بدون برجام، افزایش قیمت دلار محتمل است
بهاءالدین حسینی هاشمی درباره سرنوشت نرخ ارز بدون برجام اظهار داشت: اگر فرض بر این باشد که روند مذاکرات برجام طولانی شود و در سال 1400 در برجام به نتیجهای نرسیم، معتقدم با توجه به ترکیب تیم اقتصادی دولت و همچنین وعدههای هزینهزا و پروژههایی که هزینهتراشی میکند و همچنین با توجه به کاهش ذخایر ارزی، نرخ دلار افزایش یابد.
وی ادامه داد: دولت وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال را داده، از سوی دیگر وزارت صمت وعده تامین مواد اولیه با قیمت ارزان را داده همچنین وزارت بهداشت اعلام کرده در یک بازه زمانی مشخص تمام کشور را واکسینه میکند که تمام این وعدهها هزینههای قابل توجهی را برای دولت ایجاد میکنند و از سوی دیگر میدانیم که دولت میخواهد مردم در یک بازه زمانی کوتاه این تغییرات را در سفره خود ببینند و در حالی که این توقعات در کشور ایجاد شده، و میدانیم که ذخایر ارزی بسیار کاهش یافته است بنابراین میتوان پیشبینی کرد در صورت نبود برجام، نرخ دلار بیش از قیمت امروز خواهد بود و عدهای از دلار 50 هزار تومانی هم حرف میزنند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به کسری بودجه و تاثیر آن بر اقتصاد گفت: امروز با کسری 50 درصدی بودجه مواجه هستیم و سطح نقدینگی به حد یک سیل طغیانگر رسیده که هر روز شاهد افزایش میزان نقدینگی هم هستیم بنابراین بانک مرکزی مجبور است دستورهای پرداخت دولت را انجام دهد و میدانیم که هزینههای جاری هم هر روز بیشتر میشود از سوی دیگر قطعا رشد اقتصادی امسال هم منفی خواهد بود.
حسینی هاشمی با اشاره به وعده ساخت یک میلیون مسکن یادآور شد: یکی از جدیترین وعدههای دولت ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال است. گویا مردان دولت اعداد و ارقام را فراموش کردهاند اما ساخت یک میلیون واحد مسکونی در شرایط تنگنای مالی به طور قطع در بازار کالای ساختمانی تاثیر میگذارد و قیمت تمام شده مسکن را بالا میبرد و همین مساله تورمزا است.
وی افزود: آثار مخرب افزایش نقدینگی، استقراض از بانک مرکزی، انتشار پول بدون پشتوانه و همچنین عدم ایفای شرکتهای دولتی نزد بانکها میتواند هرکدام نقش خطرناکی در افزایش نرخ تورم داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه شواهد نشان میدهد ارز صادراتی برنمیگردد، خاطرنشان کرد: با توجه به درآمد و منابع ارزی مختصری که داریم همچنین نرخ ارز مبادلاتی با نرخ بازار بسیار فاصله دارد، میتوان گفت برگشت ارز هم نخواهیم داشت و میزان برگشت ارز صادراتی قابل توجه نخواهد بود.
حسینی هاشمی افزود: بنابراین دوباره تقاضا برای ارز در بازار ایجاد میشود و از آنجایی که منابع ارزی محدود است، این تقاضا منجر به رشد قیمت ارز میشود. از آنجایی که تمام قیمتها به نرخ ارز متصل شده بلافاصله پس از افزایش نرخ ارز، نرخ تورم هم بالا میرود و امسال نرخ تورمی خواهیم داشت که کشور تاکنون آن را تجربه نکرده است.
وی با بیان اینکه دولت حتی توان اقدامات نمایشی را هم ندارد، اظهار داشت: از آنجایی که انبارها خالی هستند، دولت اگر بخواهد اقدامات نمایشی انجام بدهد، شرایط را سختتر میکند. در دوره ریاست جمهوری احمدینژاد همین اقدامات نمایشی انجام شد و اندک کالایی که در انبارها ذخیره شد به بازار آمد که دلالان به سرعت آن را خریدند و کشور در یک دورهای با بحران کمبود کالا مواجه شد البته باید تاکید کنم در آن دوره نرخ هر بشکه نفت بالای 120 دلار بود و تحریمها مثل امروز شدت نگرفته بود.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: بنابراین با توجه به کاهش ذخایر ارزی و کمبود کالا در انبارها، حرکات نمایشی میتواند تورم را افزایش دهد.
حسینی هاشمی با بیان اینکه البته باید توجه داشته باشیم برجام به تنهایی نمیتواند مشکلات اقتصادی امروز ایران را برطرف سازد، گفت: آقایان بلیت یکطرفه گرفتند و علاوه بر برجام ما موضوع FATF را داریم که اعلام میشود به FATF نمیپیوندیم و آن را قبول نداریم.
وی افزود: حتی اگر قصد ملحق شدن به FATF را نداشته باشیم نباید مدام بر طبل آن بکوبیم و از تریبونهای مختلف آن را اعلام کنیم.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به زمانبر بودن رفع مشکلات کشور حتی با احیای برجام و پیوستن به FATF تصریح کرد: حتی اگر تا پایان امسال مذاکرات برجام به نتیجه برسد و به FATF بپیوندیم بازهم در یک مدت زمانی کوتاه مشکلات اقتصادی برطرف نمیشود چرا که هیچ یک از بانکهای ما امروز شرایط فعالیت در بازارهای بینالمللی را ندارند و با ریسکهای بالایی مواجه هستند که کمتر بانک و شرکتی حاضر میشود این شرایط را بپذیرد و به طور قطع اصلاح این موضوعات زمانبر است.
حسینی هاشمی با تاکید بر اینکه متاسفانه زمان را از دست دادهایم و امسال تورم، رکورد بدی میزند، ادامه داد: ما امروز با چالش همسایگان هم مواجه هستیم. در حال حاضر با افغانستانی مواجه هستیم که در منطقه تنش ایجاد کرده و میتواند ایران را هم درگیر این تنش کند.
وی با بیان اینکه نباید از بانکهایی که فلج هستند انتظار معجزه داشت، گفت: احتمال میرود تیم جدید اقتصادی دست بر روی بانکها بگذارند و سیاستهای اصلاح ساختار بانکی را آغاز کنند اما در کشورهای موفق تمام سیاستها بر مبنای اصول علمی و ساختاری جلو میرود و هر دولتی که بر سر کار میآید نمیتواند از این سیاستها عدول کند.