راهبردهای صنعت بیمه در سند چشم‌انداز ایران 1404
عصر بانک؛در قرن حاضر فعالیت‌های اقتصادی به گونه‌ای شکل گرفته‌اند که تداوم آنها بدون پشتوانه بیمه‌ای، سخت تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد. صنعت مذکور، سالانه حجم ارزشی زیادی را به خود تخصیص می‌دهد که در مقایسه با حجم سایر فعالیت‌های اقتصادی حجم بسیار قابل توجهی است.
بیمه به‌عنوان یکی از ابزارهای کارآی مدیریت ریسک و تامین امنیت و آرامش خاطر جامعه از یکسو سبب گسترش رفاه اجتماعی شده و از سوی دیگر باعث رشد سرمایه‌گذاری و به‌تبع آن رونق اقتصاد می‌شود. صنعت بیمه به‌عنوان بخشی از بازار خدمات مالی، صنایع گسترده، پیچیده و حیاتی دنیا است و یکی از شاخص‌های توسعه یافتگی از یکسو به‌عنوان یکی از عمده ترین نهادهای اقتصادی مطرح بوده و از سوی دیگر فعالیت سایر نهادها را پشتیبانی می‌کند. پیشرفت بیمه با توسعه اقتصادی همواره توام بوده و با ترمیم وضع اقتصادی یک کشور، افزایش مبادلات، ترقی سطح زندگی و توسعه سرمایه‌گذاری موجب پیشرفت و نیز با بهبود وضع معشیت افراد، به حفظ ثروت ملی و تشکیل پس اندازهای بزرگ کمک می‌کند. براساس قوانین و مقررات بیمه‌ای کشور و اصول مربوط به فعالیت تولیدی در عرصه فعالیت‌های اقتصادی، ماموریت صنعت بیمه کشور، تولید و عرضه اطمینان برای چرخه فعالیت‌های اقتصادی در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و خدماتی کشور و جریان زندگی آحاد مردم با حداکثر کیفیت و قیمت متناسب با آن به‌صورتی همه‌جانبه، مکفی و پایدار است.
جهت‌گیری‌های کلی صنعت بیمه کشور با توجه به برنامه ششم توسعه و اصول آن عمدتا شامل موارد زیر است:
1- تقویت نقش حاکمیتی بیمه مرکزی ج.ا.ایران در ابعاد تنظیم مقررات، نظارت، حمایت از حقوق بیمه‌گذاران و سایر ذی‌نفعان، توسعه بازار بیمه کشور و ارتقای دانش بیمه‌ای.
2- تسهیل کسب‌و‌کار بیمه، ارتقای رقابت و کاهش تصدیگری دولت در بازار بیمه.
3- اعطای مشوق‌ها به فعالیت‌های بیمه‌ای و تسهیل مشارکت اشخاص خارجی در صنعت بیمه.
4- فراهم‌سازی زمینه تبادل اطلاعات با دستگاه‌های مرتبط با صنعت بیمه.
5- تسهیل و تجویز فعالیت بیمه‌های بازرگانی در زمینه بیمه‌های بازنشستگی و مستمری پایه و تکمیلی.
6- تسهیل فعالیت بیمه‌های بازرگانی در زمینه بیمه‌های درمان پایه و تکمیلی.
7- فراهم‌سازی زمینه همکاری و فعالیت مشترک صنعت بیمه با نظام بانکی کشور و بازار سرمایه.
8- بسترسازی برای مستثنی شدن نهاد ناظر بیمه و شرکت‌های بیمه دولتی از مقررات دولتی حاکم بر دستگاه‌های اجرایی.
9- توسعه نهادهای حرفه‌ای و صنفی در بازار بیمه کشور.
صنعت بیمه ایران در افق 1404، صنعتی است اقتصادی، عدالت محور، پایدار، سالم و قابل اعتماد، برخوردار از اخلاق حرفه‌ای و عجین شده با جامعه که اطمینان را برای روند طبیعی زندگی آحاد مردم ایران و چرخه فعالیت‌های اقتصادی (کشاورزی، صنعتی و خدماتی) کشور به شیوه‌ای آسان، سریع، مشتری مدار و با کمترین هزینه و به شکلی همه‌جانبه تامین کرده و ضمن تعامل سازنده و موثر در سطح بین‌الملل در جایگاه اول صنعت بیمه بین بیمه‌گران منطقه آسیای جنوب غربی (شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه) باید قرار گیرد. به‌منظور دستیابی به این چشم‌انداز اهداف کلان صنعت بیمه به شرح زیرخواهد بود:
1- تحقق شرایط تجاری و رقابتی برای صنعت بیمه کشور با سایر کشورها و بهره‌برداری مناسب صنعت بیمه از ظرفیت‌های اقتصادی کشور
2- بهره‌مندی دهک‌های پایین درآمدی از خدمات بیمه‌ای و تعادل در پوشش بیمه‌ای مناطق مختلف کشور و ارتقای اعتماد عمومی نسبت به صنعت بیمه کشور
3- تقویت جایگاه صنعت بیمه در حفظ سرمایه‌های ملی و نیز عرضه خدمات همه‌جانبه بیمه‌ای به خانوارها، بنگاه‌های اقتصادی و مشتریان خارجی به‌صورت آسان، سریع، مشتری‌مدار و ارزان
4- ارتقای نظارت در صنعت بیمه کشور با تقویت نظارت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
در این خصوص، با توجه به اهداف کلان در نظر گرفته شده برای صنعت بیمه کشور در چشم‌انداز 1404، توجه جدی به راهبردهای پنج‌گانه ذیل باید مورد توجه جدی صاحب نظران و تصمیم‌گیران این حوزه قرارگیرد:
راهبرد اول: توسعه فرهنگ بیمه و ارتقای سهم صنعت بیمه در اقتصاد ملی
راهبرد دوم: افزایش تنوع و توسعه محصولات بیمه‌ای
راهبرد سوم: تسهیل حضور بیمه‌گران خارجی در بازار بیمه کشور و گسترش همکاری بیمه‌ای در سطح منطقه و جهان با تقویت رقابت در بازار بیمه اتکایی
راهبرد چهارم: استقرار نظام نوین نظارت هوشمند، نهادینه و خودتنظیم از سوی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
راهبرد پنجم: طراحی و راه‌اندازی سامانه یکپارچه بیمه‌گری
از آنجا که این سند، تبلور اهداف و آرمان‌های چشم‌انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران در بخش بیمه‌های بازرگانی کشور بوده و همچنین مبحث روز اقتصاد مقاومتی، براساس فرمایشات مقام معظم رهبری و نیز توجه به تحولات اخیر در سطح ملی و بین‌المللی کشور با رفع تحریم‌های ظالمانه از صنعت بیمه کشورمان، لزوم ایجاد تغییرات جدی کوتاه‌مدت و میان‌مدت در کارکرد بیمه‌های دولتی و خصوصی کشور بیش از پیش، باید مورد توجه متولیان صنعت بیمه کشورمان قرار گیرد.
منابع و ماخذ:
1- رحمتی نودهی، رسول، فضل‌هاشمی، سید محمدتقی، حاجی قربانی، رسول، مبانی اصول و کلیات بیمه 1393، انتشارات گسترش فرهنگ کتاب.2- سلطانی نیا. حسن. آبان 1387، دومین سمپوزیوم بین‌المللی 1404 ایران، اهداف اقتصادی سند چشم‌انداز.3-حجاریان، مسعود 1382، مروری بر صنعت بیمه در جهان و ایران.4- مروری بر برنامه 5 ساله دوم توسعه صنعت بیمه کشور 1383، پژوهشکده بیمه (وابسته به بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران).5- مظلومی، نادر. زارع، محمدصادق. لالیان‌پور، نوشین 1388، ارزیابی وضعیت صنعت بیمه کشور در مسیر چشم‌انداز و طرح تحول صنعت بیمه(ارائه راهکار برای تعالی آن). 6- کریمی، سید محمد، رئیس‌کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ارزیابی عملکرد صنعت بیمه کشور و تبیین چشم‌انداز آینده، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی ویژه نامه کارنامه اقتصادی دولت 1392.
اسماعیل مهدوی‌نیا
رسول رحمتی نودهی
/دنیای اقتصاد