جدول روند سکه و دلار/ تاثیر روانی مذاکرات هسته‌ای بر بازار
عصر بانک؛پنج‌شنبه، بهای دلار با 2 تومان رشد به 3267 تومان و قیمت سکه با 6 هزار تومان رشد به 872 هزار تومان رسید.
در حالی‌که افزایش جزیی دلار بیشتر حاصل نوسانات طبیعی بازار بود، بالا رفتن قیمت سکه به کاهش حجم فیزیکی این کالای گرانبها و افزایش تقاضا مربوط بود. در ماه گذشته همزمان با رکوردزنی انحراف معیار دلار در سال 94، متوسط قیمتی سکه تمام با 31 هزار تومان افت روبه‌رو شد.
در این شرایط رشد سکه و دلار در آخرین روز کاری هفته گذشته در حالی رخ داد که متوسط قیمتی هر دو کالا در تیرماه کاهش یافته بود. بررسی داده‌های قیمتی نشان‌دهنده آن است که میانگین دلار در تیرماه 3282 تومان و 33تومان کمتر از میانگین این ارز در خردادماه بود. متوسط قیمتی سکه نیز در ماه گذشته 31هزار تومان پایین‌تر از خردادماه، 893 هزار تومان بود. با وجود کاهش متوسط قیمت، دامنه نوسانات دلار و سکه در ماه گذشته تحت‌تاثیر فضای روانی مذاکرات و کاهش قیمت اونس جهانی به میزان زیادی افزایش یافت.
داده‌ها نشان‌دهنده آن است که انحراف معیار نرخ آزاد دلار در تیرماه 94 به 25 تومان رسید؛ این در حالی است که در خردادماه انحراف معیار این ارز12 تومان بود. انحراف معیار 25 تومانی بالاترین انحراف معیار این ارز در سال 94 است. در تیر 93 نیز انحراف معیار دلار 21 تومان بود.
پیش از توافق
ماه گذشته فضای بازار ارز به میزان زیادی تحت‌تاثیر دو عامل مذاکرات هسته‌ای و پایین بودن قیمت دلار داخلی نسبت به منطقه سلیمانیه عراق قرار داشت. در روزهای ابتدایی تیرماه، شاخص بازار ارز تحت‌تاثیر افزایش حجم تقاضا به‌واسطه نوسان‌گیری جغرافیایی معامله‌گران کشور همسایه مقداری بالا رفت.
کاهش ارزش دینار عراق و افزایش تقاضا برای دلار در منطقه سلیمانیه کردستان عراق منجر به خروج ارز ارزان‌تر از بازار داخلی و فروش آن در کشور همسایه شد. با کاهش حجم ارز در بازار تهران، خریدهای برخی از معامله‌گران داخلی برای نوسان‌گیری بالا رفت تا شاخص بازار ارز در مسیر افزایشی قرار بگیرد و از قیمت 3270 تومان یکم تیرماه به 3340 تومان در هفتم تیرماه برسد. پس از این روند افزایشی، شاخص بازار ارز تحت‌تاثیر افزایش خوشبینی‌ها نسبت به نتایج مذاکرات هسته‌ای به آرامی در مسیر کاهشی قرار گرفت تا اینکه در روز 23 تیرماه که نتایج مذاکرات اعلام و توافق هسته‌ای نهایی شد، به 3215 تومان رسید، رقمی که کمترین بهای این ارز از 4 آبان 93 بود. 23 تیرماه یکی از روزهای پرنوسان بازار ارز بود.
قیمت دلار که در ساعات ابتدایی روز به قیمت‌های نزدیک 3180تومان رسیده بود، در ادامه روز چنانکه اشاره شد به بالای 3200 تومان بازگشت. به گفته فعالان با رسیدن قیمت به زیر 3200تومان، تعدادی از معامله‌گران ارز که احساس کرده بودند دلار به کف قیمتی خود رسیده، وارد بازار شدند و با خریدهای ارزی خود زمینه بازگشت قیمتی را فراهم کردند. این در حالی است که تعدادی از معامله‌گران انتظار داشتند پس از توافق هسته‌ای دلار نوسانات خود را در کانال 3100 تومان انجام دهد. به گفته عده‌ای از فعالان از آنجا که تا زمان اجرایی شدن توافق هسته‌ای اتفاق خاصی در زمینه ورود ارز رخ نخواهد داد، انتظار برای کاهش قیمت‌ها چندان منطقی نبوده است.
پس از توافق
پس از توافق هسته‌ای، بهای دلار که پیش از آشکار شدن نتایج مذاکرات بیش از 3 درصد کاهش یافته بود، در مسیر افزایشی قرار گرفت تا از کف قیمتی آبان 93 فاصله بگیرد.
در اولین روز پس از توافق یعنی 24 تیر، قیمت دلار با 65 تومان رشد به 3280 تومان رسید تا بیشترین نوسان این ارز در سال 94 رقم بخورد.
به‌نظر می‌رسد پس از توافق هسته‌ای یک موج خریدار وارد بازار شد تا با بالا بردن تقاضا، زمینه را برای رشد دلار فراهم آورد. این در حالی است که پیش از توافق هسته‌ای، بازار بیشتر تحت‌تاثیر موج فروش قرار گرفته بود و انتظار داشت پس از توافق، دلار با کاهش زیادی رو به رو شود. در این شرایط پس از توافق، فروشنده خاصی در بازار وجود نداشت تا فضا بیش از پیش برای توراندازان ارزی جهت نوسان‌گیری فراهم شود.
اما پس از افزایش 65 تومانی روز سه‌شنبه، دلار در مسیر کاهشی قرار گرفت. این روند کاهشی در ابتدای هفته جاری دنبال شد. بهای دلار که در تاریخ پنج‌شنبه 25 تیرماه با 20 تومان کاهش به 3260 تومان رسیده بود، در اولین روز کاری هفته گذشته یعنی دوشنبه با 20 تومان کاهش دیگر به 3240 تومان رسید، ولی روند کاهشی این دو روز تحت‌تاثیر نوسان‌گیری دوباره معامله‌گران غیررسمی متوقف شد؛ دلار روز سه‌شنبه با 15 تومان رشد به 3255 تومان و روز چهارشنبه با 10 تومان رشد دیگر به 3265 تومان رسید. پنج‌شنبه در اولین روز مردادماه، فضای بازار ارز آرام بود و قیمت دلار نوسانات چندانی نداشت. در این روز آرام، قیمت دلار 2 تومان افزایش یافت و به 3267 تومان رسید.
اکثر فعالان بازار ارز اعتقاد دارند در 10 روز گذشته هیجان توافق هسته‌ای به میزان زیادی تخلیه شده است؛ با توجه به این موضوع، این عده انتظار دارند در ابتدای هفته جاری، بهای دلار نوسان چندانی را تجربه نکند و نزدیک به قیمت انتهای هفته گذشته به حرکت کاهشی یا افزایشی خود ادامه دهد؛ این در حالی است که گروه دیگری از فعالان اعتقاد دارند معامله‌گران غیررسمی انتظار افزایش دلار در آینده دور را ندارند؛ بنابراین سعی خواهند کرد در کوتاه‌مدت و در فضای فعلی به نوسان‌گیری بپردازند.
چهارمین ماه افت سکه
در چهارمین ماه سال 94، متوسط قیمت سکه برای چهارمین ماه متوالی کاهش یافت؛ میانگین قیمتی این کالای گرانبها در تیر 94 به 893 هزار تومان رسید که 31 هزار تومان کمتر از خردادماه بود. متوسط قیمت سکه در فروردین 94، 957 هزار تومان بود، عاملی که نشان‌دهنده افت 64 هزار تومانی متوسط این کالا از فروردین تا تیرماه 94 است.
روند کاهشی سکه در ماه گذشته بیشتر از افت طلای جهانی تاثیر گرفت. طلای جهانی که در چهارمین ماه تابستان در نزدیکی کانال 1200 دلار معاملات خود را آغاز کرده بود، در روزهای انتهایی تیرماه تا زیر 1100 دلار پایین رفت؛ بنابراین در تیر 94 از سوی اونس فشار زیادی به قیمت سکه وارد شد. فشار دوم مربوط به قیمت دلار بود که در چهارمین ماه تابستان عمدتا در مسیر کاهشی قرار داشت. بررسی داده‌های قیمتی نشانگر بازدهی منفی 5/ 0 درصدی دلار در تیر است. مجموعا فشار این دو نیرو، سکه را به سطح 800 هزار تومانی و قعر قیمت 2 سال گذشته برد. سکه بهار آزادی که معاملات خود در تیر را با قیمت 908 هزار تومان آغاز کرده بود، در آخرین روز تیرماه به قیمت 866 هزار تومان رسید که نشانگر بازدهی منفی 6/ 4 درصدی آن در این ماه بود. انحراف معیار سکه تمام بهار در تیر به 13 هزار و 800 تومان رسید.
با وجود این کاهش، ارزش ذاتی سکه از قیمت بازاری آن کمتر و حباب قیمتی مثبت است. این در حالی است که تا اواسط تیرماه حباب سکه منفی بود. حباب مثبت در شرایط حاضر تا حدی نشانگر مقاومت معامله‌گران سکه برای کاهش بیشتر است. در اولین روز مردادماه، حباب قیمتی این کالای گرانبها بیشتر شد؛ چراکه با وجود افت اونس و افزایش جزئی دلار، قیمت سکه 6 هزار تومان بالاتر رفت و به 872هزار تومان رسید.
/دنیای اقتصاد