نئوبانک باید از سمت صنعت ایجاد شود
در تعریف کلی، نئوبانک نوعی بانک کاملاً دیجیتالی است که توسط استارت‌آپ‌های فعال در حوزه تکنولوژی‌های مالی راه اندازی می‌شود، هیچ شعبه فیزیکی ندارد و خدمات کاملاً آنلاین ارائه می‌دهد.
در این روند، بانک ایران زمین مدعی ایجاد اولین نئوبانک واقعی کشور با همکاری مشترک شرکت “های وب” و “شرکت آوا” در راستای ارائه خدمات بانکداری دیجیتال به مشتریان است. ما در عصربانک برای بررسی بیشتر این ادعا با فرهاد اینالویی، معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین به گفت و گو نشسته‌ایم که شما را به خواندن آن دعوت می‌کنیم:
تاریخچه تولد پلتفرم فراز
فرهاد اینالویی در ابتدا درباره تاریخچه تولد “پلتفرم فراز” گفت:« از ابتدای سال 96 شعار بانک ایران زمین به “بانک ایران زمین، بانک دیجیتال” تغییر پیدا کرد. برای اجرایی شدن این شعار تلاش‌های بسیاری صورت گرفت و کارگروه و کمیته تحول دیجیتال را ایجاد کرده و همزمان سعی در بهبود زیرساخت‌های خود داشتیم. در آن زمان 160 پروژه برای اجرا طی 5 الی 6 سال تعریف شد تا بتوانیم این ایده را به سرانجام برسانیم. در این راه مشکلات زیادی پیش روی تیم قرار داشت و از جمله مهمترین آن کمبود نیرو و منابع انسانی کارآزموده بود، مسئله مهم دیگر این بود که بانک دیجیتال را در درون یک بانک نمی‌توان ایجاد کرد و کار بسیار پیچیده‌ای است. در دنیا بانک‌های بزرگی که قصد تبدیل شدن به بانک دیجیتال را دارند، بانک کوچکی را برای این کار خریداری و آن را به بانک دیجیتال تبدیل می‌کنند که این گزینه در ایران برای ما وجود نداشت. به همین دلیل برای رفع مشکلات، شرکت جهان ارقام پارس، سابین تجارت آریا، آوا و … را ایجاد و بخشی از کار را به آن‌ها محول کردیم.»
فراز کانال موبایل بانک و اینترنت بانک نیست
اینالویی افزود:« فراز از دید مشتریان ممکن است فقط یک کانال موبایلی یا اینترنتی به نظر بیاید ولی فراز شامل یک بوم، مرکز تماس، شعبه دیجیتال و … است. در ایران رگولاتوری بسیار سنتی و سخت گیرانه‌ای وجود دارد و برای ایجاد یک بانک دیجیتال نیاز به اخذ کد شعبه فیزیکی وجود دارد به همین دلیل حدود یک سال طول کشید تا این مجوز اخذ و هزینه زیادی برای آن صرف شد.»
او گفت: « در ابتدای کار به بانکداری الکترونیکی و ساده سازی خدمات روی آوردیم و حدود 150 فرایند را از ابتدا بازسازی و بازنویسی و سپس آن‌ها را در موبایل و اینترنت بارگذاری کردیم که مجموعه این اقدامات در قالب یک پکیج آماده، باعث تولد “پلتفرم فراز” شد که حدود 95 سرویس در آن ارائه می‌شود و 12 سرویس آن در اولین نئوبانک واقعی کشور یا همان “بانک فردا” ارائه شده است.»
مراحل تغییرات سیستم بانکی
وی خاطرنشان کرد:« از ابتدای شکل‌گیری بانک چهار مرحله طی شده : 1- مرحله بانکداری از طریق شعب سنتی 2- مرحله اضافه شدن دستگاه‌های پرداخت مثل ATM به شعب 3- ارائه بانکداری الکترونیکی مثل اضافه شدن موبایل بانک و اینترنت بانک و 4- بانکداری دیجیتال، که موضوع اصلی آن ارائه سرویس به جای محصول و به رسمیت شناختن بازیگرانی چون فین‌تک است. ایجاد این تغییرات در بانک بسیار زمانبر و پیچیده است.»
نئوبانک از سمت صنعت به سمت بانک ایجاد می‌شود
اینالویی در تعریف نئوبانک گفت:« بانکداری در دنیا در حال حرکت به سوی بانکداری دیجیتال و نسل چهارم بانکداری است. یکی از تفاوت‌های نئوبانک با بانکداری دیجیتال، عدم وجود شعبه در نئوبانک است ولی در یک تفاوت کلیدی، نئوبانک از سمت صنعت به سمت بانک ایجاد می‌شود، صنعتی که کلونی از مشتریان را داشته باشد. برای مثال شرکت سونی و سون الون شرکت‌هایی هستند که نئوبانک خود را در ژاپن ایجاد کردند. هدف سونی از ایجاد نئوبانک ارائه خدمات ارزش افزوده به مشتریان خود بود. های‌وب نیز به دلیل اینکه برای ایجاد نئوبانک خود به یک بانک دیجیتال احتیاج داشت به سراغ بانک ایران زمین آمد. زیرا نئوبانک به یک بانک دیجیتال و همه پلتفرم‌ها در کنار هم نیاز دارد.»
معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین ادامه داد:« همانطور که گفته شد، شرکت‌ها و صنایعی که قصد تبدیل شدن به نئوبانک را دارند (مانند سونی و های‌وب) باید کلونی از مشتریان داشته باشند. در حال حاضر 5 بیزنس مختلف از جمله شرکت‌هایی در زمینه بازار سرمایه، کسب و کارهای اینترنتی و پرداخت یاری برای تبدیل شدن به نئوبانک در صدد برقرای ارتباط با بانک ایران زمین هستند. زیرا با این کار می‌توانند خدمات ارزش افزوده‌ای را بدون نیاز به بانک برای مشتریان خود ایجاد کنند.»
قابلیت‌ها و سرویس‌های بانک هوشمند فردا
اینالویی در ادامه افزود:« های‌وب 12 سرویس از سرویس‌های ما مثل افتتاح حساب، انتقال وجه و … را انتخاب و با خدمات خود ترکیب کرده است تا بتواند خدمات بانک هوشمند فردا را از طریق اپلیکیشن‌های موبایلی و وب به مشتریان ارائه دهد.»
وی تاکید کرد:« به دلایل رگولاتوری 51 درصد از سهام شرکت مشترک با های وب به بانک ایران زمین تعلق گرفته است ولی حوزه اجرا و مدیریت به های‌وب واگذار شده است.»
دلیل حس نشدن دیجیتالی شدن بانک ایران زمین از نظر مشتری
اینالویی درباره روند دیجیتالی شدن بانک ایران زمین گفت:« بانک ایران زمین در نظر دارد که 150 فرایند ساده سازی شده را در اختیار مشتریان قرار دهد تا تغییرات در کانال‌های موبایل و اینترنت این بانک حس شود. بانک در حال حاضر آماده ارائه این سرویس‌ها است و قطعا در سال جاری حداقل 95 سرویس در فاز اول ارائه خواهد داد.»
وی افزود:« نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است ما در معماری فراز از همان سرویسی استفاده می‌کنیم که برای نئوبانک ارائه شده است و برای سرویس‌های فراز و های‌وب بجای استفاده از CORE از یک بوم استفاده شده که این بهترین گارانتی برای های‌وب است. به همین دلیل ادعا داریم که اولین نئوبانک هستیم زیرا نئوبانک را با SLA فراز یکی می‌دانیم.»
تفاوت بانک دیجتال و غیر دیجیتال
اینالویی در پایان با تاکید بر اینکه از جمله مشکلاتی که با آن روبه رو هستیم قوانین سختگیرانه، نبود نظارت دیجیتال، و وجود ساختارهای سنتی در بانکداری است، گفت:« تفاوت بانک دیجیتال با بانک‌های غیر دیجیتال امکان اعمال تغییرات مداوم در سرویس‌های آن است که این موضوع در سیستم‌های دیگر تقریبا غیر ممکن است. ارائه این تغییرات سریع، انتظار مشتریان امروزی از بانکداری دیجیتال است.»