انتصاب بدون تخصص / مبنای انتخاب ریاست سازمان بورس چیست؟
بورس تهران دیروز دوشنبه روز پرحاشیه‌ای را پشت سر گذاشت. ابتدای صبح اعلام شد که مجید عشقی رئیس سازمان بورس از سمت خود استعفا داده است.
پس از آن محمدهادی سلیمی‌زاده، روابط عمومی سازمان بورس اعلام کرد ساعت ۱۰ و نیم وضعیت ریاست سازمان بورس مشخص خواهد شد.
حوالی ساعت ۱۱ بود که خبر پذیرش استعفای مجید عشقی منتشر شد. چند دقیقه پس از انتشار این خبر، اعلام شد که محمد رضوانی‌فر مدیرعامل فعلی ویتانا جایگزین عشقی می‌شود.
یک ساعت گذشت و حوالی ساعت ۱۲ روابط عمومی سازمان بورس در توییتی نوشت که اکثریت قاطع اعضای شورای‌عالی بورس با استعفای مجید عشقی مخالفت کرده‌اند و بدین ترتیب وی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار باقی خواهد ماند. در ادامه نوشته شد که اکثریت اعضا از پذیرش استعفای‌ایشان امتناع نموده و با احصاء برخی اقدامات کلیدی سازمان بورس در دوران مدیریت‌ایشان نظیر شکستن انحصار در زمینه صدور مجوزهای مالی، انسجام و اصلاح ریزساختارهای بازار، ورود خودرو به بورس کالا، ارتقای شفافیت بازار با نمایش عمق مظنه و… خاطرنشان کردند انجام چنین امور بنیادی ظرف یکسال، در ادوار سازمان بورس کم سابقه بوده است.
با مسأله اطلاع‌رسانی اشتباه و عدم قطعیت در سازمان بورس کاری نداریم. یعنی روابط سازمان بورس در وهله اول خبر استعفای مجید عشقی را تأیید و سپس تکذیب کرد. البته نوع اطلاع‌رسانی نیز مهم است و سازمان بورس از مرجع اصلی یعنی پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه استفاده نکرد و دست به دامن توییتر شد.
مبنای انتخاب ریاست سازمان بورس چیست؟
به مساله اصلی یعنی انتخاب رئیس سازمان بورس می‌رسیم. دیروز در اخبار رسانه‌های معتبر و رسمی کشور گفته شد که قرار است محمد رضوانی‌فر مدیرعامل سازمان بورس شود. اما سوال اصلی اینجاست که این مدیر چه رابطه‌ای با بورس دارد؟ آیا تحصیلات یا رزومه مرتبط بورسی در کارنامه خود دارد؟
برای پاسخ به این سؤال باید کارنامه کاری رضوانی‌فر را بررسی کنیم. محمد رضوانی‌فر از مدیران ستاد اجرائی فرمان امام بوده که پس از ۶ سال مدیرعاملی پخش البرز به شستا رفت و مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی شد. در نهایت رضوانی‌فر به ویتانا رسید و مدیرعامل و عضو هیأت مدیره این شرکت شد.
او مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه امام صادق اخذ کرده و دوره دکترای مدیریت بازرگانی با گرایش رفتار سازمانی و منابع انسانی را نیز در دانشگاه علامه طباطبایی گذرانده است.
همچنین عضویت در هیأت مدیره شرکت لیزینگ پارسیان، شرکت سرمایه‌گذاری آتیه صبا، شرکت دارویی صالحان شیمی، شرکت دارویی برکت، مؤسسه آموزش عالی نوآوران، شرکت بازرگانی آرین و البرز، شرکت دارویی ایران دارو، شرکت صنایع غذایی کیوان، گسترش تجارت معین شهروند، خدمات دارویی انصار درمان کوثر، ارزش آفرین سرمد، شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تأمین، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی، شرکت دارویی و بهداشتی لقمان از سوابق اوست.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که رضوانی‌فر تا به امروز تجربه یا تخصص خاصی در حوزه بورس نداشته است. یعنی قرار بود شورای‌عالی بورس فردی را رئیس سازمان بورس کنند که تخصصی بورسی ندارد.
درست است این مدیر روزمه اقتصادی پرباری دارد. اما در شرایط فعلی تحصیلات یا تجربه کاری بورسی بسیار مهم است. چرا که بازار سرمایه تهران بیش از ۲۵ ماه روند نزولی داشت و سرمایه‌های مردم آب رفت. اکنون اگر رئیس سازمان بورس تغییر کند و مدیری بدون تخصص بورسی وارد این بازار شود، به ماهیت سرمایه‌گذاری در بورس و اعتماد سهامداران ضربه سنگینی وارد می‌شود.
انتصاب این مدیر بدون نگاه به سابقه مرتبط کاری می‌تواند به زیان اقتصاد کشور باشد. به طور کلی یک مدیر بدون تخصص ماه‌ها زمان و هزینه نیاز دارد تا خود را با شرایط جدید تطبیق دهد و برنامه توسعه‌ای برای حوزه خود داشته باشد.
بورس نیز به همین شکل اما حساس‌تر است. دو سال تمام سرمایه‌های مردم در بورس سوخت و اکنون انتصاب بدون تخصص می‌تواند دورنمای بورس را سرخ‌تر کند.حال باید منتظر ماند و دید چه بلایی سر بورس و ریاست آن می‌آید.