آینده بازار سرمایه بدون تکنولوژی امکان پذیر نیست

در این پنل که در مرکز همایش های جزیره کیش برگزار شد، بهنام محسنی، مدیرعامل شرکت تامین سرمایه تمدن گفت:شرکت‌های تامین سرمایه و نهاد‌های مالی نقش عمده ای در بازار پول ایفا می‌کنند و پل ارتباطی میان بازار سرمایه و پول فین تک ها هستند.

علیرضا دلیری دستیار ویژه معاونت فناوری ریاست جمهوری از نقش دولت‌ها و بخش خصوصی در توسعه فین تک گفت، همچنین رضا نوحی درباره هوشمندسازی در بازار سرمایه با نگاهی بر reg techها ایراد سخن کرد.

در بخش دیگر این پنل روح الله دهقان مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران از حاکمیت و مالکیت داده سخن گفت، دیردار نیز درباره ضرورت هوشمندسازی کسب و کار‌ها صحبت و در نهایت محمد قاسمی مدیرعامل شرکت توسعه فناوری مزدک از نقش کلاس‌های جدید دارایی در مدیریت آن سخنرانی کرد.

در انتهای مراسم مصطفی دیردار، مدیرعامل شرکت صحرا گفت: طراحی اکوسیستم مالی در برنامه تامین سرمایه تمدن قرار گرفته است، این اکوسیستم مالی به تمام ابزار‌های مالی کمک می‌کند. از طرفی شرکت می‌تواند برای کسب و کار‌های که قصد ورود به حوزه فین تک را دارند‌ ای پی‌ ای ایجاد کند.

بنا بر این گزارش ، بهنام محسنی مدیرعامل تامین سرمایه تمدن به عنوان دبیر این پنل تخصصی و علیرضا دلیری دستیار ویژه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، رضا نوحی حفظ آبادی مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، روح الله دهقان مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، محمد قاسمی مؤسس و مدیرعامل شرکت توسعه فناوری مزدک (با نام تجاری مزدکس) و مصطفی دیردار مدیرعامل شرکت رهپویان گستر صحرا  به عنوان اعضای حاضر در پنل حضور داشتند .

نقش غیر قابل انکار تکنولوژی در آینده بازار سرمایه

در ابتدای این نشست تخصصی بهنام محسنی مدیر عامل تامین سرمایه تمدن گفت: جایگاه ویژه فین‌تک ها (فناوری مالی) در رشد تولید ناخالص داخلی کشورها و توسعه کسب و کارها در شرکت ها امری ثابت شده است در سال های اخیر، اقتصادهای نوظهور با موضوعات حوزه فناوری های مالی به دنبال بدست آوردن سهم قابل توجه در اقتصاد دنیا هستند و نیاز ما نیز در بازار سرمایه کشور در این مقطع زمانی به موضوع تکنولوژی اثبات شده است.

در این بین بهنام محسنی، مدیرعامل شرکت تامین سرمایه تمدن مطرح کرد :شرکت‌های تامین سرمایه و نهاد‌های مالی نقش عمده ای در بازار پول ایفا می‌کنند وباید گفت پل ارتباطی میان بازار سرمایه و پول فین تک هستند.                                                                                                                       

محسنی با بیان اینکه در کنار همه موضوعاتی که در بازار سرمایه در جریان بوده و با آن مواجه هستیم، بحث لزوم وضوح مرزبندی سرمایه گذاری در بازارهای پر ریسک و کم ریسک بیش از پیش احساس می شود وی در این باره اظهار کرد: هر چه بازارسرمایه توسعه پیدا می کند ما نیازمند این مرزبندی ها هستیم.

وی ادامه داد: در بحث رگولاتور نقش سازمان بورس به عنوان تنظیم کننده مقررات در بحث توسعه فین‌تک ها بسیار اساسی است و ریل گذاری و تداوم و استمرار این حرکت نیازمند توجه ویژه سازمان می باشد.

مدیرعامل تامین سرمایه تمدن تصریح کرد: به عقیده بنده هیچ یک از راه حل های آینده بازار سرمایه بدون تکنولوژی امکان پذیر نیست و در واقع نقش تکنولوژی انکارناپذیر است.

به گفته محسنی بحث زیرساخت ها موضوع جذابی است که در گسترش بستر پلتفرم های هوشمند بسیار مفید و کلیدی است و امیدواریم با نگاه ویژه ای که متولیان امر در سال های اخیر به آن داشته اند و با حرکت های بسیار خوبی که در سال های گذشته از سوی شرکت مدیریت فناوری در توسعه زیرساخت پلتفرم های معاملات صورت گرفته، بتوانیم شاهد رشد روز افزون بازار سرمایه باشیم.

لزوم توجه ویژه به فناوری های مالی و همراستایی با بازارهای بین المللی

علیرضا دلیری دستیار ویژه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه این نشست به موضوع نقش دولت ها و بخش عمومی در فین‌تیک ها پرداخت و گفت: اگر می خواهیم در این قطار در حال حرکت حضور داشته باشیم باید موضوع توسعه فعالیت کسب و کار، سرمایه گذاری و تعامل با بخش خصوصی را برای ذهن خود باز نگه داریم .

وی افزود: رسوخ فناوری در زندگی روزمره مردم دنیا روز به روز نمایان تر و پررنگ تر می شود و در کنار آن سرمایه گذاری در این حوزه نیز روز به روز ارتقا یافته تر می شود.

دلیری با بیان اینکه آمار شرکت هایی که در حوزه سرمایه گذاری مالی دنیا فعالیت می کنند از رشد چشمگیری برخوردار شده اند اظهار کرد: افق آینده را باید غیر قابل پیش بینی دانست. برای مثال در بحث هوش مصنوعی در سال جاری میلادی شاهد رشد 6 درصدی نسبت به سال 2020 بودیم و این اعداد در کشورهای پیشرفته پررنگ تر است.

وی با تاکید بر این نکته که در بحث های فناوری به ویژه فناوری های مالی یکی از آیتم های مهم صرفه جویی در هزینه و تسهیل گری است عنوان کرد: در میان 500 شرکتی که در دنیا در حوزه پلتفرم های ابری فعالیت می کنند یک تریلیون دلار صرفه جویی صورت گرفته است.

دلیری با بیان اینکه فضای سرمایه گذاری و توجه دنیا به این حوزه بر روی فناوری های نوین است یادآور شد: ایران نمی تواند بیگانه با فضای بین الملل باشد چراکه در برخی خدمات نظیر خدمات مالی نمی توان دروازه کشور را بست. به عبارت دیگر امکان مسدودسازی این خدمات وجود ندارد و دروازه کشورها برای ارائه خدمات به صورت آنلاین باز خواهد بود. برآوردها این است که خدمات مالی در افق نه چندان دور در پلتفرم های بین المللی مثل بلاکچین ارائه خواهد شد.

دستیار ویژه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تاکید بر این نکته که قطعا در آینده حوزه فناوری های مالی توسعه بیشتری پیدا خواهند کرد گفت: همه حوزه های فناوری مالی در تسهیل گری زندگی روزمره تک تک افراد جامعه تاثیر خواهند داشت و اگر فین‌تک را در زندگی مردم رسوخ دهیم قطعا در هزینه های مردم، وقت آنها و هزینه های حاکمیتی صرفه جویی کرده ایم و به ارائه خدمات سرعت داده ایم.

وی افزود: نمونه بارز نیاز صنایع به فین‌تک ها بحث های بیمه ای در کشور است. آیا بالا بردن ضریب نفوذ بیمه با روش های سنتی که تاکنون موجود بوده امکان پذیرتر است یا با پلتفرم های آنلاین و پورتفو و آپشن های متنوع بیمه ای؟

دلیری خاطرنشان کرد: در همین راستا اتفاقی که باید رخ دهد این است که اولا حاکمیت بپذیرد حرکت در این مسیر اجتناب ناپذیر است و در ثانی نهاد مربوطه متولی سیاست گذاری باید پای کار باشد. این موضوعات منوط به بیمه نبوده و در بحث بانکداری، بازار سرمایه و رگولاتوری و نظارت نیز مطرح است.

وی در بخش پایانی صحبت های خود ضمن بیان این موضوع که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری سدهای فناوری در کشور را شکسته اظهار کرد: در کنار شرکت ها و افرادی که در حوزه پلتفرم های مالی فعالیت هایی را آغاز کرده اند هستیم تا در راستای مقابله با فضای سنتی، سدها و موانع این حوزه نیز شکسته شود.

نقش انکارناپذیر تکنولوژی در توسعه ابزارهای مالی

رضا نوحی حفظ آبادی مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در این پنل تخصصی ضمن بیان این مطلب که ما با حوزه ای مواجهیم که در آن سرمایه گذاری غیر مستقیم تبلیغ می شود گفت: همه افراد نیازمند این موضوع هستند که بخشی از عایدی خود را سرمایه گذاری کنند و با صرفه جویی در مصارف فعلی رفاه بیشتری را در آینده بدست آورند. لذا در گام نخست صندوق های سرمایه گذاری مشترک با هدف اطمینان خاطر سرمایه گذاران شکل گرفتند.

وی افزود: در گام بعدی موضوع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله که سرمایه گذار، واحدهای سرمایه گذاری را مشابه سهام خریدارای کرده یا آنرا می فروشد مطرح گردید و به طور همزمان مشتقات که هم به جهت حسابداری و هم اجرایی شرایط متفاوتی داشت اجرایی شد. با روی کار آمدن صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله، دیگر امکان توقف وجود نداشت و چون موضوع ابزارهای جدید هم مطرح و بازار بزرگتر می شد لذا مدیران برای مدیریت صحیح صندوق ها دست به دامان تکنولوژی و فناوری های بروز شدند.

نوحی خاطرنشان کرد: بیماری کرونا فرصت رشد را به تکنولوژی ها داد و بحث شناسایی غیر حضوری سرمایه گذاران را نیز فراهم کرد.

رضا نوحی حفظ آبادی در پنل نقش پلتفرم‌های هوشمند مالی در توسعه کسب و کارها که در مرکز همایش‌های بین المللی کیش برگزار شد گفت: در حوزه صندوق های سرمایه گذاری همواره با یکسری ریسک ها مواجه هستیم که این ریسک ها باید از سوی ناظر هم مورد رصد قرار گیرد لذا سازمان بورس و اوراق بهادار بحث سامانه نظارت مکانیزه صندوق های سرمایه گذاری را پیاده سازی کرد و برای پیاده سازی تمامی این موارد نیازمند استفاده از فناوری بود.

به گفته مدیر نظارت بر نهادهای مالی در قدم بعدی برای بحث پرداخت های الکترونیکی و کاهش ریسک این بخش نیز نیازمند تکنولوژی هستیم.

پلتفرم های مورد نیاز کسب و کارها بر روی بسترهای ابری ارایه شود

روح الله دهقان مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران نیز در این پنل تخصصی با بیان اینکه یکی از مسایل حایز اهمیت در پلتفرم های هوشمند بحث زیرساخت هایی است که پلتفرم ها باید بر روی آنها سوار و قابلیت ارایه سرویس را پیدا کنند گفت: اگر این زیرساخت ها مدنظر قرار نگیرند قطعا تداوم کسب و کارها با مخاطره جدی روبرو می شود.

وی افزود: در کشور ناگزیر هستیم هم راستا با دنیا در مسیر توسعه زیرساخت ها و پلتفرم ها پیش برویم تا بتوانیم از مزایای این نوع پلتفرم ها استفاده نماییم.

دهقان با تاکید بر این نکته که در دنیای مالی حجم زیادی داده در حال تولید است و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ یعنی ۳ سال آینده بالغ بر ۲۰۰ زتابایت دیتا داشته باشیم اظهار کرد: بیش از نیمی از این داده ها در بسترهای ابری ذخیره خواهد شد و قاعدتاً این پلتفرم ها در موضوعات مالی هم استفاده می شود لذا باید به آن توجه شود و کشور ما نیز باید به سمت ایجاد زیرساخت ها هم حرکت نماید.

وی تصریح کرد: باید بتوانیم پلتفرم های مورد نیاز کسب و کارها را روی بسترهای ابری به آنها ارایه داده و در اختیار آنها قرار دهیم. اکنون بخش عمده ای از فضای ابری دنیا در اختیار شرکت های مطرح نظیر گوگل درایو قرار دارد که داده ها را به صورت ابری نگهداری می کنند و قطعا در این داده ها، اطلاعات مالی نیز وجود دارد.

مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران عنوان کرد: زمانی که داده قرار است در فضای ابری نگهداری شود به مسایلی نظیر حاکمیت داده، مالکیت آنها و اهمیت آنها بر می خوریم که راهکارهایی برای این موضوع باید اندیشیده شود.

ایجاد فضای اختصاصی ابری برای داده های مالی

به گفته محمد قاسمی مؤسس و مدیرعامل شرکت توسعه فناوری مزدک در دنیا پردازش های ابری و ارزش بازاری که این پردازش ها در حوزه های مختلف دارند بالغ بر ۳۷۱ میلیارد دلار است و قطعا اگر در ایران هم بخشی از داده ها به سمت پردازش های ابری حرکت کند ما نیز این روند را شاهد خواهیم بود.

وی خاطرنشان کرد: باید در کشور به سمتی برویم که فضاهای اختصاصی ابری مخصوص داده های مالی داشته باشیم چون این داده ها از حساسیت بالایی برخوردار هستند و قاعدتاً بخشی از این داده های مالی که اطلاعات شخصی افراد را شامل می شود به راحتی نباید افشا شود و باید به عنوان داده های محرمانه تلقی شوند. اما بخشی از داده ها که الزامات محرمانگی را ندارند و می توانند توسط پلتفرم های مالی استفاده شوند باید در اختیار شرکت ها قرار گیرد. از اینرو باید به سمت زیرساخت های اختصاصی برای بازارهای مالی کشور رفت که شاید نقش نهادهای نظارتی و سرمایه گذار پررنگ تر می شود و این نوع نهادها باید وارد این حوزه و بازار مربوطه شوند.

قاسمی با بیان اینکه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به عنوان یک نهاد حاکمیتی برنامه ریزی هایی را در این زمینه انجام داده تا بتواند این زیرساخت ها و پلتفرم ها را فراهم کند گفت: این اقدامات سبب می شود تا صاحبان کسب و کار با دغدغه کمتری بتوانند فعالیت نمایند و عملکرد بهتری داشته باشند. ما برای حوزه هوش مصنوعی نیاز به این داده ها داریم لذا این داده ها باید در یک بستر امن در اختیار همه ذی نفعان قرار بگیرد.

مدیرعامل شرکت توسعه فناوری مزدک تاکید کرد: به مرور و با رشد بازار سرمایه و افزایش حجم معاملات باید منتظر تولید داده ها باشیم. در ایران میزان داده تولید شده ناشی از معاملات و سفارشات در سال ۹۹ و همزمان با اوج‌گیری بازار با داده های تولید شده در طول ۱۸ سال گذشته سامانه معاملات برابری می کرد. داده ها و استفاده از آنها در کسب و کارها به یک دارایی ارزشمند تبدیل خواهد شد کما اینکه در حال حاضر داده های فیزیکی به عنوان یک ارزش در شرکت ها از درجه اهمیت کمتری برخوردار شده اند.

وی گفت : پلتفرم های هوشمندی که در حال ارایه خدمات در حوزه های مختلف هستند با توجه به میزان کاربران و داده هایی که تولید می کنند بخش عمده ای از دارایی شرکت ها و کسب و کارها هستند که به درستی بر روی آنها ارزش گذاری انجام شده است و یکی از منابع درآمدی شرکت ها نحوه استفاده از همین داده ها با در نظر گرفتن حریم شخصی افراد و مالکیت داده هاست.

در ادامه مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ادامه داد: قاعدتاً در نهادهای بزرگ تر و حاکمیتی برنامه هایی برای ارایه زیرساخت های ابری برای کسب و کارها وجود دارد تا این دغدغه را از کسب و کارها دور کند تا آنها بتوانند با تخصیص بودجه و پرداخت هزینه هایی به مراتب کمتر از زیرساخت های اختصاصی، کسب و کار خود را راه اندازی نمایند گرچه باید در این حوزه حریم خصوصی و امنیت داده ها را نیز مدنظر داشته باشیم.

قابلیت رقابت فین تک های ایرانی در صورت رعایت استانداردها

مصطفی دیردار مدیرعامل شرکت رهپویان گستر صحرا  نیز در این پنل تخصصی ضمن بیان این نکته که در رابطه با هوشمندسازی کسب و کارها و مزیت های رقابتی آن بحث های زیادی را می توان عنوان کرد گفت: مفهوم هوشمندسازی در واقع همان دیجیتال سازی است و تعریف آکادمیک آن استفاده و بهره برداری از فناوری ها در جهت ایجاد ارزش افزوده و کسب درآمد بیشتر در کسب و کار است.

وی افزود: اگر بخواهیم در مورد فین‌تک در بازار سرمایه صحبت کنیم باید بگوییم این حوزه هنوز در دوره نوزادی و طفولیت خود قرار دارد. با این حال اگر کسب و کاری بخواهد به سمت دیجیتال سازی حرکت کند باید دیدگاه ۳۶۰ درجه ای را به نیازها و فرآیندهای خود داشته باشد تا بتواند دو هدف اصلی شامل Integration (یکپارچه سازی) و Acceleration (تسریع) را نشانه گیری کند و فرآیند کسب و کار خود را به موفقیت نزدیک کند.

در ادامه علیرضا دلیری تاکید کرد: موضوع ارزش افزوده از جمله مواردی است که در پلتفرم های فین‌تک ایرانی به آن کمتر پرداخته شده است. شرکت های فین‌تک ایرانی به واسطه فرصت هایی که پیش روی بازار سرمایه ایران است اگر بتوانند در ابتدا ساختار نرم افزاری را مبتنی بر استانداردهای دنیا آماده کنند قادر به رقابت در جهان هستند.

همچنین محمد قاسمی نیز با بیان اینکه با روی کار آمدن پلتفرم ها در دنیا شاهد ایجاد فروشگاه ها و Market Place هایی بودیم گفت: این پلتفرم ها تعامل دو سویه ای را بر سر تجارت الکترونیک و انتقال اطلاعات شکل دادند.

وی خاطرنشان کرد: اکنون اما شاهد هستیم که به همان پلتفرم ها مشخصه های خاصی تحت عنوان ownership (مالکیت) به آنها اضافه می شود که می توانند نقل و انتقالات را درون خود انجام دهند.

قاسمی افزود: بنابراین پلتفرم های آینده ترکیب مشخصه های قبل به اضافه مشخصه ownership است.

وی با بیان اینکه در صنعت مالی سه ضلع بازار پول، بازار سرمایه و بیمه وجود دارد گفت: ابزارهایی جدید کارکرد بازارهای مالی را در چند سال آینده تغییر خواهد داد.