بررسی تجربه‌های زیسته نوآوری باز در ایران
در ابتدای این برنامه که با دعوت و میزبانی معاونت نوآوری و توسعه زیست‌بوم دیجیتال هلدینگ فناپ برگزار شد، کامران باقری (مترجم کتاب) تاریخچه‌ای از شکل‌گیری الگوی «نوآوری باز» و سیر مطرح شدن آن در جهان و ایران را بیان کرد، سیری که در داخل کشور با انتشار ترجمه اولین کتاب هنری چسبرو در سال ۱۳۸۹ شروع شد. در ادامه، دکتر مصطفی صفدری به عنوان مجری نشست با طرح گزاره‌هایی، دیدگاه‌های حاضران را درباره جنبه‌های مختلف بهره‌گیری از نوآوری باز جویا شد.
مسعود زمانی (معاون نوآوری و توسعه زیست‌بوم دیجیتال فناپ)، به‌عنوان یک نکته پایه به اهمیت زمینه فعالیت سازمان‌ها و اینکه در چه صنعتی فعال هستند، اشاره و تاکید کرد که نمی‌توان توقع داشت به همان نحوی که در حوزه فناوری اطلاعات از نوآوری باز استفاده شده، در دیگر صنایع هم بتوان از این مدل استفاده کرد.
مهدی متقیان (مدیرعامل شرکت بومرنگ)، با تکیه بر سابقه همکاری به‌عنوان کارگزار با شرکت‌های مختلف بزرگ و کوچک در به‌کارگیری نوآوری باز، به این نکته توجه داد که اگر فرهنگ نوآوری در درون یک سازمان وجود نداشته باشد، رفتن به دنبال نوآوری باز در بسیاری مواقع نمایشی و بی‌اثر از کار درمی‌آید. کامران باقری هم در موافقت با این نظر بر اهمیت داشتن نگاه نوآورانه در جوهره سازمان‌ها تاکید داشت.
نوید بنائی‌نژاد (مدیر نوآوری لوازم خانگی کن، (با تکیه بر نحوه نگاه به نوآوری باز در یک شرکت سنتی و خانوادگی صحبت کرد و استفاده از این الگو در صنایع قدیمی را نیازمند حوصله زیاد و تحمل ریسک بالا دانست. او با اشاره به راهبرد لوازم خانگی کن برای توانمندسازی و فرهنگسازی نوآوری در درون و بیرون سازمان و در بخش‌های مختلف زنجیره ارزش صنعت، اضافه کرد که این اقدام موجب شکل گرفتن همیارانی شده است که در زمینه نوآوری باز برای صنعت لوازم خانگی نقش مهمی ایفا می‌کنند.
امید هاشمی (مشاور گروه صنعتی ماموت)، ضمن توصیه به استفاده از عبارت «بنگاه‌های متقدم» به جای «شرکت‌های سنتی» این نظر را بیان کرد که نوآوری یک موضوع صفر یا یک نیست و هر سازمان می‌تواند بر اساس سطح بلوغ خود، به درجاتی و از منظرهایی به نوآوری بپردازد. به نظر او، در زمانه‌ای که فشار بازار و رقابت شدید است، توسعه را نمی‌توان معطل آماده شدن همه‌جانبه بنگاه برای نوآوری نگه داشت و باید مدل‌های متناسب را برای هر سازمان پیدا کرد.
حامد معصومی (مدیر نوآوری مجموعه تلاونگ)، با بیان مثال‌هایی به این جنبه اشاره کرد که با وجود واحد تحقیق و توسعه در تلاونگ، این بنگاه سابقه‌ای طولانی در حمایت از ایده‌های بیرونی دارد که به تکمیل زنجیره ارزش شرکت منتهی می‌شود.
سوما رحمانی (مدیر اجرایی بنیاد ملی ارتقای بهره‌وری و مهارت صنعت زنبورداری)، با بیان اینکه تا سال ۱۳۹۶ زنبورداری یک صنعت تک‌محصولی بود، از تلاش‌هایی گفت که با حمایت وزارت جهاد کشاوزی و سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل (یونیدو) جهت توسعه نوآوری در این حوزه به‌شدت سنتی اتفاق افتاده و با استقبال فعالان صنعت، منجر به تولید محصولات مختلف غذایی، دارویی و بهداشتی شده است.
در قسمت آخر برنامه، رضا اسدی‌فر (سرپرست مرکز شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری) که سال‌ها هم از لحاظ علمی و هم از جنبه سیاستگذاری درگیر موضوع نوآوری باز در ایران بوده است، ذهنیت مدیران و تصمیم‌گیران را – چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی – مهم‌ترین عاملی دانست که فضای مناسب را برای توسعه نوآوری فراهم می‌کند. به عقیده او، به رسمیت شناختن نوآوری باز در سطح حاکمیت، باید در مواردی مانند تعریف دانش‌بنیانی یا بندهای حمایتی خود را نشان دهد.
ترجمه فارسی کتاب «نتایج نوآوری باز» توسط انتشارات آریانا قلم و با مشارکت هلدینگ فناپ منتشر شده است. هنری چسبرو در این کتاب با بررسی مسائلی که از هنگام طرح این نگره رخ داده است، توصیه‌هایی برای پیاده‌سازی و بهره‌گیری مفیدتر از نوآوری باز و نقش بازیگران مختلف در این حوزه ارائه کرده است.
مشروح مباحث برنامه «یک دهه نوآوری باز در ایران» به زودی منتشر خواهد شد.