آیا بحران بورس به بانکها سرایت میکند؟
عصر بانک؛دولت چین، شاخهای از حزب کمونیست این کشور به حساب میآید. رهبران نهاد دولت در چین بدون تردید دستورهای گوناگون دولت را رعایت میکند و این یک اصل خدشهناپذیر است. حزب کمونیست چین هرگز اجازه نمیدهد فلسفه اقتصاد آزاد که همانا دور نگه داشتن نهاد دولت و سایر نهادهای قدرتر از کسب و کار مردم است اتفاق بیفتد.
حزب کمونیست چین این روزها با معضل کاهش قیمت سهام در بورس مواجه شده و بدون لحظهای درنگ به دولت دستور داده است که در بازار دخالت کرده و با دستکاری در قیمتها، دستکاری در اندازه عرضه و حتی کنترل تقاضا، اجازه ندهد که این رخنه کوچک در بورس به سایر بازارها سرایت کند.
در سالهای سپری شده چند اقدام غیراقتصادی از سوی دولت موجب افزایش قیمت سهام در بورس چین شد که حباب قیمتها یکی از پیامدهای این دستکاریها بوده است. دولت به سیستم بانکی دستور داد در بازار سرمایه حاضر شود که این موجب رشد تقاضا و افزایش قیمت سهام شد و مردم به این بازار هجوم آوردند. دولت چین اما قصد ندارد بازار سهام را در این شرایط رها کند و اجازه دهد که حباب قیمتها بترکد و فضای بورس ملتهب شود.
دستور دخالت در بورس سهام از سوی دولت صادر شده است و یکی از راهکارهای نخستین کاهش عرضه سهام و ایجاد تشنگی در بازار سهام است که تقاضا را تحریک و سپس به رشد قیمت سهام منجر شود. ریزش مستقیم 6 درصدی ارزش بورس ین حتی با کاهش نرخ بهره و کاهش هزینههای تجاری بنگاهها متوقف نشد و 2300 میلیارد دلار سرمایه بورسبازان دود شد و به هوا رفت.
این میزان پول را تنها 90 میلیون سهامدار کوچک ازدست ندادهاند، بلکه نخبگان اقتصادی چین در صدر زیاندیدگان قرار دارند: خبرگزاری بلومبرگ مینویسد تنها 45 چینی ثروتمند در ماه ژوئن، معادل 34میلیارد دلار زیان دیدهاند. ناظران امور مالی درحال حاضر در جستجوی زنجیرهای از شواهد هستند که ظن تقلب و دستکاری را در بازار بورس اثبات میکند. تیمی برای این منظور از سوی شورای نظارت بر اوراق بهادار در چین تشکیل شده است.بسیاری از سرمایهگذاران چینی عقیده دارند که تحرکات سرمایهگذاران خارجی و شرطبندیآنها برای سقوط بورس چین در اوضاع کنونی دخیل هستند.
در این زمینه میتوان به مختل شدن بهای سهام در نتیجه هجوم سرمایهگذاران برای خرید و فروش فوری سهام پس از فروکش کردن تب خرید اشاره کرد. نوسانهایی از این دست، احتمال ایجاد حباب قیمت را بالا میبرد. پیش از ماه ژوئن، بازار بورس چین به دلیل هجوم گسترده سرمایهگذاران، رشدی کمسابقه داشت. اکثر کارشناسان بازار با اشاره به رشد150درصدی سهام در فاصلهای هشت ماهه (نوامبر 2014 تا ژوئن 2015)، از احتمال ایجاد حباب قیمت یاد کرده بودند.
دولت چین در این میان در تلاش است جلوی معاملات سوداگرانه و صوری را بگیرد که حجم بالایی از کالا را با مبالغ کمی جابهجا میکنند. قرار است وثیقههای مالی لازم برای حمایت از سرمایهگذاران بیشتر شوند و جلوی سفتهبازی گرفته شود. در اولین اقدام، روز جمعه (سوم ژوئیه) عرضه اولیه سهام محدود شد تا تقاضا نیز کاهش یابد. سرمایهگذاران از دولت چین خواستهاند کاری برای نجات بورس انجام دهد وگرنه سقوط کامل بازار بورس به بیثباتی زنجیرهای بانکها، شرکتها و بازار مصرف خواهد انجامید. چیزی که در نهایت ثبات اجتماعی را تهدید خواهد کرد. چین دومین اقتصاد بزرگ دنیاست و شاخص بازار سهام آن با وجود ریزش کنونی، همچنان 20درصد از سال قبل بیشتر است. بسیاری از سرمایهگذاران جهانی اینک نگرانند که با ترکیدن حباب قیمتها، زیانی جدی متحمل شوند.
/خبرآنلاین