بانک مرکزی زیر فشار تعاونیهای متخلف!
عصر بانک؛صورت مساله ساده است. برای تشکیل تعاونی، هیات مؤسس، نسبت به تهیه طرح پیشنهادی و تنظیم اساسنامه منطبق بر قانون بخش تعاونی، دعوت به عضویت افراد واجد شرایط و تشکیل اولین مجمع عمومی عادی برای تصویب اساسنامه و تعیین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان و سایر وظایف مجمع عمومی عادی اقدام میکند.
پس از آن تعاونیهای خاص که عضویت در آن آزاد نیست و منحصر به گروهی خاص از قبیل کارگران، کارمندان، کشاورزان، دانشجویان و زنان است، شروع به سپردهگیری از غیر اعضا میکنند. اینها همه در شرایطی انجام میشود که هیچ مجوزی از بانک مرکزی برای فعالیتهای پولی و مالی از سوی این تعاونی ها گرفته نشده است.
کم کم وقتی میزان سپردهگیریها زیاد شده و به ارقامی چند صد میلیارد تومان میرسد، حل مساله پیچیده میشود. از یک سو اگر بانک مرکزی اعلام به غیرمجاز بودن تعاونی مربوطه و تعطیلی آنها کند، با خیل عظیم سپردهگذارانی مواجه میشود که برای برداشت سپردههای خود مراجعه میکنند. همانند آنچه برای موسسه میزان اتفاق افتاد.
از سوی دیگر اگر بانک مرکزی با غیرمجازها برخورد نکند بر عدم شفافیت بازار پولی افزوده میشود و بخشی از نقدینگی کشور در این تعاونی ها سرگزدان میشود. بنابراین بانک مرکزی ایران راه سوم را برگزیده است، یعنی خواهش از تعاونیهای متخلف برای دریافت مجوز رسمی!
حال که بانک مرکزی برای برهم نخوردن امنیت سپردهگذاران نمیتواند با این تعاونیها برخورد کند به ناچار باید با اعطای مجوز آنها را به لیست موسسات مالی و اعتباری دارای مجوز اضافه کند. تا به این ترتیب بخشی از نقدینگی سرگردان کشور نیز که در دست این تعاونیها با ارقام میلیاردی در حال نقل و انتقال است، به چرخه آمارهای رسمی وارد شود.
در حال حاضر در سایت بانک مرکزی 3 بانک دولتی، 5 بانک تخصصی دولتی، 7 بانک غیردولتی، 2 بانک قرضالحسنه، 4 موسسه اعتباری، 7 صندوق قرض الحسنه، 434 صرافی و 158 تعاونی دارای مجوز هستند.
در مقابل نام بخش تعاونیها نیز قید شده که فعالیت آنها محدود به اعضا بوده و برای عموم قابل استفاده نیست اما براساس گفته معاون نظارتی بانک مرکزی در حال حاضر 7 هزار موسسه غیرمجاز در کشور وجود دارد. به عبارت دیگر با کسر موسسات، بانکها و تعاونی های دارای مجوز بالغ بر 6 هزار موسسعه بدون مجوز فعالیت دارند.
اگرچه به گفته تهرانفر تعداد تعاونیهایی که با تعداد شعب گسترده و سپردهگیریهای بالا فعالیت می کنند، به قاعده انگشتان دست است اما این تعاونیها که به صورت غیرقانونی فعالیتشان را شروع کردهاند، به زور بانک مرکزی مشمول توفیق اجباری شده و به زودی به عنوان موسسه مالی و اعتباری مجاز فعالیت خواهند کرد.
/تابناک