جشن هسته ای در بورس

عصر بانک؛ باز هم روی دیگر بورس خود را نشان داد حتی زودتر از اعلام توافق احتمالی هسته‌ای تا مشخص شود معامله‌گران سهام زودتر از سیاسیون و سایر سرمایه‌گذاران بازارهای مالی، پیام‌های مخابره‌شده از اتاق‌های هتل کوبورگ در وین را شنیده‌اند و حتی بر مبنای آن تصمیم هم گرفته‌اند. در حالی که 17 روز از مذاکرات سنگین ایران و 1+5 در اتریش می‌گذرد و همه چیز در پیام‌های توییت‌شده مقامات دو طرف خلاصه‌شده، بازار سهام این روزها به شدت پررونق شده یا دست‌کم رشد شاخص و بخش عمده‌ای از قیمت سهام شرکت‌ها این را نشان می‌دهد.

روز گذشته بر بستر این رویدادها خرید و فروش پرهیجان سهامداران در بیست و دومین روز تابستان، شاخص کل معاملات را بیش از 1500 واحد بالاتر کشید و این معیار سنجش کلی معاملات بورس را وارد کانال 69000 واحد کرد. این رشد که مدت‌ها از سابقه تکرار آن در تالار شیشه‌ای می‌گذرد در ماه‌های اخیر بی‌سابقه بوده، یک تغییر رویکرد بزرگ را نشان می‌دهد و به نوعی با این جهش جبران بخشی از زیان‌های چند وقت اخیر برخی سهامداران صورت گرفته است. نگاهی به آمارهای موجود مشخص می‌کند شاخص کل معاملات که همچنان اعتبار و ارزشی بیشتر از شاخص‌های جدید در بین سهامداران و فعالان این بازار دارد در یک هفته اخیر بیش از 3000 واحد افزایش را به ثبت رسانده که گویای یک حرکت تثبیت‌شده و صعودی است.

هفته گذشته شاخص کل معاملات در محدوده 66000 واحد، نگرانی‌هایی را برای ریزش‌های بیشتر ایجاد کرده بود اما دقیقا از روز دوشنبه هفته گذشته تا به امروز روند حرکتی نماگر با یک تغییر 180 درجه‌ای همه راه‌های رفته را برگشت و توانست هدف رسیدن به کانال 70000 واحد را به راحتی دست‌یافتنی کند. در آن سوی دیگر ارزش بازار به عنوان جریان شناسایی نقدینگی در بورس نیز در این دوره زمانی بیش از 14 هزار میلیارد تومان افزایش یافت و از 286 هزار میلیارد تومان در یک هفته معاملاتی اخیر بعد از هفته‌ها مرز 300 هزار میلیارد تومان را نیز رد کرد تا نشانه‌های عمیقی از حال خوش بورس را به سهامداران نشان دهد. یادآور می‌شویم که ارزش بازار در ماه‌های گذشته به کمتر از 279 هزار میلیارد تومان نیز رسیده بود که اوج یاس و ناامیدی را شکل داده بود. با همه این تفاسیر و تحولات با فرض اینکه توافق هسته‌ای ایران و 1+5 که به فرسایشی‌ترین شکل ممکن رسیده است، حاصل شود برای بورس یک جهش تمام‌عیار می‌توان متصور بود؛ واکنشی که حتی در روزهایی که تنها گمانه‌زنی بر اخبار و تحولات وین حاکم بود، فقط اتمسفر مثبت گفت‌وگو‌ها بازار سهام ایران را زیر و رو کرد.

این تحول باعث شد قیمت‌ها، شاخص، ارزش بازار، بازدهی و … در این بازار رو به بالا حرکت کنند. به وضوح با شکل‌گیری توافق هسته‌ای در صورت قطعیت، صنایع بنیادی تالار شیشه‌ای همانند «پتروشیمی، بانک، پالایشی، کانه‌های فلزی، فلزات اساسی و خودرو» می‌توانند با رفع تحریم‌ها بیشترین سود و بازدهی را در بین سایر صنایع داشته باشند و به نوعی برندگان تالار نامیده می‌شوند اما در صورت عدم حصول توافق هسته‌ای بر مبنای ریزش‌های قبلی و تجربه‌های سالیان اخیر بورس با افتی نیمه‌سنگین مواجه می‌شود و با رسیدن به کف قیمتی واکنش خود را نشان می‌دهد. در سویی دیگر چون این تجربه در گذشته چند بار تکرار شده، خیلی نمی‌تواند اتفاق تازه‌تری را برای سهامداران در بازار سهام شکل دهد و به نوعی اگر این توافق شکل بگیرد، برای بازار سرمایه فرصت‌های تازه شکل خواهد داد که از جذب سرمایه‌های خارجی تا رونق معاملات از جمله آنها خواهد بود و در غیر آن صورت اتفاقی خواهد افتاد که در چند سال گذشته بارها تکرار شده و این بار به دلیل اطمینان بیشتر به حصول توافق کمی تبعات ریزش‌ها سنگین‌تر از همیشه خواهد بود. به هر ترتیب بهتر است امیدوار باشیم که بهترین حالت و اتفاق ممکن برای ایران و بازار سرمایه رخ دهد تا بعد از سالیان دراز اقتصاد ایران با یک حالت آرام و متعادل در مسیر توسعه بدون تحمیل شدن هزینه‌هایی همانند دور زدن تحریم‌ها و از دست دادن جذب سرمایه‌های خارجی مواجه شود.

/روزنامه جهان صنعت