3 توصیه به سرمایه گذاران بورس در فضای بیم و امید توافق
عصر بانک؛ بازار سهام هر چند هفته ای نیم بند را سپری کرد اما با خوش بینی مضاعف نسبت به پیشرفت در مذاکرات هسته ای و انتظار اعلام توافق در آخر هفته با رشد قابل ملاحظه ای به معاملات خود ادامه داد.
تا جایی که ارزش معاملات کل هفته در دو بازار بورس و فرابورس به سطح 1972میلیارد تومان رسید که 764 میلیارد تومان آن(بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت)مربوط به معاملات خرد بود.
بدین ترتیب متغیر مهم ارزش معاملات نسبت به هفته ماقبل(1541 میلیارد تومان)حدود 30 درصد رشد داشته است آن هم در شرایطی که یک روز معاملاتی آن تعطیل رسمی بوده است و این مساله نشان از خوش بینی بازار به مباحث و توافقات سیاسی داشت.در این شرایط رشد شاخص بورس نیز از ابتدای هفته تا انتهای هفته از 64.862 تا 66.761 واحد معادل 2.93 درصد رقم خورد.رشد شاخص فرابورس نیز از ابتدای هفته تا انتهای هفته ( از 736 تا 789 واحد )معادل 7.2 درصد اتفاق افتاد.
چون 90 آمد،100 هم پیش ماست!
بررسی آخرین وضعیت شاخص کل بورس تهران هم نشان می دهد که بازار باری دیگر عزم خود را برای شکست کانال نزولی 18 ماهه جزم کرده و در صورتی که از محدوده به تصویر کشیده شده عبور نماید ، راهی سطوح بیش از 70.000 واحد خواهد شد. اما چنانچه این مهم محقق نشود ، مسیر اصلاحی و احتمال ریزش تا محدوده حمایتی 63.986 واحدی را خواهیم داشت.
در شاخص گروه خودروسازی شاهد شکل گیری الگوی استراحتی مثلث همگرا هستیم. الگویی که برای شکل گیری آن نزدیک به 20 ماه زمان صرف شده و تا زمانی که شاخص گروه مربوطه موفق به شکست سطح 14.700 واحدی برابر با سقف قبلی خود نشود ، شاهد معاملات نوسانی بین سقف و کف کانال فوق خواهیم بود. لذا پیش بینی می شود در محدوده فوق شاهد معاملات سنگین و پر حجمی باشیم و در صورت شکسته شدن این محدوده مسیر صعودی خودرویی ها در میان مدت را داشته باشیم.
بورس بعد از دوران پسا تحریم!
این روز ها بسیاری از سرمایه گذاران بلند مدتی به دنبال تحلیل و بررسی برای پیدا کردن صنایعی هستند که از شرایط سیاسی بعد در دوران پسا تحریم بهره مند می شوند و به همین دلیل ، اهمیت شناسایی صنایع برتر برای سرمایه گذاری به شدت خود نمایی می کند. لذا برای دستیابی و تحلیل این مساله باید درک صحیحی از وضعیت اقتصادی ، تفکرات دولت ، وضعیت بنیادی بنگاه های اقتصادی،رفتار حقوقی های بازیگر و فرایند عرضه و تقاضا در بازار سرمایه داشته باشیم. با مطالعه وضعیت فعلی و خبر های داخلی از صنایع و البته بودجه هایی که از سوی شرکت ها منتشر می شود در می یابیم که در کوتاه مدت پتانسیل کافی برای رشد و یک حرکت رو به بالای قدرتمند مشابه آنچه که در روز های رویایی سال 92 مشاهده شد ، نداریم و به نظر موج های صعودی کوتاه مدت و محدود به چند صنعت باشند. در این شرایط باید بازار را به دو دسته تقسیم کنیم. حقوقی ها و حقیقی ها. مسلما حقیقی ها نمی توانند در مسیر بلند مدت بازار نقش با اهمیتی داشته باشند چراکه قطعا اگر چنین قدرتی در پول حقیقی ها وجود داشت ، بازار به این روز و با ریزش سنگین اخیر مواجه نمی شد. لذا هر رشدی با اقدامات حقوقی ها و ورود نقدینگی از سوی این دسته از معامله گران به وقوع می پیوندد. در شرایط فعلی بزرگترین عاملی که باعث نگرانی سرمایه گذاران تیزبین شده این است که حقوقی هایی که این چنین دست به فروش می زنند ، قطعا نقدینگی جدیدی وارد چرخه معاملات نخواهند کرد. آمار ، ارقام و گمانه زنی های انجام شده نشان می دهد که حقوقی ها به شدت نیازمند نقدینگی هستند. لذا در گام اول باید واقع بین باشیم.
مطالب بررسی شده در سطور بالاتر حکایت از آن دارد که هر رشدی در بازار از کانال حقوقی ها صورت خواهد گرفت. همانطور که مستحضرید کدهای بزرگ حقوقی،سرمایه گذاری های مختلفی در بخش ها و صنایع مختلف بازار داشته اند و جالب است بدانید که عمده سرمایه گذاری ها در بخش صنایع بزرگتر خصوصا پتروشیمی ها ، پالایشی ها و فلزات اساسی رخ داده است. لذا اگر رشدی را برای بازار متصور باشیم ، احتمالا از طریق همین صنایع تعریف شوند. ضمن این که مسئولین بورس به شدت رفتار تکنیکی و تاکتیکی بازار را زیر نظر دارند. در واقع، اگر بخواهیم سناریویی برای رشد بازار مد نظر قرار دهیم می بایست سناریویی برای رشد برخی از صنایع تعریف نماییم که خود نیازمند به پی بردن به شاخصه های اصلی آن صنایع است. اگر حقوقی ها بخواهند سرمایه گذاری مطمئن و کمک حال شاخص داشته باشند، باید برای این کار به سراغ سهم هایی بروند که در وهله نخست میزان زیادی از آن را در اختیار داشته باشند و پس از آن تاثیر زیادی بر شاخص کل داشته باشد. این دو شاخصه مهم نقش تاثیر گذاری در یافتن این سهم ها و صنایع دارند. لذا این تفکر که با رسیدن خبر توافقات ، سه گروه بانکی ، خودرویی و حمل و نقلی در صدر بازار قرار خواهند گرفت ، شاید در کوتاه مدت درست باشد اما در بلند مدت صحیح نیست! چراکه حقوقی ها در مسیر صعودی ( چه در رشد لوزان و چه در مسیر وین ) به شدت در این صنایع فروشنده بودند و این رفتار نشان می دهد که آن ها دیگر تمایلی به بازی در این صنایع ندارند و به همین دلیل شاهد کاهش تمرکز آن ها در این صنایع هستیم. لذا از آنجایی که حقیقی ها بازیگران مطمئنی نیستند و در برابر پول حقوقی ها قدرت ایستادگی ندارند ، باید پذیرفت که به زودی مسیر حرکتی این صنایع کند و دشوار خواهد شد.
لیدرها کدامند…؟
نکته بسیار مهم آن است که این فرآیند در روند معاملات آغاز شده و حقوقی ها برای تامین نقدینگی کافی فروش هایی را از نمادهای کم تراکم خود انجام داده و به این روش و عرضه ها ادامه خواهند داد. لذا غیر منطقی به نظر می رسد که انتظار داشته باشیم این صنایع ، پیشروهای بلند مدتی بازار باشند. سوالی که در این شرایط مطرح می شود این است که پس کدام صنایع می توانند نقش لیدری بازار را بازی کنند ؟ واقعا سوال سختی است چراکه در نگاهی به صنایع در می یابیم که ابهامات زیادی وجود دارد اما پیش بینی این است که بازار به سمت صنایعی حرکت کند که دو مشخصه : 1- توان تاثیرگذاری بر شاخص کل 2- تراکم در سبد سهام حقوقی ها را داشته باشد. شیمیایی ها ، نفتی ها ، سیمانی ها ، فلزی ها و به طور کلی شرکت های چند رشته ای هلدینگی هر دو مشخصه فوق را دارا می باشند.
به طور خلاصه، صنایعی که عمومیت بازار از آن ها انتظار رشد دارند را نمی توان به عنوان صنایع برتر پس از توافق نام برد؛ چرا که مالکیت حقیقی ها در آن ها بالا رفته و حقوقی ها دیگر تاثیر زیادی در رفتار صعودی این صنایع نخواهند داشت. ذکر این نکته ضروری است که آنالیز رفتار حقوقی های بازار، پیش بینی مناسبی از آینده بازار را به ارمغان آورده و بارها و بارها رفتار هیجانی باعث شناسایی زیان شده است. قطعا به خاطر دارید زمان که مسیر رشد خودرویی ها آغاز شد ، بازار پافشاری زیادی در ادامه مسیر رشد پالایشی ها و پتروشیمی ها داشت غافل از این که صفوف خرید این دو صنعت سنگین عرضه می شدند و بازار حجم عرضه ها را فرصتی برای خرید و ادامه رشد قلمداد می کرد اما این صنعت ورشکسته و تحریم شده خودرو بود که تحولات سیاسی و اقتصادی دولت یازدهم را پیشخور کرد و از اینجا به بعد این عوام خواهند بود که رهبری رشد صنعت خودرو ، بانک و حمل و نقل را به دست خواهند گرفت. لذا جدای از بحث نوسان گیری و کسب سود کوتاه مدتی ، توصیه می شود اولا از رفتار های هیجانی دوری کنید(با در نظر گرفتن احتمال عدم توافق و در نتیجه فروش گسترده سهام در بورس) ، ثانیا دیدگاه کوتاه مدتی را به بلند مدت ارتقاء دهید ، ثانیا در انتخاب صنایع برای سرمایه گذاری ، مطالعه و دقت بیشتری داشته باشید.
علیرضا باغانی
کارشناس بازار سرمایه
/دنیای اقتصاد