اینماد مانع کسب و کار یا عامل افزایش اعتماد مشتریان؟
شرکت شبکه پرداخت الکترونیکی (شاپرک) در اواخر تیرماه امسال، طی ابلاغیه‌ای شرکت‌های پرداخت‌یار را موظف کرد که از این پس صرفاً به متقاضیانی که دارای مجوز نماد اعتماد الکترونیکی و یا همان اینماد هستند، درگاه پرداخت اینترنتی ارائه کند؛ بر همین اساس اگر یک کسبوکار اینترنتی تاکنون بدون داشتن اینماد می‌توانست از خدمات پرداخت درگاه‌های متصل به شاپرک استفاده کند، از این پس امکان این امر وجود نخواهد داشت.
الزام ارائه درگاه‌های پرداخت اینترنتی (اعم از شرکت‌های PSP و پرداخت‌یار) به داشتن اینماد به عنوان مجوز کسبوکارهای اینترنتی؛ سابقاً در مصوبه شورای امنیت کشور، مقررات مبارزه با پولشویی و قانون پایانه‌های فروشگاهی به صراحت بیان شده است. این تکلیف قانونی از اواخر سال ۱۳۹۸، در مورد شرکت‌های PSP (درگاه مستقیم) اجرایی شده است، اما در مورد پرداخت‌یار‌ها (درگاه واسط)، با توجه به شرایط خاص و لزوم ایجاد برخی زیرساخت ها، تا پیش از صدور ابلاغیه اخیر شاپرک اجرایی نشده بود.
در پی الزام پرداخت‌یار‌ها به منوط‌سازی ارائه درگاه‌پرداخت به اخذ اینماد توسط کسبوکارهای اینترنتی، برخی از انجمن‌های صنفی نسبت به این تصمیم واکنش منفی نشان دادند که این اعتراضات مورد توجه برخی از مسئولان کشور و نمایندگان مجلس قرار گرفت. تا جایی که مجتبی توانگر، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی، الزام اخذ «اینماد» برای کسبوکارهای اینترنتی را باعث ایجاد مشکلات فراوان برای آن‌ها دانست و خواستار لغو این الزام شد.
رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی در این نامه تأکید کرده است که بسیاری از واحد‌های فعال اینترنتی به دلیل زمان‌بر بودن فرآیند اخذ اینماد و ثبت شرکت، قادر به دریافت اینماد نیستند؛ بنابراین الزام آن‌ها به اخذ اینماد موجب توقف فعالیت این واحد‌ها شده و امکان خلق ایده‌های تازه و کسبوکارهای نو را از بین خواهد برد.
از سوی دیگر، اما طبق اعلام معاونت پیشگیری از جرم قوه قضائیه، میزان تخلفات و جرائم کسبوکارهای اینترنتی دارای اینماد که از شرکت‌های خدمات پرداخت (PSP) درگاه پرداخت اینترنتی اخذ کرده‌اند، به مراتب کمتر از کسبوکارهای فاقد اینماد است که از درگاه‌های پرداخت اینترنتی پرداخت‌یار‌ها استفاده می‌کنند.
«اینماد بدون ستاره»، راهکار فوری برای کسبوکارهای نوپا
بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از مهم‌ترین دلایل مخالفان الزام اینماد برای استفاده از خدمات درگاه پرداخت، زمان‌بر بودن فرآیند اخذ اینماد است. این در حالی است که بر اساس اظهارات مسئولان مرکز توسعه تجارت الکترونیک، فرآیند اخذ اینماد نسبت به گذشته آسان‌تر شده است؛ به طوریکه میانگین زمان اعطای اینماد از ۵ روز به کمتر از یک روز کاهش یافته و همین عامل باعث شده است که تعداد اینماد‌های صادرشده در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال قبل از آن، افزایش ۲ برابری را تجربه کند.
علاوه بر این، مرکز توسعه تجارت الکترونیک به منظور رعایت کامل ملاحظات و رفع دغدغه‌های کسبوکارهای خرد و نوپا، فرآیند سادهای را به طور ویژه برای اعطای نماد اعتماد الکترونیکی به کسبوکارهای خرد در قالب «اینماد بدون ستاره» در نظر گرفته که صرفاً با احراز هویت و دامنه طراحی و پیاده‌سازی شده و در ظرف چند دقیقه و با یک ثبت‌نام غیرحضوری ارائه می‌شود.
البته کسبوکارهای خرد به گونه‌ای تعریف شده‌اند که تعداد تراکنش‌های آن‌ها در ماه کمتر از ۵۰ عدد و مجموع مبلغ تراکنش‌های آن در ماه کمتر از ۵۰ میلیون تومان باشد و در صورت عبور کسبوکار خرد این سطح تعیین‌شده، صاحب کسبوکار موظف است ظرف ۱۰ روز نسبت به طی مراحل کامل اعطای اینماد و تبدیل اینماد بدون ستاره به اینماد ستاره‌دار اقدام کند. هدف از تعیین سطح فعالیت برای اینماد بدون ستاره، مدیریت ریسک ناشی از عدم انجام احراز‌های دیگر در فرآیند اصلی اینماد بیان شده است
اخذ اینماد موجب افزایش اعتماد مشتریان می‌شود
برخلاف آنچه که از سوی منتقدان الزام اینماد برای استفاده کسبوکارهای اینترنتی از خدمات پرداخت‌یار‌ها عنوان می‌شود، کسبوکارهای اینترنتی برای اخذ اینماد بدون ستاره به منظور تداوم فعالیت خود، لازم نیست کار پیچیده‌ای کنند.
یکی از صاحبان کسبوکارهای اینترنتی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان ضمن اشاره به فرآینده آسان اخذ نماد الکترونیکی گفت: فرآیند اخذ اینماد به راحتی و با سرعت قابل قبولی انجام شد و حتی زمانی که یکی از مدارک من نقص داشت، ارزیاب سامانه با تماس تلفنی سعی در تسریع این فرآیند و حل مشکل به وجود آمده داشت.
وی افزود: دریافت اینماد را برای تمامی کسبوکارهای اینترنتی توصیه می‌کنم، چرا که این اقدام موجب افزایش اعتماد مشتریان و رونق آن کسبوکار خواهد شد. پیش از این، بسیاری از افراد به دلیل عدم اخذ نماد اعتماد الکترونیکی در فروشگاه اینترنتی ما، از نهاییکردن خرید خود منصرف می‌شدند.
برای اخذ اینماد باید چه مراحلی را طی کنیم؟
بر اساس اعلام مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، متقاضیان دریافت نماد اعتماد الکترونیکی برای ثبت درخواست اینماد می‌توانند به سایت enamad.ir وارد شده و گزینه ثبت‌نام و دریافت نماد را از منوی سمت راست صفحه انتخاب کنند.
صاحبان کسبوکارهای اینترنتی که تاکنون اقدام به ثبت‌نام در این سایت نکرده‌اند بایستی با انتخاب گزینه “ایجاد حساب کاربری” اطلاعات اولیه خود را در این صفحه وارد نماید.
پس از ورود اطلاعات اولیه برای ساخت حساب کاربری در این سایت، کاربر وارد حساب خود می‌شود؛ برای شروع فرآیند اخذ اینماد باید از منوی “پنل کاربری” گزینه “تکمیل اطلاعات” را انتخاب و مطابق راهنمای سایت، این مراحل طی شود.
با تکمیل فرم ثبت نام، بارگذاری مدارک شناسایی مالک کسبوکار اینترنتی و وارد نمودن دامنه سایت فروشگاهی، فرآیند اخذ اینماد تکمیل شده و پس از تایید ارزیاب و پرداخت مبلغ تعیین شده، مالک، نماد اعتماد الکترونیکی خود را دریافت خواهد کرد. نکته‌ای که باید برای درخواست نماد اعتماد الکترونیک بدان توجه کرد این است که باید وبسایت فروشگاهی اظهار شده، فعال و در حال بهره‌برداری باشد.
بر اساس این گزارش، داشتن اینماد برای یک کسبوکار اینترنتی، مسلماً باعث افزایش اعتماد مشتریان می‌شود. البته لازمه اخذ اینماد، صدور پروانه کسب برای فروشگاه‌های اینترنتی است؛ بنابراین به دلیل اینکه اطلاعات این فروشگاه‌ها در مراجع رسمی ثبت و نظارت می‌شود، خریداران با اطمینان بیشتری نسبت به خرید کالا با استفاده از خدمات اینترنتی اقدام می‌کنند.