آیا دریافت مالیات از سود سپرده‌های بانکی در ایران امکان‌پذیر است؟
این روزها خبری با استناد به پیش نویس لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم مبنی بر دریافت مالیات از سود سپرده‌های بانکی منتشر شده است.
عصر بانک؛ بحث دریافت مالیات از سود سپرده های بانکی بحث تازه‌ای نیست، بحثی است قدیمی که هر از چندی از سوی سیاستگذاران اقتصادی، کارشناسان و مسئولان مطرح می شود اما هنوز وضعیت پرداخت مالیات در ایران به گونه ای است که بیش از 40 درصد تولید ناخالص داخلی ایران مالیات پرداخت نمی‌کند و شمار فراریان مالیاتی همواره دغدغه‌ای برای مجریان و قانونگذاران تلقی می شود.
دریافت مالیات از سود سپرده‌های بانکی در حالی مطرح می‌شود که اقتصاد ایران هنوز طی چهار دهه گذشته حریف غول تورم نشده و هر از چندی قدرت نمایی غول تورم مناسبات رفتاری مرم را تحت تاثیر قرار داده و بنیان‌های اقتصادی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه تهران در این خصوص گفت: کسانی که سود سپرده بانکی را به تورم گره زده اند، در برابر این ناکارآمدی مسئولیتی خطیر را عهده دار هستند و باید پاسخ دهند در دوره های رشد تورم که زمینه برای عقب ماندن سود سپرده های بانکی از موج تورمی فراهم می‌شود چه باید کرد.
در شرایط کنونی نیز سود سپرده‌های بانکی با دریافت سود حداکثر 18 درصد خود عقب ماندگی آشکاری را نسبت به تورم دارا هستند و در این شرایط طبیعی است که دریافت مالیات نمی‌تواند ساختاری کارآمد را ایجاد نماید.
دریافت مالیات از سود سپرده در بسیاری از کشورها سابقه دارد اما ساختار بانکی در این کشورها تفاوتی ماهوی با ایران دارد و مشکل تورم نیز در این کشورها طی این سال ها رفع شده است.
هر چند افزایش پایه‌های مالیاتی یکی از مهمترین خواسته اهداف پیش بینی شده به منظور کاهش وابستگی به نفت و اداره اقتصاد بر پایه درامدهای مالیاتی است اما به نظر می رسد اقتصاد ایران هنوز مهیای اجرای این موضوع نیست. وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل بانک مرکزی هر دو موضوع دریافت مالیات از سود سپرده را تکذیب کرده‌اند.
شاید وقتی دیگر
مهدی تقوی استاد دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این سئوال که آیا دریافت مالیات از سود سپرده‌های بانکی اقدامی مثبت است یا خیر می‌گوید: من معتقدم در شرایط فعلی این اقدام می‌تواند سبب سرازیر شدن سرمایه‌ها به بازارهای موازی نظیر مسکن و ارز و خودرو شود و شرایطی ناگوار برای کشور ایجاد کند.
وی با اشاره به اینکه پیش از دریافت سود از سپرده بانکی باید زمینه‌های دلالی مهار شود، گفت: وقتی شما بدون نام و نشان نتوانید دست به خرید و فروش بزنید و یک روز سکه بخرید و روز دیگر بازار ارز را به هم بریزید، آن وقت می توان حلقه مالیاتی را تنگ کرد اما اگر همچنان خرید و فروش‌های پنهانی رونق داشته باشد و دلالان بتوانند از آب گل آلود ماهی بگیرند این طرح مضرات بیشتری نسبت به مزایایش خواهد داشت.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: مطمئن باشید اگر قرار باشد سود سپرده یا بانکی مشمول مالیات شود، لازم است ابتدا دولت و قانونگذار اصلاحات ساختاری در سیستم بانکی را مد نظر قرار دهند و سپس با مهار تورم، افزایش امید به آینده و همچنین ممانعت از کسب سود واهی در بازارها وارد عمل شوند و در نهایت سرفصل دریافت سود از سپرده و حتی سهام را به سرفصل های مالیاتی اضافه کنند.
شرایط خاص برای دریافت سود از سپرده‌ها
در عین حال وحید شقاقی شهری نظری دیگر در این خصوص دارد. وی می‌گوید می توان سقف خاصی را برای دریافت سود از سپرده‌های بانکی تعیین کرد و به عنوان مثال اعلام کرد دارندگان سپرده هایی با مبلغ بالاتر از یک میلیارد یا … مشمول پرداخت مالیات بر سود می‌شوند.
وی گفت: این اقدام به عدالت نزدیک تر است اما مقاومتی جدی برابر این موضوع وجود دارد. به گفته وی می‌توان مالیاتی پلکانی را در این حوزه تدارک دید اما تقوی در این خصوص گفت: راه فرار در این بخش بالاست، افراد یا با افتتاح حساب های متعدد سعی می کنند از زیر بار پرداخت سود فرار کنند و هم ممکن است خروج سرمایه‌ها به مقصد بازارها رونق گیرد.
/خبرآنلاین