دلار 15 هزار تومانی به راحتی آب خوردن چه شد؟

 در بازار چه می‌گذرد؟

اقتصاد ایران این‌ روزها درگیر چندین خبر مهم است؛ احتمال حذف ارز دولتی از یک طرف، بودجه ۱۴۰۱ و جزئیات هم از طرف دیگر اذهان عمومی را به خود مشغول کرده و در همین شرایط دولت تصمیم می‌گیرد که ۲۵ قلم کالای خوراکی ضروری را با قیمت‌گذاری دستوری کنترل کند و هم‌زمان مانع از افزایش قیمت خودروهای دو شرکت بزرگ داخلی هم شود.

در این شرایط البته خبر آزادسازی این ۳.۵ میلیارد دلار تا اندازه‌ای به کمک دولت آمده و به احتمال فراوان مانع از ادامه این روند افزایشی قیمت دلار خواهد شد. این ماجرای افزایش قیمت دلار در دولت سیزدهم همواره با طعنه به یک توییت همراه است.

«حجت عبدالملکی» که این‌ روزها در قامت وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در کابینه سیزدهم مشغول به کار است، پیش از اینکه وارد کابینه رئیسی شود در توییتی گفته بود: «دولت با ارزپاشی به میزان ۳۰۰ میلیون دلار می‌تواند قیمت دلار را به کمتر از ۱۵ هزار تومان رسانده و دو ماه در همان سطح نگه دارد. تأمین این مبلغ برای بانک مرکزی از آب‌خوردن آسان‌تر است».

عبدالملکی البته بعدتر گفته بود که این توییت هشدار درباره برنامه‌های انتخاباتی بود و نه یک سیاست ارزی، اما این‌ روزها بارها این توییت قدیمی بازنشر شده و نویسندگان از او و دولت خواستند که به وعده‌های پیشین خود جامه عمل بپوشانند. فارغ از این حاشیه شواهد در ساعات پایانی دیروز از کنترل و احتمال کاهش قیمت دلار حکایت داشت. علاوه‌براین همین دیروز هم اعلام شد که هم‌زمان با افزایش حجم معاملات، روند قیمتی در سامانه نیما، به طور نسبی کاهش یافته و از ۲۳‌هزارو ۴۱۵ تومان به ۲۳‌هزارو ۲۶۲ تومان رسیده است.

دیروز همچنین خبرگزاری‌های رسمی نوشتند که بعد از خبر آزادسازی ۳.۵ میلیارد دلار از ارزهای بلوکه‌شده ایران، خبرهای جدید حاکی از آن است که جریان ارزی نیز در کشور بهبود یافته است. براساس آمار رسمی هم میزان معاملات ارز در سامانه نیما یا همان سامانه‌ای که در آن، نیاز ارزی واردکنندگان تأمین می‌شود، در دوره منتهی به هفته سوم آبان به سه‌میلیاردو ۷۱۵ میلیون دلار رسید که این روند، نشان‌دهنده افزایش ۷۰ درصدی در این مدت و حاکی از بهبود تأمین ارز مورد نیاز واردکنندگان است، به‌طوری‌که میزان معاملات از ۴۱۸ میلیون دلار در هفته دوم مهر، به ۷۲۷ میلیون دلار در هفته سوم آبان افزایش یافته است. در بازار متشکل ارزی یا همان بازار صرافی‌ها که به‌عنوان مرجع معاملات ارز به‌صورت اسکناس در کشور شناخته می‌شود، در یک ماه گذشته، حدود ۲۸۲‌میلیون‌و ۴۹۳ هزار دلار اسکناس با میانگین هر دلار، ۲۶‌هزارو ۸۱۰ تومان معامله شد. حجم ارز اسکناس عرضه‌شده در این بازار هم روند افزایشی داشته و از ۲۵‌میلیون‌و ۲۱۰ هزار دلار، به ۵۶‌میلیون‌و ۶۶۷ هزار دلار رسیده که نشان‌دهنده بهبود روند تأمین ارز و عرضه اسکناس مورد نیاز متقاضیان در این بازار است.
با استمرار این روند می‌توان امیدوار بود قیمت دلار و سایر ارزها در بازار ایران به‌تدریج کاهشی شود.

 دلارهای خانگی در صف فروش

دیروز خبرگزاری‌های رسمی هم در گزارش‌های مختلف به بررسی روند دلار و شرایط میدانی بازار پرداختند و تلاش داشتند که دست‌کم کمکی به این جو هیجانی افزایش قیمت نداشته باشند. دراین‌باره خبرگزاری رسمی دولت نوشت که بررسی میدانی وضعیت خرید و فروش ارز در سطح شهر حاکی از این است که فشار فروش بیشتر شده و افراد در واکنش به آزادسازی ۳.۵ میلیارد دلار منابع مسدودشده کشور و احتمال کاهش قیمت‌ها، نه‌تنها تمایلی به خرید دلار ندارند؛ بلکه صف‌های فروش نیز تشکیل داده‌اند.

براساس این گزارش و پس از آنکه خبر آزادسازی ۳.۵ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در یکی از کشورها مطرح شد، این بازار خالی از خریدار بود؛ درحالی‌که دلارهای خانگی برای فروش راهی بازار شده بودند. گزارش ایرنا درباره شرایط روز شنبه می‌گویند که وضعیت بازار ارز بیانگر این است که جو فروش ارز بر میدان فردوسی پایتخت حاکم است و افرادی که در هفته‌های گذشته خریدار بودند، حالا برای فروش، روانه بازار شده‌اند. بسیاری از فعالان بازار معتقدند با آزادسازی این دارایی و ورود آن به بازار تجاری کشور، نرخ دلار در روزهای آینده کاهشی خواهد شد.

این پیش‌بینی‌ها در حالی است که دیروز نرخ فروش دلار در صرافی‌های بانکی بین ۲۷‌هزارو ۵۰۰ تومان تا ۲۷‌هزارو ۸۰۰ تومان و نرخ فروش بین ۲۷‌هزارو ۸۰۰ تا ۲۸ هزار تومان متغیر بود. گزارش‌ها البته می‌گوید که انتشار خبر آزادسازی چند میلیارد دلار از منابع بلوکه‌شده، نه‌تنها مورد توجه صرافی‌های بانکی بوده؛ بلکه از چشم دلالان نیز دور نمانده و بسیاری از دلالان چهارراه منوچهری و میدان فردوسی درباره آزادسازی منابع بلوکه‌شده کشور و تأثیر آن بر روند بازارها تحلیل‌های مختلفی داشتند و از احتمال کاهش چشمگیر قیمت می‌گفتند.

دراین‌باره و در تحلیل آینده بازار ارز همین دیروز مدیرعامل بازار متشکل ارزی، حجم بالای عرضه ارز حاصل از صادرات و انتظار صرافان برای بالانرفتن نرخ دلار در روزهای آتی را عامل کاهش قیمت دلار در این بازار عنوان کرد.

امیرعباس میرزایی در گفت‌وگو با صداوسیما دراین‌باره گفت: نرخ دلار در بازار متشکل ارزی از ۲۷‌هزارو ۶۹۰ تومان به ۲۷‌هزارو ۶۶۰ هزار تومان رسیده که حاکی از کاهش قیمت ۰.۲ درصدی نرخ دلار در این بازار است. او با بیان اینکه علت این کاهش قیمت، عرضه دلار در حجم بالا از سوی کارگزاران بازار بوده که منابع آن نیز از ارز حاصل از صادرات بوده است، افزود: همچنین علت دیگر کاهش نرخ در این بازار، انتظارات صرافی‌ها است که نشان می‌دهد انتظار آنها این است که قیمت دلار در روزهای آتی افزایش نخواهد داشت. میرزایی با اشاره به وضعیت مناسب روند معاملات در بازار متشکل ارزی گفت: باوجوداین برخی اخبار و جو روانی حاکم بر بازار تا حدودی اجازه کاهش قیمت بیشتر دلار را نداده است.

مدیرعامل بازار متشکل ارزی تأکید کرد: با توجه به اینکه حجم معاملات در بازار متشکل ارزی حجم قابل قبولی است، نرخ‌هایی که در این بازار کشف می‌شود، براساس عرضه و تقاضا بوده و نرخ مرجع برای اسکناس ارز محسوب می‌شود.
با این تحلیل‌ها حالا باید منتظر آینده روند بازار ارز ماند و دید که آیا این اخبار به نسبت مثبت می‌تواند روند صعودی شکل‌گرفته در این بازار بشکند و منجر به کاهش قیمت دلار شود؟