سرمایه‌گذاری مستقیم چین در ایران بسیار اندک است/ بانک‌های چین بخاطر FATF خود را زیر سوال نمی‌برند
فریال مستوفی با بیان اینکه توافق تجاری چین با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در راستای منافع اقتصادی این کشورها امضا شده است، گفت: این قبیل توافق‌های تجاری بین کشورهای مختلف معمول است و قاعدتا ما هم انتظار نداریم و نباید داشته باشیم که چین به خاطر ما وارد معامله با دیگر کشورها نشود.
سرمایه‌گذاری مستقیم چین در ایران بسیار اندک است
وی ادامه داد: چین و سایر کشورها در برقراری روابط تجاری و سیاسی منافع ملی خود را دنبال می‌کنند؛ ما هم باید همین روال منطقی را در پیش بگیریم؛ اگر در کشور ما اقتصاد قربانی سیاست می‌شود، این موضوع ارتباطی با دیگر کشورها ندارد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه از محدود کردن ارتباطات اقتصادی و تجاری با یک یا چند کشور خاص رشد بالا تجاری و توسعه فراگیر اقتصادی به دست نمی‌آید، افزود: وابسته شدن صرف به یک کشور در روابط بین‌الملل منطقی نیست. تردیدی وجود ندارد که چین مانند سایر کشورها، منافع خود را در نظر می‌گیرد و به دنبال تامین نیازهای خود و مردمش است. ما باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که چین و سایر کشورها برای تامین نیازهایشان به همکاری با ما نیازمند باشند.
مستوفی با تاکید بر این موضوع که در عالم سیاست روابط دوستی معنا ندارد، خاطر نشان کرد: روابط دوجانبه باید برد-برد و به نفع هر دو یا چند کشور طرف قرارداد باشد.
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران با اشاره به خرید نفت ایران از سوی چین، تصریح کرد: چین نفت ایران را با قیمت معمول بازارهای جهانی خریداری نمی‌کند. به عبارتی ما نفت را زیر قیمت مرسوم به چین می‌فروشیم. در این میان تقصیری متوجه چین نیست چون ما تحریم هستیم و در شرایط خاصی به سر می‌بریم که لازم است برای حفظ سهم‌مان در بازار جهانی تخفیف بیشتری نسبت به سایر رقبا لحاظ کنیم؛ اگر ما روابط معمولی با جهان داشته باشیم، آن‌وقت شاید لازم نباشد به هیچ کشوری امتیاز خاص و ویژه‌ای بدهیم، مگر اینکه در مقابلش امتیازی بگیریم.
این فعال اقتصادی در پاسخ به این پرسش که سهم ایران از بازار چین چقدر است؟ گفت: اقتصاد چین بسیار بزرگ است و به هیچ عنوان قابل مقایسه با اقتصاد ایران نیست. این کشور دومین اقتصاد برتر جهان است و کارخانه ساخت و تولید کالا و خدمات در دنیا تلقی می‌شود و حجم تجارت خارجی این کشور سرسام‌آور است. تجارت چین با اروپا و آمریکا بالای 2 هزار میلیارد دلار است در حالی که تجارت ایران و چین در بهترین حالت خود از حد 50 میلیارد دلار فراتر نرفته. طبیعی است که چین برای حجم بالای تجارت خود نیازمند شرکای متعددی و زیادی در نقاط مختلف جهان است.
وی ادامه داد: چین از نظر وسعت و جمعیت بیش از 20 برابر ماست از این‌رو حجم تجارتش هم نسبت به ما بسیار بسیار بزرگتر است. زمانی‌که تحریم‌ها علیه ایران اعمال نشده بود و ما می‌توانستیم نفت خود را به این کشور بفروشیم تراز تجاری بین دو کشور همیشه به نفع ما مثبت بود اما در شرایط فعلی اوضاع تغییر کرده است؛ اقتصاد ما تک محصولی است و چه خوب می‌شد اگر می‌توانستیم برای فروش مواد خام ارزش افزوده بالاتری ایجاد کنیم.
مستوفی با بیان اینکه در کشور ما به اشتباه از فایناس و سرمایه‌گذاری یک معنا برداشت می‌شود، گفت: این دو نباید به یک معنا در نظر گرفته شود، چین در ایران برای پروژه‌های مختلف از طریق فاینانس، تامین مالی انجام داده اما سرمایه‌گذاری مستقیم چین در ایران بسیار اندک است چراکه امنیت سرمایه‌گذاری در اقتصاد ما بسیار پایین است و کشورها در جایی که امنیت سرمایه‌گذاری تقویت نشده و زیرساخت‌ها فراهم نیست، به صورت مستقیم سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.
رییس کمیسیون پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران تصریح کرد: زمانی‌که ما در تحریم هستیم؛ بانک‌های چین نمی‌توانند با ما مراوده داشته باشند به این دلیل که اگر با ما وارد معامله شوند تجارت آنها با آمریکا زیر سوال می‌رود و از آنجایی‌که تجارت چین و آمریکا بسیار بزرگتر و بیشتر از تجارت با ماست، به طور طبیعی آنها خودشان به خطر تحریم از سوی آمریکا نمی‌اندازند. از سوی دیگر ما هنوز FATFرا که یک استاندارد بین‌المللی در مراودات پولی است نپذیرفته‌ایم، در حالی که FATF اساس تجارت پول و روابط بانکی است و وقتی این اصل وجود ندارد تجارت ما در همین حد باقی می‌ماند و رشد آن قابل توجه نخواهد بود. بانک‌های چین هم تلاش می‌کنند حتی‌الامکان اعتبار خود را در مراوده با ما که در لیست سیاه FATF هستیم، زیر سوال نبرند.