کارمندان دولت مالیات بیشتری می‌دهند یا اصناف؟+جدول و نمودار
عصر بانک؛اصناف کشور در بین اشخاص مشمول مالیات، دارای بیشترین تعداد مؤدیان و پرونده‌های مالیاتی می‌باشند که از این حیث جایگاه مهمی در نظام مالیاتی کشور دارند.
بر اساس آمارهای موجود، تعداد مؤدیان مالیاتی اصناف طی دوره 1391-1388 با رشد متوسط 7.4 درصدی از 3,077,486 نفر در سال 1388 به 3,816,011 نفر در سال 1391 افزایش یافته است. طی همین مدت تعداد پرونده‌های مالیاتی اصناف کشور نیز با رشد متوسط 7.7 درصدی از 2,510,207 فقره در سال 1388 به 3,131,745 فقره در سال 1391 افزایش یافته است.
براساس این گزارش، تعداد اظهارنامه‌های تسلیمی اصناف کشور نیز از 2,264,794 فقره در سال 1388 به 2,559,187 فقره در سال 1391 رسیده که حاکی از رشد متوسط 4.2 درصدی می‌باشد. البته نسبت تعداد اظهارنامه‌های مالیاتی به کل پرونده‌های مالیاتی طی این مدت از 0.90 در سال 1388 به 0.82 در سال 1391 کاهش یافته است که نشان میدهد در این سال حدود 18 درصد از فعالان اصناف با پرونده‌های فعال مالیاتی در کل کشور نسبت به تسلیم اظهارنامه خود اقدام نکرده‌اند، جدول(6).
همان‌گونه که در جدول(6) ملاحظه می‌گردد رشد متوسط تعداد اظهارنامه‌های تسلیمی اصناف کشور طی دوره 91-1388 کمتر از رشد متوسط تعداد مؤدی و تعداد پرونده می‌باشد. بنابراین با وجود افزایش تعداد اظهارنامه‌های تسلیمی طی دوره مذکور، شاخص تسلیم اظهارنامه در بین اصناف با توجه به تعداد مؤدیان و تعداد پرونده‌های مالیاتی، کاهش داشته است. لذا نظر به اینکه تسلیم اظهارنامه مالیاتی بخشی از فرآیند تمکین مالیاتی و شاخصی از فرهنگ مالیاتی و عمل به تکالیف قانونی محسوب میشود، این بخش نیازمند توجه بیشتری می‌باشد.
جدول (6) – وضعیت اصناف کشور در برخی از شاخصهای مالیاتی منتخب طی 1391-1388
|
سال- شرح |
تعداد مؤدیان مالیاتی (نفر) |
تعداد پرونده ها (فقره) |
تعداد اظهار نامه ها (فقره) |
نسبت تعداد اظهارنامه به تعداد پرونده مالیاتی |
|
1388 |
3,077,486 |
2,510,207 |
2,264,794 |
0.90 |
|
1389 |
3,341,042 |
2,729,081 |
2,390,401 |
0.88 |
|
1390 |
3,601,378 |
2,946,050 |
2,549,277 |
0.87 |
|
1391 |
3,816,011 |
3,131,745 |
2,559,187 |
0.82 |
|
رشد/ میانگین |
7.4 |
7.7 |
4.2 |
0.86 |
منبع: پایگاه اطلاعات اقتصادی و فنی سازمان امور مالیاتی کشور
به گزارش تسنیم، سرانه مالیات ابرازی فعالان بخش اصناف کشور طی سالهای 1388 لغایت 1391 با رشد متوسط 22.6 درصدی به طور میانگین برابر با 2.5 میلیون ریال بوده است. همچنین متوسط سرانه مالیات تشخیصی اصناف کشور در سالهای مذکور برابر با 9.9 میلیون ریال بوده است. این در حالی است که فعالان اصناف در سالهای 91-1388 به طور میانگین 6.8 میلیون ریال مالیات پرداخته‌اند که حاکی از رشد متوسط 12.2 درصدی می‌باشد. جدول(7).
جدول (7) – عملکرد مالیاتی کل اصناف کشور طی سالهای 1391-1388
(ارقام به میلیون ریال)
|
سال- شرح |
مالیات ابرازی |
تعداد اظهار نامه |
سرانه مالیات ابرازی |
مالیات تشخیصی |
تعداد برگ تشخیص |
سرانه مالیات تشخیصی |
مالیات قطعی |
تعداد برگ قطعی |
سرانه مالیات قطعی |
|
1388 |
3,583,848 |
2,264,794 |
1.6 |
13,064,677 |
1,924,279 |
6.8 |
9,901,342 |
1,813,058 |
5.5 |
|
1389 |
9,218,870 |
2,390,401 |
3.9 |
17,854,752 |
1,842,253 |
9.7 |
12,904,238 |
1,973,135 |
6.5 |
|
1390 |
4,119,518 |
2,549,277 |
1.6 |
21,541,438 |
2,245,095 |
9.6 |
14,030,279 |
1,930,377 |
7.3 |
|
1391 |
7,462,569 |
2,559,187 |
2.9 |
27,750,782 |
2,099,408 |
13.2 |
17,395,443 |
2,254,980 |
7.7 |
|
میانگین |
– |
– |
2.5 |
– |
– |
9.9 |
– |
– |
6.8 |
|
رشد (درصد) |
– |
– |
22.6 |
– |
– |
24.9 |
– |
– |
12.2 |
منبع: پایگاه اطلاعات اقتصادی و فنی سازمان امور مالیاتی کشور
نمودار (10)- عملکرد مالیاتی کل اصناف کشور طی سالهای 1391-1388
مقایسه مالیات اصناف با مالیات حقوق کارکنان بخش دولتی
در حالی‌که سرانه مالیات قطعی اصناف در سالهای 1388 و 1389 بیشتر از سرانه مالیات حقوق کارکنان بخش دولتی بوده است، اما این روند در سالهای 1390 و 1391 معکوس شده است. به گونه‌ای که میانگین سرانه مالیات حقوق کارکنان دولتی طی سالهای 91-1388 با رقم 6,866,580 ریال بیشتر از میانگین سرانه مالیات قطعی اصناف(6,803,106 ریال) بوده است. به بیان دیگر کارکنان دولت در این سالها به طور متوسط مالیات بیشتری نسبت به اصناف پرداخت کرده‌اند، جدول(8).
همچنین مقایسه متوسط سرانه مالیات حقوق کارکنان بخش دولتی با هر یک از اصناف نشان میدهد که مالیات پرداختی آنها در این سالها نسبت به بسیاری از فعالین صنفی بیشتر بوده است.
طی این دوره از میان 32 صنف منتخب، سرانه مالیات قطعی بیش از 50 درصد آنها یعنی 17 صنف(شامل صنف منسوجات و انواع پوشاک، بنکدار پارچه، رستوران و اغذیه فروشان، بنکدار مواد غذایی، میوه و سبزی، مصنوعات کاغذی، دلالان و مشاورین املاک، صنایع پلاستیکی، صنایع و مصنوعات فلزی، الکتریک و لوازم مربوطه، کیف وکفش، مصنوعات خانگی، وسائل نقلیه و لوازم یدکی آنها، تعمیرکاران، صافکاران، نقاشان و سرویس کاران وسائط نقلیه، ماشینهای اداری و رایانه، لوازم صوتی و تصویری و مهندسین مشاور)، کمتر از متوسط سرانه مالیات حقوق کارکنان بخش دولتی بوده است، جدول(9).
جدول (8) – مقایسه عملکرد مالیاتی حقوق کارکنان بخش دولتی و اصناف کشور
|
سال |
مالیات حقوق بخش دولتی(میلیارد ریال) |
تعداد کارکنان بخش دولتی (نفر) |
سرانه مالیات حقوق بخش دولتی(ریال) |
سرانه مالیات قطعی اصناف(ریال) |
|
1388 |
11,310 |
169,591,2 |
5,212,780 |
5,461,128 |
|
1389 |
12,977 |
065,298,2 |
6,283,258 |
6,539,967 |
|
1390 |
15,145 |
052,998,2 |
7,377,003 |
7,268,155 |
|
1391 |
18,488 |
147,101,2 |
8,610,748 |
7,714,234 |
|
میانگین |
– |
– |
6,866,580 |
6,803,106 |
منبع: خزانه داری کل و سالنامه‌های آماری مرکز آمار کشور
نمودار (11)- مقایسه عملکرد مالیاتی حقوق کارکنان بخش دولتی و اصناف کشور طی سالهای 1391-1388
جدول (9) – مقایسه متوسط سرانه مالیات حقوق بخش دولتی با متوسط سرانه مالیات قطعی 32 صنف منتخب
طی دوره 91-1388 (ارقام به ریال)
|
صنف |
متوسط سرانه مالیات قطعی |
|
ورزشکار |
93,349,728 |
|
صرافان |
31,236,567 |
|
تالارها و سالنهای پذیرایی |
22,504,155 |
|
پزشکان |
20,817,872 |
|
دفاتر اسناد رسمی |
15,473,268 |
|
آهن فروشان |
14,652,615 |
|
نمایشگاههای اتومبیل |
13,732,056 |
|
دندانپزشکان |
13,373,205 |
|
داروخانه و فر وشندگان لوازم پزشکی، طبی، بهداشتی و… |
12,970,188 |
|
طلا فروشان و جواهر و سازندگان ساعت و نقره |
11,402,441 |
|
میادین میوه و تره‌بار و بارفروشان |
9,641,685 |
|
لوازم خانگی |
8,693,065 |
|
محصولات معدنی، مصالح ساختمانی، ابزار و یراق آلات |
7,926,865 |
|
ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی، ساختمانی، راه سازی |
7,748,646 |
|
شیرینی، خشکبار و بستنی |
6,937,976 |
|
متوسط سرانه مالیات حقوق کارکنان بخش دولتی |
6,866,580 |
|
متوسط سرانه مالیات قطعی اصناف |
6,803,106 |
|
صنایع پلاستیکی، لاستیکی و کائوچویی |
6,802,862 |
|
بنکدار پارچه |
6,388,691 |
|
کاغذ، مقوا، مصنوعات کاغذی، لوازم التحریر و خرازی |
6,369,336 |
|
الکتریک و لوازم مربوطه و مخابرات |
6,220,645 |
|
مصنوعات خانگی (مرتبط با لوازم خانگی) |
6,049,384 |
|
وسائط نقلیه و لوازم یدکی آنها |
5,958,346 |
|
لوازم صوتی و تصویری |
5,606,393 |
|
ماشینهای اداری و رایانه |
5,374,841 |
|
منسوجات و انواع پوشاک(ورزشی، بیمارستانی، اداری، و …) |
5,230,712 |
|
میوه و سبزی |
5,122,598 |
|
کیف و کفش و ساک و چمدان |
5,114,882 |
|
بنکدار مواد غذایی |
4,669,319 |
|
صنایع و مصنوعات فلزی و فعالیتهای وابسته |
4,592,388 |
|
رستوران و اغذیه فروشان |
4,591,505 |
|
دلالان و مشاورین املاک |
4,411,190 |
|
تعمیرکاران، صافکاران، نقاشان و سرویس‌کاران وسائط نقلیه |
2,382,578 |
|
مهندسین مشاور |
1,838,045 |
منبع: خزانه داری کل، پایگاه اطلاعات اقتصادی و فنی سازمان امور مالیاتی کشور و سالنامه‌های آماری مرکز آمار کشور
/تسنیم