استفاده از رمزارزها در بورس قانونی می‌شود؟
عباس آشتیانی مدیرعامل انجمن بلاکچین به سوالات زیر درباره بررسی مزایای راه اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمز ارز از سوی سازمان بورس پاسخ داد.
راه اندازی صندوق سرمایه گذاری ارز دیجیتال چه مزایایی دارد؟
آشتیانی: در تمام کشور‌های دنیا بورس‌های مختلف در حال تشکیل صندوق‌های سرمایه گذاری دارایی‌های دیجیتال هستند. تهیه نماد این صندوق ها، سبب کاهش دردسر‌های نگهداری دارایی دیجیتال در کیف پول می‌شود. شرکت‌ها و اشخاص حقوقی نیز بعد از تهیه این دارایی‌های دیجتیال می‌توانند آن را به عنوان یک دارایی به صورت رسمی در اسناد و دفاتر خود داشته باشند.
همچنین سبب جذب سرمایه و جریان مالی از بازار دارایی دیجیتال به بازار سرمایه، جذب سرمایه خارجی و تامین مالی شرکت و و استارتاپ‌ها بسیار کمک می‌کند. نهاد‌های امانت پذیر و کسب و کار‌های فعلی که در حوزه دارایی‌های دیجیتال وجود دارند، ناظر‌ها و حسابرسان پارامتر‌های مختلف این صندوق‌ها هستند.
صندوق‌های سرمایه گذاری ارز دیجیتال در کدام کشور‌ها راه اندازی شده اند؟
آشتیانی: هم اکنون کشور‌های سوئیس، آلمان، کانادا و استرالیا از شاخص‌ترین کشور‌هایی هستند که انواع صندوق‌های سرمایه گذاری برای حوزه رمزارزها را راه اندازی کرده اند.
صندوق‌های سرمایه گذاری ارز دیجیتال به چند دسته تقسیم بندی می‌شوند؟
آشتیانی: یک مدل از صندوق‌ها، صندوق‌های غیر فعال و پسین و دیگری صندوق‌های سرمایه گذاری روی توکن‌های معادل سهام شرکت‌ها هستند. اینگونه از صندوق‌ها که سهام شرکت‌ها را معادل سازی کردند و در قالب دارایی دیجیتال ارائه می‌کنند، قابلیت خرید با دارایی دیجیتال و همچنین با ارز ریال را دارند.
راه اندازی صندوق‌های سرمایه گذاری ارز دیجیتال چه کمکی به افراد خارج از ایران برای سرمایه گذاری می‌کند؟
آشتیانی: در شرایط تحریم، افرادی که ممکن است خارج از ایران باشند و بخواهند سهامی از شرکت و هلدینگ بازار سرمایه ایران را خریداری کنند، با دشواری‌های بسیاری رو به رو می‌شوند. با معادل‌سازی دارایی‌های دیجیتال در سازمان بورس، این مشکل می‌تواند رفع شده و سبب جذب سرمایه خارجی و سرمایه از بازار موازی دارایی‌های دیجیتال به بازار بورس می‌شود.
راه اندازی صندوق‌های سرمایه گذاری مشروط به تایید کمیته فقهی بورس است
هفتم اردیبهشت آقای مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، گفت: قرار است طرح معامله ارز‌های دیجیتال در بازار سرمایه، در قالب صندوق‌های بورسی و به‌صورت آزمایشی اجرا شود. او گفته است این صندوق‌ها در صورت تأیید مسائل فقهی راه‌اندازی خواهند شد.
غلامرضا مصباحی مقدم رئیس کمیته فقهی سازمان بورس دوم خرداد گفته است: در کمیته فقهی سازمان بورس، بررسی ارز‌های دیجیتال مجددا مطرح شده؛ به جز رمزارز داخلی، هنوز مشکل مال بودن رمزارزها در کمیته فقهی وجود دارد. هر آنچه را عقلاً عرف بدانند، مال است؛ مگر آن که شریعت، آثار مال نبودن آن را اثبات کرده باشد، مثل خوک و شراب که در شریعت مال حساب نمی‌شود.
او می‌گوید: در مورد رمزارزها احتیاج به اثبات مال بودن داریم و اگر اکثریت مردم جهان، رمزارز را مال بدانند، ما نیز مال حسابش می‌کنیم، اما رمزارز از نظر افرادی خاص، امری عام محسوب می‌شود؛ بنابراین در شرایط کنونی، رمزارزها قابل احراز نیستند و مال حسابشان نمی‌کنیم. پایین‌تر از مال بودن، حق اختصاص است؛ مانند حیوان کشته شده که قابلیت خرید و فروش ندارد، اما هنوز فایده‌هایی دارد.
به گفته مصباحی مقدم، تولید و استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها و واردات مانعی ندارد و اگر شورای پول و اعتبار بانک مرکزی برای آن پشتوانه‌ای تعریف کند، استفاده از آن‌ها اشکالی ندارد و می‌توان آن را مال دانست.