مردم کدام را انتخاب میکنند؛ یارانه نقدی یا کالابرگ؟
دولت پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، به منظور جبران قدرت معیشتی خانوار پرداخت یارانه نقدی را در دستور کار قرار داد. با این حال مصوبه مجلس تاکید کرد که در صورت حذف ارز ترجیحی، دولت باید قیمتها را به شهریور ماه ۱۴۰۰ بازگرداند.
یارانه نقدی یا کالابرگ؟
در ماههای گذشته مجلس به طور ویژه بر لزوم ارائه کالابرگ الکترونیک تأکید کرد و در نهایت بنا شد در استان هرمزگان این طرح اجرا شود. در این طرح ۱۰ قلم کالای اساسی با هدف اعلام اولویتهای اقلام غذایی در طرح کالابرگ الکترونیکی ثبت شده است که خانوارها میتوانند بر اساس نیاز، مقدار کمتر یا بیشتری از کالاهای اساسی را به انتخاب خود و تا سقف میزان اعتبار خریداری کنند.
اجرای کالابرگ مشروط به استقبال مردم
در این زمینه علی شهیدی، دبیر کمیته سیاستگذاری رفاه اجتماعی در برنامه پایش درباره تاریخچه کالابرگ الکترونیک، گفت: در گذشته سوئیچ سایه در بانک مرکزی طراحی شد. این سوئیچ در کنار شاپرک قرار میگرفت و تعدادی از پوزهایی که در فروشگاهها وجود داشت از قبل مشخص میشدند و وقتی از این پوزها خرید انجام میشد، یک درصدی از پرداختی که توسط مشتری انجام میگرفت از یارانه شخص کسر و بقیه هزینه از حساب خود شخص کم میشد. نکته این بود که این سوئیچ نمیتوانست بر اساس تفکیک کالا عمل کند.
شهیدی افزود: به همین دلیل برای تشخیص کالا، یک سوئیچ جدیدی طراحی شد که از لحاظ سختافزاری، یک بارکدخوان به پوزهای فروشگاهی متصل میشود و این بارکدخوان مانند سامانههای فروشگاهی میتواند کالا را تفکیک کند و اگر آن کالا برای مثال مرغ است به آن یارانه تخصیص دهد که در هرمزگان تا حدی جلو رفته است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا مردم به کالابرگ نگاه قوی ندارند، گفت: نگاه مردم به یک مساله روانشناختی بر میگردد و مردم ترجیح میدهند یارانه خود را نقد در اختیار بگیرند. اگر مردم استقبال کنند، قاعدتا طرح ادامه پیدا میکند اگر مردم استقبال نکنند طرح جلو نمیرود.
وی درباره استان هرمزگان گفت: مردم دوست دارند یارانه به صورت نقد به دستشان برسد و اولویتهای زندگی خودشان را خریداری کنند و خریدشان محدود به یکسری کالای مشخص نشود. در استان هرمزگان بعضی از پوزها تجهیز شده است و همچنین باگهای فنی وجود داشت که برطرف شد.
وی افزود: هر مقداراز کالابرگ که مردم از آن در ماه استفاده نکردند و درواقع خریدی انجام ندادند، بیستم ماه بعد که یارانه پرداخت میشود، آن هزینه به حسابشان بر میگردد. بنابراین باید ببینیم مردم ترجیحشان چیست و دولت با توجه به پذیرش و استقبال مردم گام بعدی را بر میدارد.
پیشتازی علاقه به پرداخت یارانه نقدی در مقابل کالابرگ
بر اساس این گزارش، در پایان این برنامه یک نظرسنجی با موضوع انتخاب میان کالابرگ و یارانه نقدی انجام شد و در نهایت حدود ۸۸ درصد مردم پرداخت یارانه به شیوه نقدی را ترجیح دادند.
البته پیش از این نیز مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه در نشست خبری خود بر این نکته که مردم در نظرسنجیها پرداخت یارانه به شیوه نقدی را ترجیح میدهند تأکید کرده بود.
با توجه به این شرایط و پیشتازی علاقه به پرداخت یارانه نقدی در مقابل کالابرگ الکترونیک باید دید آیا دولت بر پرداخت کالابرگ الکترونیک اصرار میورزد یا خیر.