چرا بانک مرکزی از قبل عدم استقبال از وام مسکن را پیش بینی کرده بود؟
عصر بانک؛در ساعات پایانی شب گذشته ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی مهمان صدا و سیما بود و از مسائل مرتبط با بانک مرکزی سخن گفت، بحث دارائی‌های بلوکه شده بیشترین زمان را به خود اختصاص داد اما در انتهای سخنان سیف، رئیس کل بانک مرکزی دولت یازدهم به وام مسکن در قالب صندوق مسکن یکم اشاره کرد و تاکید کرد که پیش بینی‌ها بر آن بود که به واسطه شرایط و بازپرداخت بالای این طرح آنچنان کسی به دنبال دریافت چنین وامی نباشد.
این گفته سیف در بازار و در بین افراد مشهود است زیرا طرح صندوق مسکن یکم در تهران تا سقف 80 میلیون تومان وام اختصاص می‌دهد که در مدت زمان 12 سال با سود 14 درصد بازپرداخت آن انجام می‌گیرد که با توجه به این شرایط فرد دریافت کننده وام باید ماهانه در حدود 1میلیون و 100 هزار تومان از درآمد خود به پرداخت اقساط وام 80 میلیون تومانی که در حدود 160 میلیون تومان برای آن آب خورده است، اختصاص دهد.
در حال حاضر اگر میانگین هر متر آپارتمان در تهران 3 میلیون تومان در نظر گرفته شود و بر طبق الگوی مصرف مساحت آپارتمان مورد نظر 70 متر باشد، در حدود 210 میلیون تومان برای خرید یک آپارتمان از سوی فرد خانه اولی پرداخت شود. با این شرایط وام صندوق مسکن یکم تنها 38 درصد قیمت خانه را پوشش می‌دهد و این در حالی است که فرد متقاضی وام نباید تا به امروز مسکنی به نام خود یا همسر داشته باشد.
با توجه به این تفاسیر که فرد برای وام 80 میلیونی ماهانه باید مبلغ 1میلیون تومان اقساط پرداخت کند به نظر می‌رسد باید ماهانه حدود 2 میلیون تومان درآمد داشته باشد تا در کنار پرداخت تنها یک قسط وام مسکن زندگی عادی خود را به جلو ببرد و آنچنان مشکلی در روند اقتصاد زندگی نداشته باشد.
از سوی دیگر فردی که بتواند 60 تا 70 درصد قیمت خرید آپارتمان 70 متری را بدون دریافت وام مسکن تهیه کند و در گذشته نیز مسکنی خریداری نکرده باشد، مطمئنا درآمد قابل توجه و زندگی اقتصادی آسوده‌ای دارد.
اگر فردی بدون آن که در گذشته مسکن کوچکتری خریداری نکرده باشد و درآمد پایه این روزهای یک کارمند را داشته باشد حتی با وام 80 میلیون تومانی نیز توان خرید مسکن نخواهد داشت زیرا نه پولی داشته و نه توانی برای پرداخت اقساط آن دارد.
در این رابطه فردی که در آرزوی خرید مسکن است، گفت: در زمانی که رئیس جمهوری از اعطای وام مسکن به شیوه صندوق مسن یکم سخن گفت امید بسیار زیادی در دلم ایجاد شد تا بتوانم مسکنی خریداری کنم اما با آگاهی از شرایط تسهیلات و بازپرداخت آن با مقایسه میزان درآمد شخصی خود تمام امیدم ناامید شد.
فردی دیگر بیان کرد: با فروش خانه پدری که در اختیار دارم و دریافت وام 80 میلیون تومانی می‌توانم منزل جدیدی خریداری کنم اما با حقوق ماهانه 1میلیون و 500 هزار تومان نمی‌توانم اقتصاد زندگی را مدیریت کنم زیرا در کنار پرداخت اقساط وام مسکن هزینه‌های دیگری در زندگی وجود دارد.
در میانه صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی به چرایی عدم ورود تمام بانک‌ها در طرح جدید وام مسکن به مبلغ 60 میلیون تومان اشاره کرد و گفت بانک‌ها برای پرداخت وام و تسهیلات با محدودیت منابع روبرو هستند.
سیف همچنین تاکید کرد: زمانی طی خواهد شد تا بانک‌ها خود را برای پرداخت چنین وامی آماده کنند این در حالی است که برخی مقدمات پرداخت وام 60 میلیونی را آماده و آن را آغاز خواهند کرد.
در کنار وام صندوق مسکن یکم بانک مرکزی طرح‌های دیگری برای ارائه تسهیلات مسکن در نظر گرفت که یکی از تسهیلات ارائه وام 60 میلیون تومان در تهران است که شرایط نزدیکی به وام مسکن بانک مسکن دارد، اما تفاوت آن در ارائه وام از سوی بانک‌های تجاری است، بانکی‌های تجاری با این طرح امکان دارند که به متقاضیان خود در صورت امکان وام ارائه کنند.
بند امکان در این طرح برای بانک‌ها الزام ایجاد نمی‌کند و تا حدودی عدم الزام در شرایط فعلی که حجم مطالبات معوق بانک‌ها از سوی سیف 90 هزار میلیارد تومان اعلام شده است بسیار مناسب تلقی می‌شود.
در نظام دریافت و پرداخت بانکی یا در قالب کلی‌تر روند کاری بانک‌ها دریافت پول از دارندگان پول و ارائه آن به افراد متقاضی پول است که بانک ضامن و رابط پول سپرده‌گذاران و صاحبان پول تلقی می‌شود.
اما در شرایط فعلی اکثر بانک‌ها توان ارائه وام به افراد را ندارند و این در حالی است که سود سپرده و تسهیلات در آغاز سالجاری زا سوی شورای پول و اعتبار کاهش یافته است.
کاهش سود تسهیلات در شرایطی که قیمت تمام شده پول در بانک‌ها 24 تا 25 درصد است ارائه تسهیلات با سودهای اسمی در نظر گرفته شده فعلی، غیر‌منطقی و غیر‌اقتصادی خواهد بود از این رو بانک‌ها آنچنان حاضر به ارائه وام با شرایط فعلی نخواهند بود.
برخلاف وام صندوق مسکن یکم که افراد آنچنان استقبالی از آن نکردند، مردم در پی وام 60 میلیونی بانک‌های تجاری هستند اما این بار بانک‌های تجاری استقبالی از ارائه این وام نکرده‌اند.
/اقتصادنیوز