دو جانشین احتمالی ریاست بانک مرکزی

از قرار معلوم پرونده بیستمین رئیس کل بانک مرکزی در حال بسته شدن است. حسن روحانی پس از نامزدی عبدالناصر همتی به طور جدی به دنبال جایگزین او است.

آغاز یک جدایی

در آخرین روز ثبت نام برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری یک مسئول اقتصادی نیز پا به خیابان فاطمی گذاشت. عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی مدارک به دست وارد وزارت کشور شد تا بخت خود برای تصدی سکان اجرایی را بیازماید.

حضور یک مقام عالی اقتصادی در انتخابات ریاست جمهوری می توانست مهم باشد اما قبل و بعد از حضور او در وزارت کشور سه چهره شاخص نیز به طور رسمی وارد عرصه انتخابات شدند. ابراهیم رئیسی، علی لاریجانی و اسحاق جهانگیری. حضور این چهره ها شانس همتی برای تایید صلاحیت را بالا نشان نمی داد و برخی بر اساس سوابق قبلی شروع به عدد شماری برای نامزدهای تایید صلاحیت شده و شانس چهره های رده دوم کردند.

به طوریکه برخی از نزدیکان همتی اعتقاد داشتند اگر میزان تایید صلاحیت ها محدود به 6 نفر باشد نام همتی در فهرست نهایی نیست اما اگر شورای نگهبان هشت نامزد را معرفی کند احتمال تایید صلاحیت همتی بالا می رود. بالاخره شورای نگهبان در سوم خرداد اسامی را نهایی و به وزارت کشور ارسال کرد.

در فهرست نهایی چهره های شاخص غایب بودند اما نام همتی حاضر.

رئیس کل بانک مرکزی به همراه شش نفر دیگر تایید صلاحیت شد تابه طور رسمی و جدی وارد عرصه انتخابات شود. احتمال اندک تبدیل به یک قطعیت محض شد و در غیاب بزرگان این همتی است که می رود شانس خود را برای جانشینی رئیسش در دولت دوازدهم آزمون کند.

داستان روحانی و همتی

پس از ثبت نام همتی برخی سایت های خبری از اعتراض روحانی به او به دلیل ثبت نام در انتخابات خبر دادند. مکالمه ای از این دو مقام منتشر شد که نشان می داد اصل اعتراض روحانی به این دلیل است که دولت قصد دارد از نامزدی دیگر پشتیبانی کند.

پس از رد صلاحیت ها و حذف گزینه مد نظر دولت انتظار می رفت حضور همتی به عنوان یکی از معدود گزینه های نزدیک به دولت مورد استقبال قرار بگیرد و توان دولت برای پیروزی پشت سر او قرار بگیرد. اما خبرهای جدید حاکی از آن بود که رئیس دولت کماکان حضور مدیرش را در عرصه بر نمی تابد. شاهد آن خبری بود که دیروز از سوی سایت های نزدیک به همتی منتشر شد.

این پایگاه‌های خبری مدعی شدند همتی به دلیل انکه حاضر به ارزپاشی و کاهش قیمت دلار نشده در آستانه کنار رفتن از ریاست بانک مرکزی است.

از سوی دیگر افراد نزدیک به دولت با تایید اصل اختلاف دلیل دیگری برای این جدایی عنوان می کنند.

اخبار درون دولت حکایت از آن دارد که رئیس جمهور اعتقاد دارد حضور همتی در عرصه انتخابات با مسئولیت های حرفه ای او تضاد منافع دارد و به همین دلیل این دو مسئولیت قابل جمع نیست.

از قرار اطلاع به دلیل این تعارض منافع روحانی یک دو راهی پیش رو همتی قرار داده انصراف از نامزدی یا استعفا(برکناری) از رئیس کلی. همتی انصراف از نامزدی را قبول نکرده است تا احتمال فعال شدن گزینه دوم بالا برود.

پس پرده یک اختلاف

آنچه از طرف دولت برای فشار به همتی برای برکناری عرصه از نامزدی اعلام می شود به نظر ظاهر ماجرا است. زیرا بسیاری از نامزدهای این دوره نیز وضعیتی مشابه همتی داشتند از جمله اسحاق جهانگیری و محمد شریعتمداری.

بنابراین باید دنبال باطن این اختلاف بود. آنچه به نظر می رسد نحوه ثبت نام و تاکتیک همتی در عرصه انتخابات است. همتی رئیس خود را از نامزدی مطلع نکرده در حالی که سایر گزینه های چنین کاری را کرده اند. او انفرادی و از نظر دولت با تک روی وارد عرصه انتخابات شده است. دوم اینکه همتی در عرصه نامزدی به هیچ وجه نقش نامزد دولت را بازی نمی کند و تلاش دارد مستقل از روحانی به دفاع از عملکرد خود بپردازد.

تاکتیکی که برای روحانی گران می آید زیرا یکی از اعضای ارشد تیم اقتصادی او قصد دارد با دفاع از کارنامه خود به نقد عملکرد دولت بپردازد.از این رو روحانی به دنبال آن است که فاصله گذاری همتی با خود را از طریق برکناری جبران کند.

شنیده می شود برای جانشین همتی دو گزینه مطرح هستند جدی ترین گزینه محمد نهاوندیان معاون اقتصادی رئیس جمهور است. او از طرف روحانی برای ریاست بانک مرکزی به شدت تحت فشار است. اما روحیه نهاوندیان نشان داده در این برهه حاضر نیست در صف اول قرار گیرد و ترجیح می دهد پرده نشین باشد.

برای همین نام حمید پورمحمدی معاون اقتصادی سازمان برنامه نیز مطرح شده است. بروکراتی که قدرت ریسک بالایی دارد و معمولا گریزی از قبول مسئولیت ها ندارد.

اما یک ملاحظه وجود دارد روحانی ترجیح می دهد در این منازعه طوری عمل شود که همتی پیروز آن نباشد بنابراین اگر این ملاحظه رفع شود در این هفته باید شاهد حضور بیست و یکمین رئیس کل در راس بانک مرکزی بود.