نمودار روند بهای دلار و سکه/ دو عامل روانی شاخص بازار ارز را بالا برد
عصر بانک؛در حالی که در گذشته ردپای افزایش قیمت در عوامل مستقیم و داخلی پی گرفته می‌شد، روز شنبه دلار تحت‌تاثیر عوامل بیرونی و ذهنیت افزایشی برخی معامله‌گران غیررسمی بالا رفت. ذهنیتی که عمدتا با هدف نوسان‌گیری و کسب سود در کوتاه‌مدت صورت می‌گیرد.
اولین افزایش سکه در 6 روز گذشته ثبت شد
در اولین روز هفته، قیمت دلار تحت تاثیر 2 عامل روانی فرامرزی بالا رفت تا شاخص بازار ارز دومین رشد پیاپی خود را تجربه کند. روز شنبه، بهای دلار با 15 تومان رشد به قیمت 3345 تومان رسید؛ رشدی که بیشترین میزان افزایش روزانه این ارز از 4 مرداد بود. فعالان بازار ارز این افزایش را بیشتر ناشی از اثرات روانی دو عامل فرامرزی «بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه» و «کاهش قیمت نفت» دانستند.
به این ترتیب در حالی که در گذشته رد پای افزایش قیمت دلار در عوامل مستقیم و داخلی پی گرفته می‌شد، روز شنبه دلار تحت تاثیر عوامل بیرونی بالا رفت. البته اثرات این عوامل بیرونی بیشتر روانی و ناشی از ذهنیت معامله‌گران داخلی بود.
به‌عنوان مثال، بالا بودن ارزش دلار در بازار کشورهای همسایه موجب شده بود که معامله‌گران داخلی نیز ذهنیت افزایشی پیدا کنند.
در اولین روز هفته، با وجود بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه، نشانه‌ای از خروج ارز به این مناطق نبود تا افزایش قیمت بازار داخلی به جای کاهش حجم ناشی از این خروج بیشتر حاصل تحرکات معامله‌گران باشد، معامله‌گرانی که سعی داشتند با استفاده از اثرات روانی این عامل بیرونی «نوسان‌گیری» کنند. عامل دوم فرامرزی که این معامله‌گران برای نوسان‌گیری از آن استفاده کردند، کاهش قیمت نفت بود؛ معامله‌گران در حالی از کاهش قیمت نفت برای نوسان‌گیری استفاده کردند که اثرات این کاهش معمولا در آینده مشخص می‌شود. با توجه به بالا رفتن قیمت دلار و افزایش قیمت اونس در روز جمعه، سکه بهار آزادی نیز روز شنبه به روند کاهشی خود پس از 4افت متوالی خاتمه داد و با 6 هزار تومان رشد به قیمت 878 هزار تومان رسید.
مثلث رشد دلار
فعالان بازار ارز، دو عامل بیرونی و فرامرزی «بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه» و «کاهش قیمت نفت» را از عوامل رشد دلار در روز شنبه دانستند. به گفته فعالان، در مقاطعی از روز شنبه، ارزش دلار در سه منطقه «کردستان عراق»، «دبی امارات» و «هرات افغانستان» بالاتر از بازار داخلی بود. برخی فعالان به بالا بودن ارزش دلار در بازار ترکیه نیز اشاره کردند.
به اعتقاد فعالان، بالا بودن قیمت‌ها در بازار دبی و افغانستان، میان معامله‌گران بازار تهران بیشتر اثر روانی داشت و به‌عنوان علامت افزایشی عمل کرد، حال آنکه بالا بودن قیمت دلار در منطقه سلیمانیه عراق نسبت به بازار داخلی موجب خروج ارز ارزان‌تر از بازار تهران به سمت کشور همسایه شد.
آربیتراژ ارز از بازار داخلی به سمت این منطقه جغرافیایی نزدیک به 2 ماه است که قیمت دلار بازار تهران را تحت تاثیر قرار داده است؛ به گفته برخی کارشناسان، ناامنی‌های منطقه‌ای موجب شده است که تقاضا برای خرید ارز در منطقه کردستان عراق بالاتر رود.
پایین آمدن قیمت نفت یکی دیگر از ضلع‌های افزایشی روز شنبه بود. به گفته فعالان، رسیدن قیمت نفت به زیر 50 دلار و نزدیک شدن آن به قیمت 45 دلار موجب شد برخی معامله‌گران خریدهای ارزی خود را افزایش دهند. به اعتقاد فعالان، از آنجا که کاهش قیمت نفت در آینده موجب کاهش درآمدهای ارزی کشور می‌شود، این دسته از معامله‌گران خریدهای ارزی خود را بالا بردند. افت قیمت نفت در آذرماه نیز اثرات افزایشی در بازار ارز داشت.
اثرات کاهش قیمت نفت در دراز مدت به‌طور واقعی می‌تواند بازار را تحت تاثیر قرار دهد؛ اما اثرات فعلی آن میان معامله‌گران بیشتر روانی بوده است تا با استفاده از آن نوسان‌گیری کنند.
اما ضلع سومی که به افزایش قیمت روز شنبه کمک کرد، تحرکات معامله‌گران آتی بود. در مقاطعی از روز شنبه، فاصله گرفتن نرخ آتی دلار با نرخ نقدی آن موجب شد که هیجان رشد در بازار ارز افزایش بیشتری پیدا کند.
به‌عنوان مثال در حالی که ساعت 12 ظهر روز شنبه نرخ نقدی دلار حدود 3351 تومان بود، نرخ آتی این ارز با 5 تومان اختلاف با قیمت 3356 تومان معامله شد. جدا از سه عامل ذکر شده، گروه کوچکی از فعالان کاهش عرضه درهم در بازار دبی را عامل رشد بازار داخلی دانسته بودند.
شروع افزایشی شاخص
در اولین روز هفته معاملات شاخص بازار ارز در پاساژ افشار با قیمت 3342 تومان آغاز شد که افزایشی 12 تومانی نسبت به قیمت بسته شده پنج‌شنبه داشت. این روند افزایشی در ادامه روز دنبال شد و دلار تا قیمت 3355 تومان نیز بالا رفت. هر چند که نهایتا با عرضه بازیگران بازارساز رسمی از اوج روزانه پایین آمد و به قیمت 3345 تومان رسید.
در حالی که قیمت عرضه و تقاضای عمده 3345تومان بود، قیمت 3360 تومان برتابلوی صرافی‌های نقش بست. این قیمت در حالی ثبت شد که صرافان بازار در روزهای اخیر بیشتر درگیر و دار هماهنگ کردن خود با دستورالعمل بانک مرکزی هستند. صرافان تا 28 مرداد فرصت دارند که خود را با دستورالعمل اجرایی تاسیس، فعالیت و نظارت بر صرافی‌ها مصوب مرداد ماه سال 93 تطبیق دهند. در این دستورالعمل، تقسیم‌بندی صرافی‌ها به نوع اول و دوم حذف و میزان سرمایه برای کلان‌شهرها چهار میلیارد و برای سایر شهرها دومیلیارد تومان تعیین شده است. با این حال، برخی صرافی‌ها، همچنان درخواست بازنگری در دستورالعمل جدید را دارند. روز جمعه انتخابات مجمع عمومی این صنف به دلیل نرسیدن اعضا به حد نصاب لازم برگزار نشد.
کاهش حباب سکه
در اولین روز هفته، قیمت سکه اولین افزایش خود پس از 4 افت متوالی را تجربه کرد و با 6 هزار تومان افزایش به 878 هزار تومان رسید. سکه بهار آزادی که یکشنبه گذشته با هزار تومان افزایش به قیمت 880 هزار تومان رسیده بود، از دوشنبه پیشین در مسیر کاهشی قرار گرفت و تا روز پنج‌شنبه تا قیمت 872 هزار تومان پایین آمد. به این ترتیب روند قیمتی سکه در روز شنبه پس از گذشت 6 روز تغییر کرد.
افزایش قیمت سکه ناشی از رشد دو عامل اثرگذار بر آن یعنی اونس و دلار بود. بهای جهانی اونس روز جمعه به 1093 دلار رسید. در کنار رشد بهای اونس نسبت به روز پنج‌شنبه، چنانکه اشاره شد روز شنبه قیمت دلار نیز با 15 تومان رشد به 3345 تومان رسید تا سکه برای رشد بیشتر تحریک شود.
با وجود این، قیمت سکه متناسب با رشد دو عامل اثرگذار بالا نرفت تا حباب مثبت قیمتی این کالای گرانبها کاهش بیشتری پیدا کند. روز شنبه ارزش ذاتی سکه 866 هزار تومان بود و اختلافی 12 هزار تومانی با قیمت بازار داشت. این در حالی است که پنج‌شنبه اختلاف این دو رقم حدود 14هزار تومان بود.
/دنیای اقتصاد