نقش آکادمی بانکداری دیجیتال هلدینگ صاد
هلدینگ فناوری و نوآوری بانک صادرات (صاد) سال گذشته به منظور گذار بانک صادرات به سمت تحول و بانکداری دیجیتال ایجاد شده است. در این هلدینگ مدیریت‌های مختلفی در ساختار سازمانی تعریف شده تا ماموریت‌های درون سازمانی و روند اجرایی پروژه‌ها به نحو احسن انجام شود که یکی از این مدیریت‌ها آکادمی بانکداری دیجیتال است. ما در عصر بانک برای آشنایی بیشتر با آکادمی بانکداری دیجیتال هلدینگ صاد با آرش قشمی، مدیر این آکادمی به گفت وگو پرداخته‌ایم:
آرش قشمی دانش آموخته دکتری مدیریت فناوری اطلاعات است و بیش از بیست سال سابقه کار در حوزه آموزش و همچنین حوزه‌ی فناوری اطلاعات دارد. از تجارب اجرایی او می‌توان به مدیریت تحلیل کسب و کار شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) به مدت 7 سال و مدیریت پروژه‌های متعدد حوزه‌ی فناوری اطلاعات در مرکز گسترش فناوری اطلاعات (مگفا) اشاره کرد.
ارتقاء فرهنگ و آموزش بانکداری دیجیتال
وی در ابتدا درباره ماموریت‌های آکادمی بانکداری دیجیتال صاد گفت:« ابتکار و ایده‌ی ایجاد آکادمی بانکداری دیجیتال صاد، همزمان با توسعه هلدینگ نوآوری و فناوری صاد، توسط دکتر فرامرزی، مدیرعامل هلدینگ مطرح و پیگیری شده است. آکادمی بانکداری دیجیتال صاد، زیر مجموعه‌ی هلدینگ نوآوری و فناوری صاد، به عنوان بازوی اصلی فناوری اطلاعات بانک صادرات ایجاد شده است. از آنجا که تحول دیجیتال بانکی، ضرورت اجتناب ناپذیر گذار بانک‌ها و مهمترین روند حوزه‌ی فناوری و کسب و کار در صنعت بانکداری است. یکی از مهمترین فعالیت‌های بانک‌ها در گام اول تحول دیجیتال، ارتقاء فرهنگ و آموزش بانکداری دیجیتال در داخل سازمان بانک‌ها است. با توجه به ابعاد وسیع‌تر تحول دیجیتال بانکی نسبت به تجارب قبلی الکترونیکی بانک‌ها، این سازمان‌ها نیازمند آموزش و فرهنگ‌سازی بیشتر و دقیق‌تری در این حوزه هستند. به این دلیل که تحول دیجیتال بانکی، نه فقط سرمایه‌گذاری در حوزه نرم‌افزارها و سیستم‌ها، بلکه تحولات شگرف در ساختار و فرآیندهای بانک ایجاد می‌کند. ماموریت آکادمی صاد، ایفای نقش موثر در فرآیند تحول دیجیتال بانکی کشور، از طریق آموزش و فرهنگ‌سازی و با هدف کاهش شکاف شایستگی‌های دیجیتال و مهارت‌افزایی دیجیتالی است. شعار آکادمی صاد ریشه‌ای کهن، دانشی نو در حوزه‌ی آموزش بانکداری دیجیتال است، جانمایه‌ی ماموریت آکادمی صاد به طور مشخص، پرورش سرمایه انسانی با دانش روز و توسعه مهارت‌های لازم در عرصه بانکداری دیجیتال بوده و این مهم را از طریق آموزش، پژوهش و اطلاع‌رسانی به انجام می‌رساند.»
برگزاری دوره‌های آموزشی بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت
قشمی در پاسخ به این سوال که در آکادمی بانکداری دیجیتال صاد چه فعالیت‌هایی تعریف شده است، توضیح داد:« رئوس فعالیت‌های اکادمی بانکداری دیجیتال صاد شامل؛ برگزاری دوره‌های آموزشی بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت، چاپ و انتشار کتب و جزوات برتر حوزه بانکداری دیجیتال، برگزاری رویدادهای علمی و اشتراک‌گذاری تجربیات و دستاوردهای کسب وکاری و فنی بانکداری دیجیتال در کشور و ایجاد هم‌اندیشی اندیشمندان و کنشگران حوزه بانکداری دیجیتال کشور است. آکادمی در اولین ماه‌های تاسیس و راه‌اندازی و در اولین گام، اقدام به برنامه‌ریزی دوره‌های آموزشی متناسب با حوزه مهارتی مدیران و متخصصان حوزه‌ی بانکداری دیجیتالی، با تمرکز بر هدف اصلی آکادمی یعنی توسعه فرهنگ بانکداری دیجیتالی در کشور، نموده است. »
وی ادامه داد:« دوره‌های بلندمدت شامل برگزاری دوره‌های MBA و DBA بانکداری دیجیتال بوده که دوره‌های MBA در یازده گرایش شامل گرایش‌های بانکداری باز و اکوسیستم بانکداری، مدیریت تجربه مشتری، تحلیل داده و کسب و کار بانکی، پرداخت و کیف پول دیجیتال، تطبیق بین‌الملل، مدیریت تحول دیجیتال بانکی، بانکداری بر مبنای شبکه‌های اجتماعی، بانکداری بر مبنای فناوری‌های بلاک‌چین و دفتر کل توزیع شده، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء، مدیریت خدمات بانکداری دیجیتال و فین‌تک و استارت‌آپ‌های مالی ارائه می‌شوند و دوره‌های DBA نیز در دو گرایش اصلی شامل گرایش‌های رهبری تحول دیجیتال بانکی و نئوبانک خواهند بود. طول مدت این دوره‌ها بیش از یک سال و به صورت ترمیک بوده و مدارک معتبر مورد تایید وزارت علوم در ان ارائه می‌گردد.
دوره‌های میان‌مدت دارای دوره‌های تخصصی ارائه شده شامل دوره‌ی تخصصی بانکداری دیجیتال، دوره‌ی تخصصی راهبری تحول دیجیتال بانکی و دوره‌ی زبان انگلیسی تخصصی بازرگانی و کسب وکار بانکی هستند که در حدود سه ماه و با ارائه مدرک آموزشی آکادمی بانکداری دیجیتال همراه هستند.
دوره‌های کوتاه مدت نیز شامل دروس تک درس تخصصی و سمینارهای آموزشی برنامه‌ریزی‌شده طبق تقویم آموزشی هستند که با سخنرانی اساتید و کنشگران حوزه بانکداری دیجیتال به صورت یک روزه ارائه می‌گردند.»
برنامه‌های آموزشی آکادمی بانکداری
او در مورد زمان‌بندی و جزئیات این فعالیت‌ها گفت:« فعالیت‌های متعدد آکادمی بانکداری دیجیتال صاد، در حوزه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی و اطلاع‌رسانی، مدون شده است، با توجه به تاسیس آکادمی در خرداد ماه سال جاری و ضرورت برنامه‌ریزی و طی مراحل تاسیس و استقرار، تا نیمه تابستان 1400، برنامه‌ی آموزشی آکادمی، در سطوح و دروس مختلف، مطابق تقویم آموزشی منتشر شده در وب سایت آکادمی، برگزار می‌گردد.
سمینارهای ماهانه، دوره‌های یک‌روزه و گردهمایی‌های تخصصی از فعالیت‌هایی هستند که از شهریور ماه سال 1400 آغاز می‌گردند و اقدامات مربوط به ثبت‌نام و آغاز دوره‌های میان مدت تخصصی، و دوره‌های MBA و DBA نیز در مرداد همین سال آغاز خواهد شد. اما برگزاری دوره‌های تخصصی مطابق تقویم آموزشی، از شهریور ماه و برگزاری دوره‌های MBA و DBA، مطابق با آغاز سال تحصیلی در اول مهرماه آغاز خواهد شد.»
هلدینگ فناوری و نوآوری صاد، بازوی تخصصی بانک صادرات
قشمی خاطرنشان کرد:« امروزه مبحث نئوبانک، یکی از مباحث بسیار پرچالش در حوزه‌ی بانکداری کشور است. بانک‌های کشور با شعب متعدد، نگران حضور و رقابت با تازه واردین و اخلال‌گران[1] بازار هستند، بانک‌های سنتی علاقمند به ایجاد نئوبانک‌های وابسته به بانک، و غول‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور نیز در صدد توسعه نئوبانک‌های اخلال‌گر در نظام رقابت سنتی بوده و مشغول تجهیز زیرساخت و فرآیندهای خود هستند. اقدام موثر بانک‌ها در این زمان بسیار مورد نیاز و انتظار است. بانک‌ها باید استراتژی روشنی نسبت به سهم بازار در این بازار رو به رشد داشته باشند. در این رهگذر هلدینگ فناوری و نوآوری صاد نیز با برنامه‌ریزی جهت ایجاد زیرساختارهای مورد نیاز، به سمت استقرار سامانه‌های لازم توسعه نئوبانک و همچنین سرویس‌دهی به پلتفرمهای معتبر بانکی کشور، حرکت خواهد کرد.
هلدینگ فناوری و نوآوری صاد، به عنوان بازوی تخصصی بانک صادرات در فرآیند تحول دیجیتال بانکی، طی چند ماه از فعالیت خود، ضمن تکمیل ساختار و سازمان تیم اجرایی، استقرار نظام حاکمیت شرکتی در شرکت‌های زیر مجموعه هلدینگ، و تکوین و تکمیل زیرساخت مورد نیاز خود، به مشارکت در طرح تحول دیجیتال بانک صادرات نیز پرداخته است.
طرح تحول دیجیتال بانک صادرات، که در راستای درخواست وزارت امور اقتصاد و دارایی و توسط بانک صادرات تدوین و تکوین شده است، برنامه‌ی اجرایی اصلی و بالاسری هلدینگ فناوری و نوآوری صاد بوده و حاوی بیش از 30 مگاپروژه و طرح در زمینه استقرار بانکداری دیجیتال بانک می‌باشد.
هلدینگ فناوری و نوآوری صاد، با تبدیل این مگاپروژه‌ها و طرح‌ها به تعداد زیادی پروژه‌های اجرایی در حوزه‌های فنی و کسب و کاری، این پروژه‌ها را به صورت متمرکز مدیریت می‌نماید. برخی از این پروژه‌ها توسط پیمانکاران و مشاوران هلدینگ، و برخی دیگر توسط نیروهای اجرایی هلدینگ به اجرا خواهند رسید. یکی از حوزه‌های مورد نظر در طرح کلان تحول دیجیتال بانک، بخش آموزش و فرهنگ‌سازی دیجیتال است که با همکاری اداره کل آموزش بانک صادرات و آکادمی بانکداری دیجیتال صاد، برنامه‌ریزی و اجرا خواهد شد.»
او همچنین ادامه داد:« برخلاف پروژه‌های بانکداری الکترونیکی که دامنه‌ی محدودتری از ذینفعان نظام بانکی را تحت تاثیر قرار می‌داد، شانس موفقیت سفر بانک در مسیر تحول دیجیتالی خود، از یک سو وابسته به برنامه‌ریزی، اجرا و تحقق پروژه‌های مربوطه در طرح تحول دیجیتال بانکی است و از سوی دیگر، به میزان آمادگی محیط عمل بانک، شامل محیط اقتصادی و بازار و همچنین میزان پذیرش و آمادگی مشتریان بستگی دارد. به این معنا که حتی در صورت تحقق پروژه‌های اجرایی، در صورت عدم آمادگی بازار کسب و کار، مشتریان و صاحبان حساب، ممکن است این پروژه‌ها منجر به تحقق موفقیت مورد نظر نگردند.
با این پیش فرض، باید گفت که در صورت تحقق پروژه‌ها و همچنین آمادگی ذینفعان بیرونی بانک، تحول قابل ملاحظه‌ای در تجربه‌ی مشتریان بانک در دریافت خدمات بانکی اتفاق خواهد افتاد. ارتباط با مشتریان از کانال‌های جدید توسعه خواهد یافت، دستیاران صوتی دیجیتال به مشتریان خدمات ارائه می‌کنند، باشگاه‌های مشتریان خدمات نوینی به مشتریان ارائه خواهند داد، شعب به تجهیزات جدید مجهز شده و خدمات نوینی به مشتریان حقیقی و شرکت‌های تجاری ارائه خواهند کرد، پلتفرمهای بانکداری باز، بازارگاه‌های جدیدی در مقابل مشتریان خواهند گشود و کیف‌های پول دیجیتال از فرآیند خرید مشتریان پشتیبانی خواهند کرد. بانکداری در شبکه‌های اجتماعی به مشتریان و فعالان اقتصادی نزدیک‌تر خواهد شد و همه این‌ها از طریق فناوری‌های فراکانال (آمنی‌چنل) تجربه‌ی یکپارچگی کانال‌ها را برای مشتریان به وجود خواهد آورد. داده‌های مشتریان در جهت تحلیل رفتارهای آنها بکار رفته و سیستم‌های هوشمند با پیشنهادات خود مشتریان را مشعوف کرده و همه این‌ها از طریق سوپراپلیکیشن بانک به مشتریان انتقال خواهد یافت. زیرساخت‌های امن و ابری بانک خدمات بانکی را به سرعت و سهولت بیشتری در اختیار مشتریان قرار خواهند داد و هویت دیجیتالی مشتریان، بیشترین امنیت را در فعالیت‌های مالی و پولی آنها فراهم خواهد نمود. کاربردهای بلاک‌چینی، ظرفیت‌های جدیدی در خدمت‌دهی به مشتریان ایجاد کرده و نیازمندی‌های بیشتری را از مشتریان را از طریق این بسترها برآورده خواهند کرد.»
قشمی در پایان در پایان گفت:« از همه فعالان حوزه بانکداری دیجیتال دعوت می‌گردد تا با استفاده از ظرفیت‌های آکادمی، به انتشار و انتقال تجربیات و دانش خود پرداخته و همکاران آکادمی را از دریافت نظرات و دوره‌های پیشنهادی محروم نکنند و همچنین از همه همکاران بانکی کشور، دعوت می‌گردد تا با حضور در برنامه‌های متعدد آموزشی آکادمی، سهمی در تسریع و موفقیت تحول دیجیتال کشور داشته باشند.»
[1] Disruptive Banks