قیمت خودرو کاهش پیدا می کند؟

عصر بانک؛  گرانی خودرو و کیفیت آن، همیشه در ایران مطرح بوده است. مشکلی که حالا انگار بزرگتر شده و مردم «کمپین خرید خودرو ممنوع» را راه انداخته اند تا اعتراض های خود را بیش از پیش اعلام کنند. البته که در این میان، حق و حقوق مردم و ناراحتی آنها از خودروی های داخلی و خدمات پس از فروش غیرقابل انکار است، اما خودروسازان خیلی با این روند موافق نیستند. در این باره با محمدرضا نجفی منش، عضو هیئت مدیره انجمن قطعه سازان و عضو هیات نمایندگان اتاق تهران گفتگو کردیم.

*براساس آمارها، شماره گذاری خودروهای صفر کاهش داشته است. این کاهش می تواند ناشی از کمپین خرید خودروی صفر مممنوع باشد؟

برآورد تولید و فروش شرکت های خودروسازی داخلی، کاهش تقاضا در مدت راه اندازی این کمپین را نشان نمی دهد. ما در این مدت افزایش تولید هم داشتیم تا جاییکه یکی از شرکت های خودروسازی ما، از تعهداتش در تحویل عقب است. تقاضا برای خودروهای تولید داخل هم چنان وجود دارد. شرکت های خودروسازی ما قرادادهایشان را بسته اند و مشغول کارند و این ادعا که چنین کمپینی روی فروش محصولات شرکت های خودروسازی ما اثر گذاشته، ادعای درستی نیست.

*این کمپین چه تاثیراتی می تواند داشته باشد؟

من معتقدم که این کمپین اثر روانی و ذهنی بر مردم داشته. من احتمال می دهم که راه اندازی این کمپین به این منظور انجام شده که بخشی از مردم تصور می کردند، بعد از حصول توافق با غرب، و به سرانجام رسیدن مذاکرات تیم هسته ای با 1+5، قیمت دلار کاهش پیدا خواهد کرد و واردات خودرو به کشور افزایش خواهد یافت اما چنین اتفاقی نیفتاد به همین دلیل مردم، دوباره به محصولات داخلی تولید شده در صنعت خودرو بازگشتند.

ما پیش از این هم کمپین های دیگری که به منظور اعتراض به گرانی ها یا تحریم محصولات خاص بوده را در کشور داشته ایم. پیش از این، ما شاهد راه اندازی کمپین بنزین بودیم. همه می گفتند بنزین گران شده و نخرید. دو سه روزی هم خیابان ها خلوت بود اما بعد از مدتی دوباره خیابان ها شلوغ شد و مردم بنزین خریدند. این البته ناشی از خاصیت ما ایرانی هاست که در مقابل دشمن خارجی و فشار خارجی حالت یک پارچه داریم. شما فرض کنید که کمپین نه به خرید خودروی صفر اعضای بیشتری بگیرد و تعداد ایرانیانی که خودروی ایرانی نمی خرند افزایش پیدا کند. چه اتفاقی خواهد افتاد؟ صنعت خودروی سازی و قطعه سازی کشورمان تعطیل خواهد شد. جوانان زیادی بیکار می شوند و مجبوریم از خارج خودرو وارد کنیم و نیازمان را برآورده کنیم. این اتفاق یک ضرر و زیان ملی است که نتایج بدی برای تولید ایرانی دارد. هیچ ایرانی وطن پرستی راضی به نزول چنین بلایی بر سر صنایع داخلی کشورش نیست. این مسئله درمورد همه محصولات اتفاق افتاده. در مورد گندم سوال من این است که ما چرا گندم می کاریم و از خارج وارد نمی کنیم؟ چرا باوجود نوسانات قیمت لبنیات، لبنیات داخلی 1400 تومانی می خریم اما با قیمت 700 تومان از خارج وارد نمی کنیم؟ مگر ما چندسال در حوزه دامداری و صنایع لبنی سابقه داریم؟ آیا این درست است که به دلیل تولید گران محصولات دامی در کشور، شیر و ماستمان را از خارج وارد کنیم و در دامداری و صنایع لبنی را ببندیم؟

*به هرحال، بخشی از ناراحتی مردم به دلیل قیمت های بالا و کیفیت پایین خودروهای داخلی است.

صنعت خودروسازی به تنهایی عامل افزایش قیمت نیست. یکی از دلایل موثر بر قیمت محصولات ایرانی، نرخ ارز است که به نظر من، دولت باید به منطقی شدن آن توجه بیشتری نشان دهد تا نوسانات قیمت کمتر اتفاق بیفتد. نرخ ارز از نظر من، در حال حاضر پایین است و بنابراین، کالایی که از خارج وارد می کنیم، ارزان تر از محصول داخلی به دست مصرف کننده می رسد. این نرخ ارز مناسب تولید ما نیست. ما باید کاری کنیم که قیمت رقابتی در ایران و خارج از ایران یکسان باشد. بخش تولید در ایران با سود 6 یا 7 درصد بانک های داخلی، قادر به رقابت با تولید کننده خارجی منتفع از سود 3درصد بانک های خارجی نیست.

ما به التفاوت این سود را باید روی نرخ ارز یا تعرفه ها اعمال کنیم و با در پیش گرفتن سیاست های درست، به تولید داخلی کمک کنیم. نباید فراموش کنیم که ما جمعیت جوان و فعالی داریم که نیاز به اشتغال دارند. ما چهارمیلیون دانشجو داریم. در بین کشورهای منطقه، بیشترین مهندس های متخصص را داریم که باید برای این جمعیت، کار ایجاد کرد. اشتغال در کشور ما، براساس بازار داخلی و تولید داخلی ایجاد می شود نه چیز دیگر. اگر درهای تولید داخلی در صنایع مختلف را ببندیم، کشوری خواهیم شد که همیشه وارد کننده است و چیزی برای عرضه به دنیا ندارد.

ما باید تلاش کنیم تولید صادرات محور داشته باشیم، چون وابسته به نفت هستیم، باید برای رهایی از این وابستگی تولید داخلی غیرنفتی را تقویت کنیم به این دلیل که به هرحال نفت و درآمدهای آن در برهه هایی کاهش پیدا می کند و منطقی نیست که نفت را بفروشیم و خرج هزینه های جاری کنیم.

*در دوران پساتحریم، آمدن خودروسازان های خارجی می تواند کمکی به صنعت خودروسازی کشور کند؟

خوشبختانه سیاست های دولت در پساتحریم، وارد کردن خودروساز به جای خودرو و قطعه ساز به جای قطعه است. شرکت های بین المللی علاقمند به همکاری با ایران، می توانند به ایران بیایند و با شرکت های خودروساز داخلی مشارکت کنند و خودرویشان را در همین کشور تولید کنند و قطعه را هم اینجا بسازند. ما با این سیاست، به سه هدف مهم در صنعت خودروسازی خواهیم رسید. هدف اول اینکه این سیاست، باعث ورود تکنولوژی روز به کشورمان است. هدف دوم این است که با ساخت خودروهای به روز تر و مناسب تر رضایت بیشتر مشتری داخلی را فراهم خواهیم کرد. هدف سوم، یافتن نقشی در بازارهای جهانی و عرض اندام صادارتی ایران خواهد بود. ما در برنامه های آینده، در نظر داریم ک یک میلیون خودرو صادر کنیم و این هدف، تنها با سرمایه گذاری خودروسازان و قطعه سازان خارجی در ایران و مشارکت آنان با صنایع خودروسازی کشورمان میسر است. 

درحال حاضر خودروسازانی مثل رنو و پژو برای همکاری با شرکت های ما اعلام آمادگی کرده اند. این شرکت ها بعد از عملیاتی شدن توافق، کارشان را در ایران شروع خواهند کرد. در مورد خودروسازانی مثل پژو که پیش از این هم با ما همکاری کردند، می توانیم یک فرصت یک ساله تا دوساله برای رساندن مدل های جدید خودرو به بازار ایران در نظر بگیریم. در مورد شرکت هایی که سابقه همکاری با ایران نداشتند، دست کم دو تا سه سال زمان، برای  تولید خودروهای جدید در کشور نیاز است در نتیجه، افرادی که فکر می کنند با نخریدن خودروی تولید داخل، خیلی زود به خودروی خارجی می رسند، باید مدتی منتظر بمانند.

*بنابراین تولید خودروی ایران هم افزایش پیدا خواهد کرد؟

ما زمانی که شرایط افزایش تولید را داشته باشیم، خودرو را تولید می کنیم و گاهی به دلیل افزایش تولید، کاهش فروش داشتیم درحالیکه تحریم قطعات هم نبودیم. زمانی که شرایط افزایش تولید مهیا شود، بطور طبیعی شاهد چنین کاهش فروشی هستیم. این تنظیم بازار به شکل طبیعی در سال 90 اتفاق افتاد که ما از تولید هزار و 650 خودرو به 990 هزار خودرو رسیدیم چون تمهیدات لازم برای فروش و لیزینگ خودرو مهیا نبود. در آن شرایط هم شرکت ها برای تحریک بیشتر مردم به خرید خودروی داخلی، شرایط خاصی را در نظر گرفتند که بازار را راه انداخت.

در آن شرایط که ما با کاهش تقاضا مواجه شدیم کمپینی در کار نبود و  تنظیم بازار و شرایط دیگر باعث چنین اتفاقی شد در نتیجه اگر با کاهش تقاضا یا تولید هم مواجه شدیم، ناشی از چنین کمپین هایی نیست. ضرب المثل قدیمی هست که می گوید، یکی بر سر شاخ و بُن می برید. این یعنی هیچ کس آنچه برای خودش است را نابود نمی کند. هیچ ایرانی اقتصاد کشورش را با برنامه از بین نمی برد. تحریم محصول داخلی، اقدامی علیه اقتصاد داخلی است. ما معتقد نیستیم که تولیدات صنعت خودرو مشکلی ندارد اما راه حل رفع این مشکلات، تحریم تولیدات نیست.