احراز هویت دیجیتالی در ایران به سادگی ضبط یک ویدیوی سلفی
مفهوم احراز هویت دیجیتالی وekyc چند سالی است که در دایره لغات مدیران و کارشناسان حوزه پولی و مالی زیاد استفاده می‌شود، اما در چند ماه اخیر و با شیوع جهانی کرونا این مفهوم به یک خدمت لازم و ضروری تبدیل شده است. حالا بانک‌ها، کارگزاری‌ها و حتی خود دولت بیشتر از قبل به دنبال عملیاتی سازی احراز هویت دیجیتالی هستند تا با ارائه خدمات غیرحضوری، علاوه بر حرکت به سمت تحول دیجیتال سازمان خود، سلامت مشتریان و کارمندان خود تامین کنند.
ما در این مطلب، با نیما شمساپور، مدیرعامل شرکت UID به گفت و گو نشستیم. گفتنی است اخیراً راهکار احراز هویت دیجیتالی شرکت UID در اپلیکیشن‌های پرداخت مهمی مثل اپلیکیشن آپ و 724 برای احراز هویت غیرحضوری سجام عملیاتی شده است.
شمساپور در ابتدای صحبت‌های خود به دلایل تاسیس یوآیدی اشاره کرد و گفت: «بر اساس آمار، حدودا 50 درصد مراجعات حضوری به ادارات و سازمان‌ها برای احراز هویت صورت می‌گیرد. بنابراین ما تصمیم گرفتیم راهکاری را برای غیرحضوری کردن این خدمت فراهم کنیم. یوآیدی به عنوان راهکار احراز هویت دیجیتال در کشور از سال 1397 فعالیت خود را آغاز کرد. در این مسیر شیوع کرونا به توسعه فعالیت ما کمک کرد و باعث شد بسیاری از کسب‌وکارها به سمت احراز هویت دیجیتالی گام بردارند.»
او با اشاره به اینکه یوآیدی در ابتدا به عنوان یک SSO) Single Sige-on) شروع به فعالیت کرد، افزود: «ما قصد داشتیم تا بستری را فراهم کنیم که کاربران زمانی که در یک سازمان فرایند احراز هویت را طی می‌کنند دیگر نیازی به انجام دوباره این فرایند نداشته باشند. اما متاسفانه هیچ سازمانی با ما همکاری نمی‌کرد و دلیل آن را نیز محرمانه بودن اطلاعات مشتریان عنوان می‌کردند. بنابراین تصمیم گرفتیم تا به سمت راهکار احراز هویت غیرحضوری گام برداریم و اولین بار در نمایشگاه بانک، بورس و بیمه از این راهکار رونمایی کردیم.»
احراز هویت به سادگی ضبط یک ویدیوی سلفی
شمساپور با تاکید بر اینکه احراز هویت دیجیتالی از طریق یوآیدی به سادگی ضبط یک ویدیوی سلفی است، افزود: «ممکن است با توجه به درخواست سازمان‌ها تطبیق کدملی با شماره تلفن همراه و همچنین سایر اطلاعات ثبت احوالی نیز انجام شود. اما فرایند اصلی مربوط به ضبط ویدیوی سلفی است. در این راهکار به تجربه کاربری نیز توجه ویژه کرده‌ایم تا راحت‌ترین مسیر را برای احراز هویت فراهم کنیم.»
یوآیدی از چه الگوریتم‌هایی استفاده می‌کند؟
او در پاسخ به این سوال که سرویس یوآیدی از چه الگوریتم‌هایی برای احراز هویت دیجیتال استفاده می‌کند، گفت: «این سرویس از دو الگوریتم هوش مصنوعی تشخیص زنده بودن تصویر (Liveness Detection) و تطابق چهره (Face Matching) استفاده می‌کند. در واقع مزیت اصلی ما استفاده از الگوریتم تشخیص زنده بودن تصویر است که یکی از الگوریتم‌هایی است که در سال‌های اخیر در دنیا توسعه داده شده است و بانک HSBC در سال 2017 نیز برای اولین بار به منظور افتتاح حساب از این الگوریتم استفاده کرد.»
طبق گفته مدیرعامل یوآیدی، الگوریتم تشخیص زنده بودن تصویر بررسی می‌کند که کاربر به صورت زنده ویدیوی سلفی را ضبط کرده باشد و شخص دیگری از عکس یا ویدیوی کاربر، ویدیو ضبط نکرده باشد. همچنین تصویر چهره استخراجی کاربر از ویدیوی سلفی با تصویر چهره آن نزد سازمان ثبت احوال با الگوریتم تطابق داده می‌شود. در حال حاضر این دو الگوریتم بر روی اپلیکیشن‌های آپ و 724 پیاده شده‌اند و دارای دقت 98 درصدی هستند. دقت بالای الگوریتم‌های سرویس یوآیدی این امکان را فراهم کرده است که بر خلاف اکثر راهکارهای داخلی کشور، فرآیند احراز هویت دیجیتال در سرویس یوآیدی به نیروی انسانی و کال سنتر متکی نباشد و این تونایی را بوجود می‌آورد که کاربران در لحظه احراز هویت (Real-time Authentication) شوند.
به‌روزرسانی الگوریتم‌های یوآیدی
مدیرعامل یوآیدی ادامه داد: «سرویس یوآیدی این توانایی را دارد که بر اساس خواست مشتری‌ها و الزامات امنیتی جدید، به روز رسانی شود مثال این تغییر را در احراز هویت سجام داشتیم؛ مدت زمان لازم برای ضبط ویدیوی سلفی 5 ثانیه بود اما این زمان بنا به درخواست سجام به 15 ثانیه افزایش یافت. برای به روزرسانی الگوریتم‌ها نیز این امکان وجود دارد. در واقع سیستم‌های امنیتی به این شکل هستند که افرادی که قصد تقلب (Fraud) دارند با شناسایی الگوریتم‌ها راهکارهایی جدید را برای تقلب پیدا می‌کنند. بنابراین این سیستم‌ها دائما باید به روزرسانی شده و ابزارهای جدیدی برای جلوگیری از موارد جدید کلاهبرداری معرفی کنند. بنابراین ما آمادگی داریم تا اگر یک روزی در این سرویس تقلب‌ها افزایش پیدا کرد الگوریتم‌های خود را تقویت کنیم و ابزارهای جدیدی معرفی کنیم در واقع این ابزارها در حال حاضر توسعه هستند و بنا به نیاز بازار ما آن‌ها را بر روی سرویس خود اضافه خواهیم کرد. در کل طراحی سیستم‌های امنیتی کار دشواری است و شرکت‌هایی که خود نوآور نیستند و راهکارهای خود را از شرکت‌های دیگری خریداری می‌کنند، نمی‌توانند در این حوزه دوام بیاورند.»
کاربردهای جالب سرویس‌های یوآیدی
او در رابطه با کسب‌وکارهایی که از پلتفرم احراز هویت دیجیتال یوآیدی استفاده می‌کنند، گفت: «سرویس یوآیدی در اپلیکیشن آپ و 724 برای دریافت کد بورسی پیاده‌سازی شده است. همچنین اپلیکیشن ست از این سرویس برای افتتاح حساب و دریافت تسهیلات خرد بانکی نیز استفاده خواهد کرد و قرار است به زودی این امکان در اختیار آپ و 724 قرار داده شود.»
شمساپور به کاربردهای جالب سرویس‌های یوآیدی نیز اشاره کرد و در این رابطه گفت: «دسترسی سریع‌تر به خدمات و امکان دسترسی به خدمات از دورترین مناطق کشور از جمله اتفاق‌های مثبتی است که با استفاده از یوآیدی رخ داده است.»
چه چیزی باعث شد اپلیکیشن‌های آپ، 724 و ست با یوآیدی همکاری کنند؟
احراز هویت غیرحضوری سجام در کشور به دو گونه مختلف توسط شرکت‌ها اجرا شده است. اکثر راهکارهایی که احراز هویت سجام را انجام می‌دهند به اپراتور انسانی متکی هستند به این صورت که ویدیوی سلفی هر متقاضی دریافت کد بورسی، به اپراتور انسانی در مرکز تماس ارسال می‌شود و ویدیوهای تک تک متقاضیان توسط نیروی انسانی بررسی می‌شود.
برخی راهکارها هم که سرویس یوآیدی نیز جزو آن‌هاست فرآیند احراز هویتشان با اتکاء به فناوری هوش مصنوعی و یادگیری ماشین انجام می‌شود. در این روش ویدیوی سلفی و تطابق تصاویر با الگوریتم‌های هوش مصنوعی به صورت خودکار انجام می‌شود و نیاز به بررسی تک تک ویدیوها توسط اپراتور انسانی نیست.
مهم ترین دلایلی هم که باعث این همکاری شده است مزیت‌های متمایز سرویس یوآیدی است. زیرا با بهره‌گیری از الگوریتم پیشرفته هوش مصنوعی تشخیص زنده بودن تصویر ( Liveness Detection ) ایجاد شده است. مزیت‌هایی از قبیل؛ دقت بالای الگوریتم‌ها مطابق با استانداردهای جهانی، احراز هویت در لحظه (Real time Authentication) و اولین راهکار احراز هویت دیجیتال یوآیدی در ایران با ارائه دقت بیش از 95 درصدی در الگوریتم‌های تشخیص زنده بودن تصویر و تطابق چهره، به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که در 95 درصد موارد احراز هویت، به بررسی توسط اپراتور انسانی نیازی نداشته باشند و بدون نیاز به کال سنتر و پشتیبانی، به صورت خودکار احراز هویت کاربران خود را انجام بدهند.
چالش اصلی احراز هویت در ایران
به گفته شمساپور یکی از مشکلاتی که بر سر راه تیم یوآیدی قرار دارد مربوط به رگولاتوری است. بنابراین این تیم تصمیم گرفت برای رفع مشکلات مربوط به این حوزه سیستم خود را اصلاح کند تا پلتفرم احراز هویت دیجیتال یوآیدی بتواند بر روی سیستم هر سازمانی که متقاضی استفاده از آن هستند پیاده شود. به این ترتیب اطلاعات مشتریان تنها نزد سازمان باقی خواهند ماند.
ویژگی اصلی تیم یوآیدی
او در آخر با اشاره به اینکه نوآوری و انعطاف‌پذیری دو ویژگی اصلی تیم یوآیدی است، بیان کرد: «با توجه به نیازی که سازمان‌ها داشته‌اند توانستیم جهت محصول خود را تغییر دهیم. همچنین تیم‌های فنی و هوش مصنوعی ما در سطح جهانی فعالیت می‌کنند. بنابراین قصد داریم سرویس‌های خود را در بازارهای جهانی نیز عرضه کنیم. همچنین جالب است بدانید که Onfido، اولین استارت‌آپی که در حوزه احراز هویت دیجیتال در جهان فعالیت می‌کرد که با شیوع کرونا یونیکورن شد و ارزش آن به بالای 1 میلیارد دلار رسید.»