ویژگی‌های امنیتی اسکناس‌های ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ تومانی جدید/ ۴ صفر حذف شد
اسکناس ۱۰۰۰ تومانی (سومین سری از اسکناس‌های ۱۰۰۰ تومانی در جریان) و اسکناس ۲۰۰۰ تومانی (چهارمین سری از اسکناس‌های ۲۰۰۰ تومانی رایج) از چند ماه قبل وارد بازار شده است.
طی سال‌های گذشته و در راستای پروژه بازآرایی اسکناس و مسکوک کشور، نسل جدید سه قطعه اسکناس شامل اسکناس‌های هزار تومانی، ۲ هزار تومانی و ۵ هزار تومانی در بانک مرکزی طراحی شد که فرآیند تولید انبوه و عرضه این اسکناس‌ها نیز انجام شده است.
اسکناس ۵ هزار تومانی جدید تقریبا از ماه‌های پایانی سال قبل وارد بازار شده بود؛ اسکناس‌های ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ تومانی نیز از تابستان امسال وارد بازار شدند.
از مهمترین مشخصات اسکناس ۱۰۰۰ تومانی و ۲۰۰۰ تومانی جدید کمرنگ شدن صفرها در قسمت بالا و حذف صفرها در قسمت پایین اسکناس است. این اسکناس‌ها در زمان همتی چاپ شده‌اند. البته اسکناس‌های ۱۰۰۰ تومانی و ۲۰۰۰ تومانی هم با امضای صالح آبادی و هم با امضای همتی وارد بازار شده است.
پیش از این، صفرهای ایران‌چک‌های ۵۰ و ۱۰۰ هزار تومانی و اسکناس ۵۰۰۰ تومانی نیز در دوره همتی کمرنگ شده بود. این طرح به دلیل قصد بانک مرکزی برای حذف ۴ صفر از پول ملی در ایران‌چک‌ها و اسکناس‌ها اجرایی شده است. البته هنوز مصوبه قانونی درباره حذف صفرها نداریم.
بانک مرکزی قبلاً اعلام کرده بود: همراستایی با لایحه حذف ۴ صفر از پول ملی و ایجاد آمادگی برای آن از مزایای اسکناس‌های جدید چاپ شده به شمار می‌رود.
بر اساس سند اسکناس که حدودا دو سال پیش به تصویب رسید، تمام اسکناس‌ها و ایران چک‌ها در قالب، اندازه و ساختارهای واحد توزیع خواهد شد و تکثر در اندازه و قالب در اسکناس‌های جدید حذف می‌شود، اما ضرایب امنیتی و عناصر به کار رفته در هر اسکناس متفاوت خواهد بود.
بانک مرکزی تأکید کرده که طراحی و عرضه اسکناس‌های جدید هزینه اضافی بر کشور تحمیل نمی‌کند، زیرا عمر مفید اسکناس در کشور ما ۵ سال است و چاپ و توزیع اسکناس همواره و طبق روال توسط بانک مرکزی انجام شده است.
تصویر پشت سومین سری از اسکناس‌های ۱۰۰۰ تومانی رایج در بازار مربوط به آرامگاه ابوعلی سینا-همدان است. اسکناس ۱۰۰۰ تومانی جدید در ابعاد ۷۱*۱۵۶ میلی‌متر چاپ شده‌اند.
کاغد اسکناس بازتاب نور ماوراءبنفش را منعکس نمی‌کند و در سطح کاغذ از الیاف فلورسنتی نامرئی استفاده شده که زیر نور ماوراءبنفش در ۴ رنگ قابل مشاهده می‌باشند. امضا و شماره سریال‌ها با استفاده از مرکب فلورسنتی چاپ شده‌اند که در زیر نور ماوراءبنفش به رنگ زرد قابل مشاهده می‌باشند.
ویژگی‌های امنیتی اسکناس ۱۰۰۰ تومانی جدید عبارتند از:
۱-نخ امنیتی پنجرهای هولوگرافیک
این نخ دارای پوشش ویژه‌ای است که در مقابل نور و با تغییر زاویه دید، به صورت هفت‌رنگ دیده می‌شود. همچنین بر روی آن عبارت لاتین CBI درج شده است.
۲- تصویر مکمل
قسمتی از عدد ۱ در رو و قسمتی دیگر از آن در پشت اسکناس چاپ شده که در مقابل نور یکدیگر را تکمیل کرده و عدد ۱ را به صورت کامل نمایان می‌سازد.
۳- چاپ برجسته
این نوع چاپ با انگشتان دست به سهولت قابل لمس و شناسایی می‌باشد. تصویر پرتره حضرت امام (ره)، عبارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و ارزش اسمی اسکناس به این روش چاپ شده‌اند.
۴- واترمارک و الکتروتایپ
تصویر سه‌بعدی پرتره حضرت امام (ره) همراه با عدد ۱ به صورت لاتین که به شکل مخفی در خمیره کاغذ قرار گرفته و در مقابل نور به راحتی قابل رؤیت می‌باشد.
۵- الیاف فلورسنتی نامرئی
در فرایند ساخت کاغذ اسکناس از الیاف فلورسنت نامرئی استفاده شده است که در زیر نور ماوراء بنفش، در رنگ‌های آبی، قرمز، سبز و زرد قابل مشاهده می‌باشد.
۶- شماره سریال
چاپ شماره سریال‌ها با استفاده از مرکب مشکی فلورسنت انجام شده و تحت تابش نور ماوراء بنفش به رنگ زرد تغییر طیف می‌دهند.
۷- ریزنوشته (میکروپرینت)
نوشته‌های بسیار ریزی که با ابزار بزرگ‌نمایی قابل رؤیت هستند و تنها دستگاه‌های چاپ امنیتی قادر به چاپ آن‌ها هستند.
۸- طراحی خطی سه‌بعدی (مدالین)
نوع ویژه‌ای از طراحی امنیتی است که در آن نقوش به صورت برجسته به نظر می‌آیند. نوع ویژه‌ای از طراحی امنیتی است که در آن نقوش به صورت برجسته به نظر می‌آیند.
صفرهای اسکناس ۲۰۰۰ تومانی جدید نیز مانند اسکناس‌های ۱۰۰۰ تومانی کمرنگ و حذف شده است. تصویر پشت چهارمین سری از اسکناس‌های ۲۰۰۰ تومانی رایج در بازار مربوط به مقبره الشعرا تبریز است.
اسکناس ۲۰۰۰ تومانی جدید در ابعاد ۷۱*۱۵۶ میلی‌متر چاپ شده‌اند.
۱- نخ امنیتی پنجرهای هولوگرافیک
این نخ دارای پوشش ویژه‌ای است که در مقابل نور و با تغییر زاویه دید، به صورت هفت‌رنگ دیده می‌شود. همچنین بر روی آن عبارت لاتین I.R.IRAN درج شده است.
۲- تصویر مکمل
قسمتی از عدد ۲ در رو و قسمتی دیگر از آن در پشت اسکناس چاپ شده که در مقابل نور یکدیگر را تکمیل کرده و عدد ۲ را به صورت کامل نمایان می‌سازد.
۳- چاپ برجسته
این نوع چاپ با انگشتان دست به سهولت قابل لمس و شناسایی می‌باشد. تصویر پرتره حضرت امام (ره)، عبارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و ارزش اسمی اسکناس به این روش چاپ شده‌اند.
۴- واترمارک و الکتروتایپ
تصویر سه‌بعدی پرتره حضرت امام (ره) همراه با عدد ۲ به صورت لاتین که به شکل مخفی در خمیره کاغذ قرار گرفته و در مقابل نور به راحتی قابل رؤیت می‌باشد.
۵- الیاف فلورسنتی نامرئی
در فرایند ساخت کاغذ اسکناس از الیاف فلورسنت نامرئی استفاده شده است که در زیر نور ماوراء بنفش، در رنگ‌های آبی، قرمز، سبز و زرد قابل مشاهده می‌باشد.
۶- شماره سریال
چاپ شماره سریال‌ها با استفاده از مرکب آبی فلورسنت انجام شده و تحت تابش نور ماوراء بنفش به رنگ آبی فیروزه‌ای تغییر طیف می‌دهند.
۷- ریزنوشته (میکروپرینت)
نوشته‌های بسیار ریزی که با ابزار بزرگ‌نمایی قابل رؤیت هستند و تنها دستگاه‌های چاپ امنیتی قادر به چاپ آن‌ها هستند.
۸- طراحی خطی سه‌بعدی (مدالین)
نوع ویژه‌ای از طراحی امنیتی است که در آن نقوش به صورت برجسته به نظر می‌آیند.