کیفیت خدمات و مشتری محوری؛ اصول اساسی در فینوتک
فینوتک محیط نرم‌افزاری سندباکس را برای برنامه‌نویسان فراهم کرده است تا بتوانند خدمات بانکداری باز و وب سرویس‌هایی را که ارائه می‌دهد به‌صورت آزمایشی پیاده‌سازی و تست کنند. ما در عصر بانک برای آشنایی با این پلتفرم بانکداری باز با سعید قدوسی نژاد، مدیرعامل جوان فینوتک به گفت‌و‌گو نشستیم:
قدوسی نژاد متولد ۱۳۶۷ است و در رشته MBA دانشگاه شریف و قبل از آن در رشته برق دانشگاه تهران تحصیل کرده است و مدت 6 ماه است که به‌عنوان مدیرعامل فینوتک فعالیت می‌کند.
فینوتک فعالیت خود را با تمرکز روی ارائه خدمات بانکداری باز از دی‌ماه 1395 آغاز و در نمایشگاه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت همان سال برای اولین بار از 12 وب سرویس بانکی رونمایی کرد. امروز فینوتک بیش از 140 وب‌سرویس ارائه می‌کند که فقط محدود به خدمات بانکی نیستند و خدمات مربوط به بازار سرمایه، بورس و پرداخت را نیز در بر می‌گیرد.
فینوتک و فینوا؛ 2 بازوی اصلی نوآوری باز ارتباط فردا
قدوسی نژاد در ابتدا درباره تاریخچه فینوتک گفت: «فینوتک در شروع کار خود با پارادایم ذهنی نوآوری باز، در واحدی در شرکت ارتباط فردا تشکیل شد. نوآوری باز در ارتباط فردا 2 بال دارد؛ یک بال آن فینووا است که در حال حاضر به شرکت مستقلی تبدیل شده است و در حوزه شتابدهی، فضای کار اشتراکی و سرمایه‌گذاری فعالیت دارد. بازوی بعدی فینوتک است. فینوتک در حوزه بانکداری باز مشغول به فعالیت است. البته نوآوری در همه جای ارتباط فردا دیده می‌شود. مثلاً ارتباط فردا PSPنیست؛ اما درگاهی ارائه می‌کند که از PSP ها عملکرد بهتری دارد. شروع کار فینوتک با بانک آینده بود. فینوتک API ها را تجاری کرده و مسئله امنیت، دسترسی و رعایت استانداردهای بین‌المللی در غیاب استانداردهای داخلی را حل کرده است».
وی در پاسخ به این سؤال عصر بانک که فینوتک در قالب بانکداری باز چه سرویس‌هایی در چه بخش‌هایی و به چه نهادهایی ارائه می‌دهد، گفت: «از سرشاخه‌های بانکی، سیستم واریز را داریم که از طریق کانال‌های دیگر هم قابل‌ارائه است؛ اما سرویس ما API است و واریز وجه با همه جزئیاتش را پوشش می‌دهد.
سرویس دوم گردش و مانده است که کاربردهای مختلفی دارد و مورد سوم دایرکت دبیت است. البته باید بگویم این سرویس‌ها اتمیک هستند؛ به این معنی که خود سرویس‌ها پایه‌اند ولی کاربردشان می‌تواند بسیار متنوع باشد. ضمن اینکه طرح توسعه کسبوکار ما این است که بانک‌های بیشتری به فینوتک بپیوندند. در حال حاضر ۵ بانک آینده، سپه، ایران زمین، کشاورزی و پارسیان این سرویس‌ها را به‌صورت عملیاتی انجام می‌دهند و چند بانک دیگر هم در حال اضافه شدن هستند».
کاربر نهایی، مالک اصلی داده
قدوسی نژاد در ادامه افزود: «در بانکداری باز مالک دیتا، کاربر نهایی است و نه بانک. پس اگر کسی می‌خواهد این اطلاعات را داشته باشد باید از کاربر نهایی اجازه بگیرد. اجازه از کاربر نهایی برای دسترسی به اطلاعات، هسته کسب‌وکاری فینوتک محسوب می‌شود و ما امکان اجازه دادن و اجازه گرفتن را فراهم می‌کنیم. مثال خیلی واضح آن دایرکت دبیت است، به این معنی که من می‌خواهم به‌صورت تکرارشونده از حساب بانکی خودم به یک کسبوکار مشخص پول واریز کنم. اینجا مالک دسترسی به حساب، من هستم؛ بنابراین من باید اجازه بدهم».
او ادامه داد: « یکسری سرویس هستند که مالکیت ندارند به این معنی که دیتا عمومی است ولی ما دسترسی به آن را تسهیل می‌کنیم. برای مثال وقتی در اپلیکیشنی عملیات کارت به کارت را انجام می‌دهید و شماره کارت را وارد می‌کنید، قبل از پرداخت اسم صاحب شماره کارت مقصد را نشان می‌دهد که ما این سیستم را روی API ارائه می‌کنیم. سیستم شبا، تبدیل کارت به شبا یا حساب به شبا نیز به همین صورت است. قبل از اجازه از کاربر برای دسترسی به حساب، باید مراحل احراز هویت آن را انجام داد و ما سرویس‌های احراز هویت را به‌صورت جداگانه عرضه می‌کنیم. علاوه بر این موارد، سرویس استعلام قبض هم در فینوتک وجود دارد و بسیاری از اپلیکیشن‌های موجود در بازار، API استعلام قبض را از ما دریافت می‌کنند».
مشتری محوری مزیت رقابتی ما است
مدیرعامل فینوتک درباره مزیت رقابتی این شرکت نسبت پلتفرم‌های رقیب گفت: «صنعت بانکداری باز هنوز جای رشد زیادی دارد، به همین علت نمی‌توان با قاطعیت درباره‌ی مزیت رقابتی آن صحبت کرد. تصور ما این است که روحیه مشتری محوری به ما کمک می‌کند و ما را در این زمینه از دیگران جلو می‌اندازد. برای مثال ما سعی می‌کنیم هر سیستمی را که توسعه می‌دهیم از زاویه مشتری به آن نگاه کنیم و اگر بخواهیم بین دو گزینه بالا رفتن کیفیت یا بالا رفتن تعداد مشتریان یکی را انتخاب کنیم، انتخاب ما کیفیت است چون مشتری‌هایمان برای ما مهم‌ترند. برای مثال فینوتک برای هر یک از مشتریان، یک مدیر مشتری تعیین کرده و پشتیبانی ۲۴ ساعته داریم».
مهم‌ترین اتفاق خوب یا بد فینوتک
قدوسی نژاد درباره مهم‌ترین اتفاق خوب یا بد فینوتک گفت: «حدود یک سال و نیم پیش محدودیتی از طرف بانک مرکزی اعمال شد که این مسئله برای شرکت‌هایی که مشتری ما بودند بسیار مشکل‌ساز شد و این محدودیت برای شرکت ما شوک بزرگی بود، چراکه مزیت API را زیر سؤال می‌برد. البته با پیگیری مسئله حل شد ولی فشاری که در آن مدت به شرکت وارد شد ازجمله خاطرات بد سال‌های کاری ما محسوب می‌شود. خبر خوب هم زمانی بود که برای این مشکل راه‌حل پیدا کردیم. از دیگر خاطرات خوب می‌توانم به دریافت جایزه نوربخش در سال ۹۷ برای فینوتک اشاره کنم».
خلأ قانون‌گذاری در بانکداری باز
قدوسی نژاد در ادامه در مورد مهم‌ترین چالش فینوتک گفت: «خلأ قانون‌گذاری که در بانکداری باز وجود دارد کار را برای ما سخت می‌کند؛ چون زمانی که قانون وجود ندارد ما هم نمی‌توانیم وضعیت را پیش‌بینی کنیم. چالش دیگر، آمادگی ذهنی بازیگران این صنعت است که گاهی توسعه‌ی کار را با کندی مواجه می‌کند. البته حل این‌گونه چالش‌ها برای ما بسیار جذاب است».
وی افزود: «به نظر من سازمانی که خدمتی ارائه می‌دهد باید در ازای آن پول دریافت کند. بزرگ شدن کسبوکار مشتری مساوی با بزرگ شدن کسبوکار ما است. جا انداختن فرهنگ پرداخت کارمزد یکی از چالش‌های دشوار ما بوده و هست».
برنامه‌های آتی فینوتک
قدوسی نژاد در پایان درباره برنامه‌های آتی فینوتک گفت: «فینوتک از جنبه‌های مختلفی می‌تواند گسترش پیدا کند و می‌توانیم بانک‌ها، سرویس‌ها و مشتریان بیشتری را اضافه کنیم و کیفیت سرویس‌های خود را بالا ببریم. همچنین برای چند حوزه‌ای که می‌توانیم در آنها توسعه ایجاد کنیم برنامه داریم.
در سمت بازار قصد داریم نفوذمان را در مشتری‌های بزرگ‌تر و مهم‌تر بالا ببریم و سرویس‌های متنوع و باکیفیت بیشتری را به آنها عرضه کنیم. از جنبه سرویس هم سرویس‌هایی وجود دارند که ماهیت آنها جدید است. امسال روش‌های جدیدی را برای احراز هویت اضافه خواهیم کرد. بعضی از سرویس‌ها هم وجود دارند که وقتی تعداد بانک‌ها بیشتر شود معنی‌دار می‌شوند. برای مثال برخی اطلاعات بانکی فقط وقتی معنی‌دار هستند که تعداد بانک‌ها زیاد باشد».