شرط تسهیل راه‌اندازی بورس ارز استقلال بانک مرکزی است
عصر بانک؛ابولفضل شهرآبادی با اشاره به بالا رفتن نرخ ارز توسط دولت دهم برای تامین کسری بودجه، تنها راه ایجاد بورس ارز را استقلال بانک مرکزی دانست و گفت: دولت باید به تدریج بانک مرکزی را مستقل کند و از ارزهای تحت اختیار خود به نفع مقاصدش بهره نجوید.
وی افزود: این وضعیت که دولت هر وقت منافعش ایجاب کند اقدام به بالا بردن یا پایین آوردن نرخ ارز کند، بطور مستقیم روی معاملات فروش ارز تاثیر می گذارد؛ از این رو استقلال بانک مرکزی می تواند به عملکرد مثبت بورس ارز کمک کند.
شهرآبادی با اشاره به سختی راه اندازی بورس ارز مدعی شد عمده عرضه کننده ارز دولت است و هرطور که بخواهد می تواند با آن بازی کند. از طرف دیگر بانک مرکزی از استقلال کافی برخوردار نیست و نمی تواند مستقل تصمیمی گیری کند؛ از این رو هم دولت و هم بانک مرکزی ارز را در ختیار دارد که با این اوصاف داشتن بورس ارز سخت است.
مدیر سابق امور بین الملل بورس تهران با اعلام اینکه هم اکنون گرایش به این سمت است که ارز وارد بورس کالا شود، درباره این گفته مخالفان که "ارز متعلق به بازار بین بانکی است" گفت: ورود ارز به بازار بین بانکی راهکار مناسبی نیست بدین خاطر که نظارتی روی آن نیست. بورس نحوه نظارت و سیستم معامله دارد و هر روز مظنه‌های آن کنترل می شود اما وقتی ارز به بازار بین بانکی که اصطلاحا به آن اینتربانک می گویند، وارد شود معامله ارز عین همان قرض هایی خواهد شد که بانک ها بصورت شبانه (overnight) به یکدیگر اعطا می کردند.
وی در ادامه با مثبت خواندن راه اندازی بورس ارز درباره ساز و کار آن اظهار کرد: شفافیت درخصوص تعیین نرخ، ایجاد قیمت تعادلی و ایجاد ساز و کار درست معاملاتی که فروشنده و خریدار راحت بتوانند همدیگر را پیدا کنند از کارکردهای اصلی بورس ارز خواهد بود.
این کارشناس با اشاره به فرصت هایی که بورس ارز به همراه خواهد داشت، افزود: اولین انتظاری که از تشکیل بورس ارز بوجود می آید، تعیین شدن یک قیمت تعادلی برای نرخ ارز است. زمانی که بورس ارز ایجاد شود، ابزارهای مشتق شده که اصطلاحا به آن ابزارهای مشتقه می گویند، می‌توانند برای پوشش دادن ریسک های مربوط به ارز مورد استفاده قرار گیرند.
شهرآبادی هم چنین با اعلام مشکلات شرکت های سرمایه گذاری در خصوص تامین ارز در بازار کنونی گفت: وقتی بازار بورسی برای معاملات ارز وجود نداشته باشد و نرخ ارز متلاطم و نامعلوم باشد شرکت های که خرید و فروش آنها به صورت ارزی است با ابهام بالایی در بودجه مواجه خواهند شد؛ از این رو راه اندازی بورس ارز می تواند این ابهام را تا حد زیادی برطرف کند.
وی با توصیف بازدهی بالای سرمایه گذاری در ایران که دست کم 20 تا 30 درصد است، درباره مشکل سرمایه گذاران خارجی و شرکت های داخلی با نوسانات نرخ ارز گفت: نرخ بازدهی در ایران برای سرمایه گذاران خارجی قابل قبول است اما آنچه برای سرمایه گذاران موجب نگرانی می شود، نرخ ارز است. دغدغه آنها با وجود بازدهی بالا سرمایه گذاری در ایران این است که اگر بخواهند پس از مدتی سرمایه را از ایران خارج کنند با وجود نوسانات نرخ ارز چه بر سر سود سرمایه گذاری‌شان خواهد آمد.
وی با تایید این سخن که تعدیل نرخ ارز و ورود سرمایه گذاران خارجی با راه اندازی بورس ارز اتفاق خواهد افتاد، افزود: ایجاد بورس ارز می تواند به طراحی ابزارهای پوشش یابی بینجامد که ورود سرمایه گذار خارجی را نوید می دهد.
شهرآبادی ضمن اظهار اینکه ورود ارز به بازار بین بانکی احتمال تبانی در تعیین نرخ را افزایش می دهد، گفت: در نظریه بازار رقابت کامل گفته می شود هرقدر تعداد عرضه کنندگان و متقاضیان بیشتر باشد قیمتی که شکل می گیرد به قیمت ذاتی نزدیک تر خواهد بود. در بازار بین بانکی احتمال تبانی در نرخ ارز به سود منافعشان وجود دارد درحالیکه قیمت ارز در بورس با نظارت بر عرضه و تقاضا 10 میلیون نفر برای خرید و فروش تعیین می شود.
/ایسنا