مشارکت بانک مسکن در تامین پروژه های زیرساخت راه و شهرسازی

عصر بانک؛به گزارش روابط عمومی بانک مسکن، دکتر محمدهاشم بت شکن مدیرعامل بانک مسکن که در همایش بین المللی معرفی فرصت های سرمایه گذاری در حمل و نقل،مسکن و شهرسازی سخن می گفت با بیان این مطلب به نقش نظام بانکی در توسعه مسکن و زیرساخت ها پرداخت.

وی افزود : تجربه بین المللی نشان می دهد که چهار قالب تأمین مالی توسط بانک ها صورت می گیرد.

بر این اساس فعالیت در قالب ارایه مستقیم تسهیلات ریالی و ارزی ((Direct Lending، ارایه خدمات تأمین مالی و سرمایه گذاری از طریق اوراق بهادارسازی(securitization) و انتشار انواع اوراق به اتکای گردش مالی پروژه ها دارند ، ایفای تعهد پذیره نویسی اوراق بدهی درخصوص پروژه های زیرساخت و در نهایت خدمات مصون سازی از طریق بازار مشتقه چهار بستری است که به گفته مدیرعامل بانک مسکن برای تأمین مالی پروژه های مسکن از آنها استفاده می شود.

دکتر بت شکن با اشاره به بستر قانونی تأمین مالی پروژه های زیرساختی در ایران گفت: قانون احداث پروژه های عمرانی یکی از این قوانین است که در آن قید شده برای ساخت پروژه ها بانک ها و نهادهای مالی می توانند مشارکت داشته و سایر منابع پولی و مالی را هم تجهیز کنند.

وی با بیان این مطلب که آیین نامه اجرایی آن در هیأت وزیران تصویب شده است گفت :در این قانون تصریح شده است که منابع مالی به صورت آورده نقدی سهامداران، تسهیلات ، تعهدات و تضامین بانکی و یا فروش سهام پروژه و انتشار انواع صکوک و اوراق بهادار می باشد.

مدیرعامل بانک مسکن یادآور شد: در حوزه مسکن و شهرسازی قانون ساماندهی و حمایت از عرضه مسکن بستر قانونی ارایه کننده ابزارهای مختلفی از جمله صندوق های سرمایه گذاری مشترک بین بانک های داخلی و خارجی است.

وی افزود: همچنین در بخش احیای بافت های فرسوده تدارک گسترده ای از حیث ابزارها دیده شده است که مشارکت سرمایه گذاری خارجی، گواهی سپرده و ایجاد شرکت های تأمین سرمایه در حوزه ساختمان و بانکهای سرمایه گذاری راه اندازی صندوق های زمین و ساختمان جزو انواع ابزارها و نهادهایی است که در این زمینه پیش بینی شده است.

بت شکن با اشاره به خدمات قابل ارایه در ایران در حوزه تأمین مالی تصریح کرد: در بخش واقعی و اجرایی خدمات مالی درحوزه مسکن یا در قالب خدمات بانکی با محوریت بانک ها است یا در قالب خدمات غیر بانکی با محوریت بازار سرمایه وبیمه است. نهادها و ابزارهای موجود شامل: تأمین سرمایه تخصصی، صندوق های زمین و ساختمان،شرکت مدیریت دارایی و انواع صندوق های سرمایه گذاری وصکوک اجاره ،انواع اوراق سفارش ساخت، انواع اوراق رهنی (MBS )، اسناد خزانه و غیره است.

وی یادآور شد: خدمات قابل ارایه متعارف به صورت ارایه تسهیلات و افزایش سرمایه است و از خدمات نوین می توان ارایه راهکار جامع برای تأمین مالی پروژه ها نام برد.

مدیرعامل بانک مسکن با بیان این مطلب که خمیرمایه خدمات غیر متعارف نوآوری متناسب با شرایط طرح است افزود: در خدمات متعارف به منابع داخلی توجه می شود و در خدمات غیرمتعارف به ظرفیت های اقتصادی پروژه دقت می شود.ضمن اینکه خدمات متعارف برای مشتریان انبوه و به شکل ساده است اما در خدمات غیر متعارف طیف مشتریان خاص و محدود بوده ودر عین حال متناسب برای پروژه های پیچیده است .

وی با اشاره به اینکه خدمات یا محصول محور است مثل انواع روش هایی که برای مشتریان حقیقی به کار گرفته می شود یا راهکار محور است که برای شرکت ها ارایه می شود گفت: بانک مسکن به عنوان بانک بزرگ توسعه ای و تخصصی خدمات و راهکارهایی همچون صندوق های پس انداز مسکن، صندوق پس انداز مسکن یکم و جوانان را دارد و برای شرکت ها و طرح های ساختمانی نیز راهکاری مختلف از جمله طرح های بزرگ خدمات مدیریت دارایی محور، انتشار اوراق مشارکت و روش های تأمین مالی ساختاریافته دارد که شاید مهم ترین آن مشارکت عمومی – خصوصی(ppp) است .

مدیر عامل بانک مسکن افزود : قراردادهای مشارکت عمومی خصوصی (ppp) به صورت طیفی از خدمات، تأمین مالی و مالکیت میان دولت و بخش خصوصی تنظیم می شود که بخش خصوصی می تواند نقش ابتدایی طراح و سازنده (DB) و یا نقشهای گسترده تری نظیر احداث، تملک و بهره برداری (Boo) را داشته باشد . آمارهای بین المللی نشان می دهد که بخش عمده ای از قراردادهای مشارکت عمومی خصوصی بین المللی در حوزه راه و زیر ساخت منعقد شده است .

وی درخصوص روش جدید تأمین مالی در بانک مسکن گفت: در این بانک روش جدید تأمین مالی ساختاریافته داریم که فرض می کنیم هر پروژه نسخه و مقتضیات خاص خود را دارد .

بت شکن در خصوص برنامه های مورد نظر بانک مسکن گفت: تأمین مالی پروژه شهرهای جدید، شرکت فرودگاه های کشور و ساخت و توسعه شهری مبتنی بر حمل و نقل(TOD) از جمله این پروژه ها ست.

مدیرعامل بانک مسکن در خصوص مدل پروژه های شهرهای جدید افزود: بر اساس این مدل که در حال عملیاتی شدن است در شهرهای جدید نیازمندی ها به اجرای پروژه های زیربنایی یا روبنایی مثل مدرسه،دانشگاه، مسجد و …دارد که برای تأمین مالی آن از طریق انواع ابزارهای مالی به منظور بازارپذیری دارایی های بالقوه استفاده می شود. 

بت شکن خاطرنشان ساخت: با این مدل از یک طرف زیرساخت ها تکمیل می شود و از آن طرف خدمات ساخت برای پروژه های تجاری مسکونی و اداری تأمین می شود. ارزش افزوده برروی زمین شکل گرفته و با استقرار خانوار و شکل گیری شهرک ها می توان اقدام به پیش فروش و تأمین منابع لازم برای بازپرداخت اصل و فرع اوراق بهادار منتشره نمود. 

دکتر بت شکن مشارکت بخش های مختلف کشور را در اجرایی شدن این روش موثر خواند.