کدام روسای بانک مرکزی کمتر سخن گفتند و بیشتر عمل کردند؟

عصر بانک؛ مهرماه سال 81 در پاگرد ساختمان هیات دولت در پاستور،وقتی همه خبرنگاران پای صحبت های عبدلله رمضان زاده سخنگوی دولت نشسته بودند،خبرنگاری کم تجربه از فرصت استفاده کرده و رییس کل باتجربه بانک مرکزی را درحال پایین آمدن از پله ها غافل گیر کرد که سئوالی اختصاصی بپرسد.سئوال این بود آقای دکتر نوربخش گفته می شود شما با هدفمندکردن یارانه ها به دلیل شوک به بازار مخالف هستید؟ مرحوم دکتر نوربخش نگاهی از پشت شیشه عینک اش کرد و با لحن آرامی گفت:شماخیلی جوان هستید که بدانید روسای بانک های مرکزی در همه جای دنیا تلاش می کنند کمتر حرف بزنند و بیشتر عمل کنند!

رییس کم حرف؛رییس پرحاشیه

این رویه مرحوم دکتر نوربخش البته توسط ابراهیم شیبانی دنبال شد،اگرچه او سخت تر از رییس قبلی خود شد و میزان حضور در رسانه ها و پاسخگویی اش تقریبا به نصف دوره 10 ساله ریاست مرحوم دکتر نوربخش در بانک مرکزی رسید.اما این رویه با حضور طهماسب مظاهری بر کرسی بانک مرکزی ناگهان تغییر کرد.

مظاهری با تریبون و رسانه رفاقتی بسیار نزدیک داشت. از همین رو وقت بسیار زیادی از امور ریاست بانک مرکزی صرف پاسخ به خبرنگاران وپذیرایی از آنها در ساختمان بانک مرکزی می شد.هرچند که عمر ریاست طهماسب مظاهری چندان طول نکشید اما در همان دوران یکسال ریاست بر بانک مرکزی،پای ثابت حاشیه های زیادی در رسانه ها شد.از درگیری لفظی با محمد جهرمی وزیر کارو اموراجتماعی ودرگیری فیزیکی با حسین صمصامی گرفته تا استعفاهای زنجیره ای.حال دیگر بانک مرکزی قلعه ای فتح نشده برای خبرنگاران نبود و حاشیه ها به سرعت براقتصاد و البته بازار ارز تاثیر می گذاشت.این روایت ها همگی بعدها توسط هر دو طرف تایید شد.

دوران تاریک نظارت و مدیریت بانک مرکزی

دوران ریاست محمود بهمنی کلکسیونی از حرفها و حاشیه ها بود. از تهدید به استعفا گرفته تا کنارآمدن با تمام تصمیم های غیر اقتصادی دولت در حوزه پولی.برداشت های شبانه از بانکها،استقراض از بانک مرکزی و اجازه به تبدیل دلارهای نفتی به ریال و افزایش پایه پولی همگی از دستاوردهای دوران ریاست محمود بهمنی در بانک مرکزی دولت نهم و دهم محمود احمدی نژاد بود.تنها عملکرد این دوران ملاک نیست،بلکه اظهارات محمود بهمنی در دوران ریاست بر بانک مرکزی خود باعث حاشیه های بسیاری در حوزه پولی و به خصوص تلاطم های بازار ارز و سکه شد.

ورانی که بسیاری از آن به عنوان "دوران تاریک نظارت و مدیریت بانک مرکزی" یاد می کنند.چه تصمیم های بانک مرکزی قبل از آنکه آثارش در حوزه پولی هویدا شود،ابتدا بازار را تحت تاثیر می گذاشت.این انتقاد هنوز هم به رییس کل وقت بانک مرکزی وارد است که بیشتر از آنکه در حوزه پولی مدیریت کند،چهره خبرساز رسانه ها بود. اقتصاددان معتقدند یک مدیریت بهینه در حوزه پولی،مدیریتی است که درآن بازار را با تصمیم های خلق الساعه و اظهارات لحظه ای هیجانی و دستخوش تلاطم کرد.موضوعی که هرگز در دوران ریاست محمود بهمنی در بانک مرکزی رعایت نشد.

بر مدار گذشته

ولی الله سیف دقیقا باید خلاف مدیریت قبلی عمل می کند.کمتر در رسانه ها سخن بگوید و بیشتر تصمیم های سازنده گرفته و مدیریت کند.حالا نزدیک به دو سال از مدیریت جدید بانک مرکزی می گذرد،دو سالی که مرور کارنامه آقای سیف نشان می دهد که  حداقل در اظهار نظرهای عمومی و رسانه ای،او هم همپای رییس قبلی تابه امروز پیش آمده است.چند نمونه از اظهارات سیف و بازتاب آن در رسانه ها را می توان تیتروار اشاره کرد که او به بازار وعده داده و تنها بازتاب آن هیجانات مقطعی بوده است.این اظهارات نشان می دهد که درواقع آقای سیف به وعده های خود عمل نکرده و تنها شعار داده است:

2 مهر 92

ولی‌الله سیف در حاشیه صبحانه کاری در اتاق ایران، گفت: هیچ دلیلی برای کاهش بیشتر نرخ دلار در بازار آزاد وجود ندارد و اصلاً منطقی نیست قیمت دلار بیشتر از این پایین بیاید.سیف همچنین با اشاره به اینکه کاهش نرخ ارز دلیل خاصی ندارد و تنها عاملی که باعث نوسانات اخیر شده خوش‌بینی‌ها و آثار روانی موجود در بازار است، عنوان داشت: نرخ فعلی دلار در بازار نرخ کف است و بیشتر از این پایین نخواهد آمد.سخنان رئیس کل بانک مرکزی که2900 تومان را نرخ کف بازار آزاد ارز می دانست به سرعت واکنش بازار را به همراه داشت و در حالی که همه گمانه زنی ها خبر از شکسته شدن بیشتر نرخ ارز می داد، دلار و سایر ارزها با رشد قیمت مواجه شدند.

6 آبان 93

رییس کل بانک مرکزی  که در حاشیه جلسه هیات دولت از جهت‌گیری‌های جدی بانک مرکزی در مواجهه با بازار غیرمتشکل پولی سخن گفت و اظهار داشت: این موسسات غیرمجاز از گذشته‌های دور فعال شده‌اند و در راستای مقابله با آن بانک مرکزی تا به حال اقداماتی انجام داده است که در برخی موارد موثر بوده اما در برخی موارد کار به پایان نرسیده است.سیف ابراز امیدواری  کرد که تا پایان امسال موسسه غیرمجاز فعالی در کشور وجود نداشته باشد.

26 آبان 93

سیف با اشاره به این که من و رییس جمهور آمارها را در سایت بانک مرکزی می‌بینیم گفت: بانک مرکزی با صراحت و با سرعت آمار را اعلام می‌کند. دیگر نیاز نیست بخش آمار بانک مرکزی از من اجازه انتشار آمار را بگیرد چرا که من این اجازه را به آنها داده‌ام تا به محض بیرون آمدن آمار آن را روی سایت قرار دهند، البته قبل از آن این اجازه را از رئیس جمهور گرفته بودم چرا که قبلا روال به اینگونه بود تا اجازه از سوی ما صادر نمی‌شد و بانک مرکزی اجازه انتشار آمار را نداشت، اما هم اکنون من و آقای رئیس جمهور هم شاخص‌های اقتصادی را از روی بانک مرکزی می‌خوانیم.

14  آذر 93

رئیس کل بانک مرکزی با اعلام اینکه4 میلیون چک در 7 ماه برگشت خورد، گفت: تغییر ناگهانی قیمت ارز آزاد منطقی نیست و بانک مرکزی برای انضباط بازار ارز برنامه‌هایی را در دست اجرا دارد.سیف گفت: از برنامه های بانک مرکزی ایجاد انضباط است و صرف سپرده بیشتر در بانک، دلیلی بر برتری آن بانک نیست. بانک مرکزی این نگاه رقابتی غلط را اصلاح می کند و با این روند مقابله خواهد کرد.

27 اسفند 93

رئیس کل بانک مرکزی با انتقاد از بی‌نظمی بانک‌ها در بازپرداخت بدهی و اضافه برداشت‌ها، اوایل سال آتی را زمان ساماندهی این موضوع عنوان کرد و گفت: 20 درصد حجم فعالیت های پولی تحت نظارتمان نیست.ولی الله سیف در جلسه ای با حضور اعضای هیات عامل و مدیران بانک مرکزی، مهمترین برنامه های بانک مرکزی در سال 1394 را گسترش چتر نظارتی بانک مرکزی، انسجام بازار پول، یکسان سازی نرخ ارز و ساماندهی مطالبات غیرجاری شبکه بانکی کشور عنوان کرد.

6 خرداد 94

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به موضوع خروج از رکود افزود:‌ بانک مرکزی و مسئولان اقتصادی دولت متهم بودند که سیاست انقباضی در پیش گرفته اند و همه نیرو را بر روی کنترل تورم متمرکز کرده‌اند و اصلا توجهی به خروج از رکود نمی‌کنند اما آمارها نشان می دهد که توانسته‌ایم تورم را کنترل کنیم و از رکود خارج شویم.وی در مورد فعالیت لیزینگ‌های غیر مجاز، گفت: اگر بانک مرکزی از فعالیت آنها اطلاع پیدا کند، اسامی آنها را به مراجع قضایی و نیروی انتظامی اعلام می کند.