تفاوت میان درگاه مستقیم و درگاه واسط پرداخت چیست؟
آنچه در سال‌های اخیر با عنوان درگاه واسط پرداخت‌یار یا درگاه واسط بانکی مشهور شده در واقع همان شرکت‌هایی هستند که در اسناد و آیین‌نامه‌های بانک مرکزی، پرداخت‌یار خوانده می‌شوند.
درگاه مستقیم و درگاه واسط پرداخت
مهم‌ترین کار این شرکت‌ها ارائه درگاه پرداخت اینترنتی به متقاضیان است و کلمه «واسط» در اینجا به این معناست که این شرکت‌ها واسطه بین مشتریان درگاه پرداخت و یک شرکت PSP یا همان متولیان پرداخت الکترونیکی هستند. بنابراین متقاضیان درگاه پرداخت برای سایت‌های مختلف می‌توانند آن را هم به صورت مستقیم و هم به واسطه یک شرکت پرداخت‌یار دریافت کنند.
وضع قانون برای پرداخت‌یاری
مهم‌ترین اتفاق در این زمینه وضع قوانین اولیه پرداخت‌یاری بود. نخستین اثر قانون‌مندشدن فعالیت پرداخت‌یارها افزایش تعداد فعالان این حوزه بود، چرا که با روشن شدن میدان فعالیت و مشخص شدن بستر درآمدزایی، شرکت‌های بیشتری توانستند با اطمینان خاطر پا در این عرصه بگذارند. همچنین با روال‌مندشدن امور، نوعی پاسخگویی و تعهد متقابل میان پرداخت‌یارها و شرکت‌های پرداخت به‌وجود آمد که نتیجه مهم آن جلوگیری از ضایع شدن حقوق دریافت‌کنندگان نهایی خدمات درگاه اینترنتی، یعنی مردم بود.
درگاه‌های واسط مجاز
در حال حاضر شرکت‌های ذیل موفق به دریافت مجوز قانونی برای اعطای درگاه پرداخت شاپرکی به متقاضیان شده‌اند و متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سایت آنها اقدام به ساخت درگاه پرداخت کنند.
نسل اول و دوم درگاه واسط (شرکت‌های پرداخت‌یار)
از یک منظر پرداخت‌یارها را می‌توان به دو دسته نسل اول و دوم تقسیم کرد. نسل اولی‌ها آنهایی هستند که به مشتریانی ارائه خدمت می‌کنند که PSPها تمایلی به ارائه خدمت به آنها ندارند. این دسته از پرداخت‌یارها صرفاً درگاه واسط هستند. اما نسل دوم پرداخت‌یارها آنهایی هستند که ارزش افزوده ایجاد می‌کنند و با ارائه سبدی از خدمات و عرضه خدمتی بیش از صرف پرداخت به مشتریان خود افق‌های تازه ای در کسب‌وکارها می‌گشایند.
بدین ترتیب بزرگترین مزیت پرداخت‌یارها و استارت‌آپ‌های مالی بالابردن میزان دسترسی مردم به خدمات پرداخت است، زیرا می‌توانند به حوزه‌هایی ورود کنند که مقیاس آنها با PSPها متفاوت است. برخی از این حوزه‌ها برای PSPها مقرون به صرفه نیست و در برخی هم توانایی ارائه خدمت ندارند. ویژگی مهم پرداخت‌یارها بازار بخش‌بندی شده و تخصصی آنهاست، بدین طریق که هر پرداخت‌یار خدماتی منحصربه فرد و جذاب برای یک دسته یا صنف از مشتریان ارائه می‌کند.
و اما چرا درگاه واسط؟
اگر می‌توان به صورت مستقیم به سراغ یک psp رفت و درگاه پرداخت بانکی گرفت دیگر چه نیازی است که درگاه خود را از طریق پرداخت یارها یا همان درگاه‌های واسط اخذ کنیم؟
دلیل اینکار این است که هر پرداخت یار معمولا با یک یا چند شرکت پرداخت یا PSP قرارداد همکاری دارد و در توافقات فی‌مابین برخی از مراحل اخذ درگاه اینترنتی تسهیل شده است. بستن قرارداد مستقیم با شرکت‌های پرداخت الکترونیکی به دلیل فرآیند اداری نسبتا طولانی و حساسیت آنها روی تکمیل بودن تمام مدارک نظیر اینماد، برای کسب‌وکارهای کوچک دردسر ساز است. به علاوه، گاهی یک فروشگاه به دو یا چند درگاه پرداخت برای سایت خود نیاز دارد که بستن قرارداد با چند شرکت تامین کننده درگاه بانکی، دردسرهای یاد شده را چند برابر می‌کند. از این رو گرفتن درگاه از طریق پرداخت‌یارها راحت‌تر است.
چند تفاوت دیگر میان درگاه مستقیم و درگاه واسط بانکی
1- تسویه حساب
در درگاه واسط مبلغ پرداخت شده توسط مشتری بر اساس سیکل‌های شاپرکی ابتدا به حساب شرکت واسط می‌رود و پس از آن به حساب صاحب سایت یا فروشنده انتقال پیدا می‌کند، ولی نحوه تسویه حساب در درگاه اینترنتی مستقیم، بلافاصله پس از واریز از سوی شاپرک است.
2- کارمزد
اکثر شرکت‌های واسط بنا به نوع خدمات جانبی خود از مشتریان کارمزد دریافت می‌کنند و این موضع متناسب با حوزه تخصصی فعالیت آنهاست. درحالی که خدمات درگاه بانکی مستقیم، در حال حاضر رایگان است.
3- ارائه راهکارهای خلاقانه
تمام مزایای یاد شده زمانی محقق می‌شود که پرداخت‌یارها در مسیر حقیقی خود حرکت کنند و وظیفه ارائه راهکارهای خلاقانه در صنعت پرداخت را دنبال کنند. این کار نیز مانند هر کار دیگری می‌تواند از رسالت اصلی خود فاصله بگیرد و نقشی معکوس در پیکره اقتصادی کشور بازی کند.
مثلاً ورود پرداخت‌یارها به حوزه‌های غیرقانونی نظیر تأمین ابزار پرداخت برای کسب‌وکارهایی که مشروعیت آنها محرز نشده یکی از این مخاطرات است. البته قانون‌گذار ترفندهایی را برای کنترل عملکرد پرداخت‌یارها در نظر گرفته، مثلاً اینکه حجم تراکنش‌های آنها نمی‌تواند از مقدار سهام تا تضامینی که نزد PSP گذاشته‌اند بیشتر باشد. از این رو سیستم پرداخت یار همانقدر که می‌تواند به اصلاح نظام پرداخت و نحوه ی اخذ کارمزد کمک کند، در صورت منحرف شدن از رسالت اصلی خود ممکن است مشکلات موجود را چندبرابر کند.
ویژگی‌های یک درگاه اینترنتی خوب
یک درگاه خوب صرف نظر از واسط یا مستقیم بودنش باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد.
• اتصال پایدار
• سرعت بارگذاری بالا
• سازگاری با تمامی صفحات نمایش اعم از موبایل، تبلت و رایانه
• سرعت بالای انجام تراکنش
• صحت بالای 99.5 درصدی تراکنش ها
• امنیت فوق‌العاده، مطابق با آخرین استانداردهای بین المللی و دستورالعمل های شاپرک
• امکان اصلاح اشتباهات بدون نیاز به تکرار مراحل قبلی به هنگام پرداخت
• اعلام آنی مغایرت‌ها و پاسخگویی سریع و کامل در قبال آنها
• پشتیبانی 24 ساعته در تمام ایام هفته از طریق مرکز تماس
از ارائه کننده درگاه اینترنتی انتظار چه خدمات و قابلیت‌هایی می‌توانید داشته باشید؟
• راه‌اندازی چندین درگاه برای هر کسب‌وکار
• قابلیت تعریف چند شماره شبا برای هر پذیرنده
• تسهیم مبالغ پرداختی مشتریان بین حساب‌های هر پذیرنده
• درگاه ویژه پرداخت قبض
• ذخیره شماره کارت‌های پرکاربرد مشتریان
• تخصیص شناسه به هر پرداخت
• پرداخت درون برنامه ای در اپلیکیشن‌ها
• استرداد وجه خرید (Refund) از دو مسیر شتابی و شاپرکی
• قابلیت پرداخت مستمر خریدهای تکراری یا Recurring Payment
• امکان شخصی‌سازی درگاه در نسخه درون برنامه‌ای
• دریافت پلاگین جهت اتصال سایت به درگاه
• تنظیم زمان بازگشت به سایت پس از انجام هر تراکنش
گزارش‌گیری از درگاه پرداخت بانکی
یکی از قابلیت‌های مهم این ابزار پرداخت امکان گرفتن انواع و اقسام گزارش است. هر قسم از گزارش برای یک نوع از کسب‌وکار مفید است. بنابراین امکان گزارش‌گیری متناسب با کسب‌وکار خودتان را از شرکت ارائه کننده درگاه پرداخت اینترنتی بخواهید.
• ارائه گزارش‌های متنوع و شخصی‌سازی شده در قالب سرویس‌های Inquiry، Push و ITD
• ارائه صورتحساب دقیق همراه با ریز تراکنش‌ها در هر چرخه شاپرکی
• پرتال جامع گزارش‌گیری تحت وب
/پرداخت الکترونیک سداد