چالش‌های تسویه ۷۲ ساعته تراکنش‌های رمزارزی
24 آذر 1401 پلیس فتا در ابلاغیه‌ای، صرافی‌های رمزارزی را از تسویه آنی تراکنش‌های رمزارزی منع و بر تسویه 72 ساعته تراکنش‌های صرافی‌های رمزارزی تاکید کرد.
این نهاد، دلیل ایجاد محدودیت ذکرشده را جلوگیری از کلاهبرداری، پول‌شویی و سوءاستفاده‌های مالی اعلام کرده و دستور اکید داده است تا تمامی تسویه‌های رمزارزی کاربران پس از ۷۲ ساعت انجام شود. این موضوع باعث چالش‌های مختلف برای کاربران و صرافی‌های رمزارزی شده است.
از جمله چالش‌ها و مشکلات پیش آمده با اجرایی شدن این ابلاغیه می‌توان به کاهش جذابیت صرافی‌های رمزارزی داخلی برای کاربران، استفاده از صرافی‌های رمزارزی خارجی ناشناخته و خطر از بین رفتن سرمایه اشاره کرد.
صرافی رمزاری تترلند نیز که از صرافی‌های معتبر داخلی است با ابزار این نکته در وبسایت خود که در این محدودیت نقشی ندارد اعلام کرد که از این پس به قانون وضع شده پایبند است.
در همین رابطه مصاحبه جامعی با مدیران ارشد تترلند درباره چالش‌های مختف تسویه 72 ساعته تراکنش‌های رمزارزی انجام شده که در ادامه می‌خوانید.
موج نارضایتی کاربران
احسان شاکری‌پور، مدیر فنی تترلند در ابتدا گفت: تترلند از گذشته با تحقیق و بررسی روش‌های علمی جلوگیری از Fraud و پول‌شویی و بنچمارک‌کردن پیشروهای جهانی این صنعت، راهکارهای فنی پیچیده‌ای برای جلوگیری از تخلفات مالی در سرویس‌های خود پیاده‌سازی کرده بود.
او افزود: الگوریتم‌های رفتار‌سنجی ما با روش‌های معتبر علمی که به‌دلیل آگاه‌نشدن کلاه‌برداران از سازوکار آن‌ها از شرحشان پرهیز می‌کنیم، با بررسی تمامی فعالیت‌های کاربر، رفتارهای مشکوک را شناسایی و به‌صورت خودکار یا با فلگ‌گذاری برای کارشناس مرتبط، از خروج ارز از سیستم بدون تأیید جلوگیری می‌کنند. این راهکارها از یک سو تا حد زیادی در روی‌آوردن کلاه‌برداران به انتخاب تترلند برای رسیدن به اهداف خود مؤثر بوده است و از سوی دیگر موجب نارضایتی کاربران واقعی نشده است.
شاکری‌پور در انتها خاطر نشان کرد: بااینحال، از زمانی‌که ابلاغیه‌های گاه‌و‌بی‌گاه مراجع مختلف ما را به دست‌کاری و تغییر الگوریتم‌های مقابله پول‌شویی خود مجبور کرده است، موج زیادی از نارضایتی کاربران را به‌دنبال داشته و در‌مقابل، به‌نظر نمی آيد تأثیر جدی بر جلوگیری از تخلفات کلاه‌برداران گذاشته باشد.
ضرر صرافی‌های رمزارز
در ادامه مهدی محمدلو، مدیر اجرایی تترلند گفت: با‌توجه‌به اینکه به‌عنوان نماینده تترلند شخصاً پرونده‌های حساب‌های اجاره‌ای و مسائل مربوط به تسویه بعد از ۷۲ ساعت را پیگیری و مستقیماٌ با پلیس فتا ارتباط برقرار کرده‌ام و از نزدیک شاهد بروز مشکلات عدیده برای سایر صرافی‌های رمزارزی در همین خصوص بوده‌ام، معتقدم این رویه راه‌حل صحیح و ماندگاری برای بررسی و رفع‌و‌رجوع پرونده‌های جاری نیست.
محمد لو افزود: درحالحاضر، مجموعه تترلند و اکثر صرافی‌های مشابه فعال در این حوزه به‌دلیل اینکه پلیس محترم فتا به‌منظور پیشگیری از ادامه روند فعالیت حساب‌های اجاره‌ای راه‌حل مناسبی ارائه نداده، متحمل ضررهای زیادی شده‌اند.
مدیر اجرایی تترلند خاطر نشان کرد: با وجود این مشکلات، تترلند به‌منظور شفاف‌سازی و ایجاد قانون‌گذاری یکپارچه و عادلانه آمادگی خود را برای همکاری با ارگان‌ها و نهادهای ذی‌ربط اعلام می‌کند. درزمینه مسدودسازی دارایی کاربران پس از تسویه تا ۷۲ ساعت، باید بگویم که این رویه باعث بی‌اعتمادی سرمایه‌گذارانی شده است که به‌صورت شفاف در این حوزه فعالیت می‌کنند.
تاکنون با اشخاصی که حساب‌های خود را به‌منظور کسب سود بیشتر اجاره داده‌اند، برخورد نشده است و کلاه‌برداران از این طریق در حال سوءاستفاده از حساب‌های اجاره‌ای و به‌دنبال منافع خود هستند و دراینمیان، فقط صرافی‌ها بیشترین ضررها را متحمل شده‌اند.
به‌نظر بنده، این موضوع باید از پایه و به‌صورت ریشه‌ای بررسی و حل‌و‌فصل شود تا هم کاربران و هم صرافی‌ها با اعتماد بیشتری بتوانند در بستری مطمئن زیر‌نظر نهادهای مرتبط فعالیت‌های تجاری خود را انجام دهند.
مجموعه تترلند در وبسایت خود درباره مقابله با کلاهبرداری در این حوزه هشدارهای کافی را داده و مدیرعامل مجموعه تترلند نیز چندین مصاحبه درباره مبارزه با پول‌شویی و… با رسانه‌های معتبر کرده است.
خداحافظی با رشد و توسعه صنعت رمزارز
سالار تحویلدار، مدیریت توسعه کسبوکار تترلند در ادامه نیز گفت: یکی از ویژگی‌های اصلی رمزارزها به‌عنوان نوع جدیدی از دارایی‌ها سرعت انتقال آن‌هاست. سرعت و امکان‌پذیر‌بودن انجام انتقالات در هر‌ساعت از شبانه‌روز و هر‌لحظه بدون محدودیت‌های زمانی در عین ارزان‌بودن هزینه تراکنش‌ها در‌مقایسه‌با بسیاری از سیستم‌های مالی سنتی، این امکان را برای دارندگان رمزارزی فراهم می‌کند تا بتوانند از سرویسی سریع‌تر و ارزان‌تر برای امور مالی و سرمایه‌گذاری و راهکارهای پرداخت استفاده کنند. توسعه کسبوکارهای رمزارزی نیز بر‌اساس همین ویژگی‌ها شکل می‌گیرد.
تحویلدار افزود: متأسفانه محدودیت‌های مرتبط با انتقال رمزارز در بازه زمانی ۷۲ساعته باعث شده است که یکی از ویژگی‌های مهم رمزارزها، یعنی سرعت در انجام تراکنش‌ها، در پلتفرم‌های داخلی نادیده گرفته شود. یکی از موضوعات اساسی مرتبط با توسعه کسبوکار استفاده حداکثری از زیرساخت‌های مرتبط با هر کسبوکار است؛ اما ایجاد محدودیت‌های فراوان که با ذات رمزارزها سازگار نیست، تنها باعث سردرگمی پلتفرم‌ها و کوچ کاربران به صرافی‌های رمزارزی کمتر‌شناخته‌شده خارجی می‌شود و توسعه کسبوکار را پیچیده و ناممکن می‌کند.
مدیر توسعه کسب و کار تترلند خاطر نشان کرد: تراکنش‌هایی که کاربران در‌لحظه انجام می‌دادند، متأسفانه وارد فرایند زمان‌بری شده است که در‌کنار ایجاد نارضایتی کاربران از پلتفرم‌های داخلی، توسعه را بیشازپیش سخت کرده است. نکته دیگر اینکه محدودیت‌های بین‌المللی از یک سو و محدودیت‌های داخلی از سوی دیگر شرایطی نامطلوب برای رشد و توسعه صنعت رمزارز کشور ایجاد کرده است.
او در انتها تاکید کرد: به‌هر‌ترتیب، نمی‌توان انتظار داشت با ایجاد محدودیت در تسویه رمزارزی، کاربران از پلتفرم‌های داخلی استفاده حداکثری کنند. سال‌هاست که رمزارزها وارد فضای فین‌تک بسیاری از کشورها شده‌اند و قانون‌گذاران در تلاش هستند تا با ایجاد فضای مناسب، به رشد این بازار کمک کنند. در آینده‌ای نزدیک، رمزارزها بیشازپیش وارد فضای اقتصاد دیجیتال می‌شوند و بهتر است به‌جای ایجاد محدودیت، از راهکارهای نوینی استفاده شود که مجریان قانون در سرتاسر دنیا از آن‌ها بهره می‌برند.
ایجاد بازار سیاه رمزارزی و افزایش هزینه نگهداشت رمزارز
مهدی مسعودی‌فر، مدیر مالی تترلند نیز گفت: زمانی‌که از پلتفرم رمزارزی صحبت می‌شود، همواره سرعت تسویه رمزارزی جزو نکات مهمی است که کاربران به آن توجه می‌کنند. ارزان و سریع بودن تراکنش‌ها یکی از ویژگی‌های اصلی رمزارزهاست و ازجمله دلایلی به‌حساب می‌آید که کاربران از آن‌ها استفاده می‌کنند. ایجاد محدودیت‌های زمانی در تسویه تراکنش‌های رمزارزی نه‌تنها لطمه جبران‌ناپذیری به پلتفرم‌های رمزارزی ازنظر کاهش تعداد تراکنش خواهد زد؛ بلکه باعث ایجاد فضای ناخوشایندی در میان کاربران رمزارزی می‌شود که چیزی جز کوچ کاربران و انتقال دارایی‌شان به محیط پر‌ریسک اکسچنج‌های نامعتبر خارجی که به ایرانیان خدمات می‌دهند، نخواهد داشت.
مسعودی فر در ادامه افزود: مدل کسب‌و‌کاری تترلند و بسیاری از سکوهای رمزارزی داخل کشور بر‌اساس کارمزد از تراکنش و مبادلات است. با ایجاد این نوع محدودیت‌های مالی نظیر زمان تسویه رمزارزی و محدودیت‌های ۲۵میلیون‌تومانی درگاه پرداخت که تنها باعث کاهش تعداد تراکنش‌ها می‌شود، لطمه بزرگی به سکوهای داخلی وارد و تنها باعث ایجاد بازار سیاه رمزارزی می‌شود که محل بسیاری از کلاه‌برداری‌هاست.
او خاطر نشان کرد: برخلاف باور بسیاری از فعالان این حوزه، محدودیت‌های تسویه رمزارزی محلی برای درآمدزایی صرافی‌های رمزارزی نیست و تنها باعث نارضایتی کاربران و سکوهای تبادلی نظیر تترلند شده است. تعویق تسویه رمزارزی از حالت لحظه‌ای به ۷۲ ساعت نه‌تنها درآمدی برای مجموعه ما نداشته؛ بلکه هزینه‌های نگهداشت و تأمین امنیت رمزارز کاربران که نزد تترلند به امانت است، افزایش داده است. یکی از مزیت‌های اصلی پلتفرم تترلند پرداخت سریع تسویه رمزارزی بود و درصورت تغییر قانون، تترلند این امکان را دارد تا همچون گذشته امکان تسویه لحظه‌ای رمزارزی را مانند تمامی پلتفرم‌های جهانی شناخته‌شده فراهم کند.
در ادامه مهسا پسرک‌لو، سرپرست خدمات کاربران گفت:درحالحاضر، در نقطه‌ای قرار گرفتیم که پلیس فتا شیوه‌نامه جدیدی را وضع کرده است و طبق آن، هر تراکنش باید بعد از ۷۲ ساعت تسویه شود. متأسفانه این مسئله را نهادهای تصمیم‌گیرنده اطلاع‌رسانی نکرده‌اند و همین موضوع باعث سردرگمی و نارضایتی کاربران شده است. دراینمیان، تترلند هم موظف است تا این قوانین جدید را اجرایی کند. ما تمام تلاش خود را به‌کار می‌گیریم تا به بهترین شکل این قانون را اطلاع‌رسانی کنیم؛ زیرا این حق طبیعی کاربران است که قبل از انجام هرگونه تراکنش، از چگونگی انجام فرایند آن مطلع باشند.
ناتوانی کسبوکار در ایجاد رضایت کاربران
ماریا قاسمی، مدیر بازاریابی نیز در این رابط افزود: فرصت بی‌نظیر استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال برای تبلیغات و بازاریابی در دهه اخیر به توسعه کسبوکارهای آنلاین در ایران شتاب بخشید و درنهایت، به‌نفع وضعیت پیچیده اقتصاد کشور شد. این توسعه خود را مدیون ویژگی‌هایی مثل سهولت در مدیریت هزینه‌ها برای شرکت‌ها و دسترسی به اطلاعات دقیق از رفتار کاربران می‌داند.
طیبعتاً در چنین شرایطی تیم‌های بازاریابی برمبنای اطلاعات درست‌تر با مخاطبان و کاربران خود روبه‌رو می‌شوند و در فعالیت‌های جذب و ارتباط با کاربران، جامعه هدف مناسب‌تری را انتخاب می‌کنند. بااینحال، متأسفانه در شرایط کنونی به‌دلیل محدودیت‌های زیرساختی اینترنت و سایر مسائل مربوط به آن، مشکلات استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال روزبهروز بیشتر می‌شود.
محدودیت استفاده از سرویس‌های تبلیغاتی جهانی مانند گوگل ادز و برخی از سرویس‌های مشابه به‌واسطه فیلترینگ ازجمله عواملی است که سازمان‌ها را به استفاده از سرویس‌های داخلی محدود می‌کنند؛ درحالی‌که این سرویس قابلیت ارائه خدمات سرویس‌های جهانی را ندارند. اگر همه این محدودیت‌ها را که کل کسبوکارها و مردم را تحت‌تأثیر قرار داده است، کنار محدودیت‌های پرداختی و مالی بگذاریم، مشکلات این فضا بیشتر روشن می‌شود.
درحالحاضر، دشوارترین مسئله برای سکوهای تبادل رمزارز محدودیت تسویه با کاربران پس از ۷۲ ساعت است. این محدودیت را نهادهای قانونی وضع کرده‌اند؛ درحالی‌که کاربر آن را سهل‌انگاری سکوی تبادل رمزارز تعبیر می‌کند. درنهایت، بازنده این بازی کسی نیست جز کسبوکار؛ زیرا از یک سو کاربر قانونی‌بودن چنین بخشنامه‌هایی را رد می‌کند و از سوی دیگر ناتوانی کسبوکار در ایجاد رضایت کاربران امکان بازگشت مشتریان را به صفر می‌رساند.
متأسفانه تیم بازاریابی تترلند نیز از پیچیدگی‌های ایجاد‌شده براثر این شرایط بی‌نصیب نیست و مانند سایر استارت‌آپ‌های این اکوسیستم برای برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌های بازاریابی خود با محدودیت‌های یادشده دست‌و‌پنجه نرم می‌کند تا بتواند اهداف سازمانی‌اش را محقق سازد.
ضربه به تجربه مشتری
میلاد کوهستانی، مدیر محصول تترلند نیز افزود: تیم محصول تترلند همواره تلاش می‌کند تا خدماتش را به بهترین شکل ارائه دهد و تجربه خوشایندی برای کاربران به‌ارمغان بیاورد. با افتخار اعلام می‌کنیم که می‌توانیم با پلیس فتا به‌منظور تحقق اهداف اجرایی و امنیتی در این حوزه به‌طور کامل همکاری کنیم. اخیراً با تغییراتی در شیوه‌نامه مربوط به خرید‌و‌فروش و برداشت رمزارز مواجه شده‌ایم که تأثیری عمیق بر تجربه کاربران می‌گذارد. طبق این تغییرات، رمزارز پس از خرید باید به‌مدت ۷۲ ساعت در صرافی بلوکه شود. این تصمیم با هدف افزایش امنیت و کنترل بهتر تراکنش‌های مالی اتخاذ شده است.
او خاطر نشان کرد: بااینحال، ما به‌خوبی می‌دانیم که در دنیای پویای رمزارزها، هر‌ثانیه بسیار ارزشمند است و تصمیمات سریع و به‌موقع اهمیت ویژه‌ای دارند. ما از مشکلاتی که کاربران با این تغییرات داشته‌اند و موج نارضایتی زیادی به‌همراه داشته است، مطلع شده‌ایم. با آگاهی از لزوم دسترسی آنی به رمزارز در بازار رمزارزها که لحظه‌ها حیاتی هستند، به‌دنبال راه‌حل‌هایی هستیم که بتوانند این امکان را برای کاربران به‌منظور دسترسی سریع‌تر و کارآمدتر به رمزارزها فراهم کنند.
این محدودیت‌ها واقعاً مانع کلاه‌برداری‌ها می‌شوند؟
محمد عرب، مدیر محصول در ادامه گفت: درحالحاضر، محدودیت ۷۲ساعته برداشت رمزارز باعث شده است تا مشکلاتی جدی را در ارائه خدمات در پلتفرم‌های رمزارزی شاهد باشیم که مغایر با ماهیت این صنعت است. سوال اساسی این است که آیا این محدودیت‌ها واقعاً مانع کلاه‌برداری‌ها می‌شوند؟ آیا در ۷۲ ساعت تمامی کارهای حقوقی به‌سرعت انجام و کلاه‌بردار شناسایی می‌شود؟ آیا کاربری که تمامی سطوح احراز هویت مثل احراز اطلاعات هویتی و بانکی و ثبت احوالی را گذرانده و چندین سال است که در یک پلتفرم فعالیت می‌کند، نیاز است تا مشمول این قانون شود؟
درحالحاضر نیز، پلتفرم‌ها تمامی تراکنش‌های مشکوک را به فتا گزارش می‌دهند. با این شرایط، آیا باز هم به این محدودیت‌ها نیاز است؟ از همه مهم‌تر، حتی نبود نظارت درست برهمین قانون باعث شده است تا پلتفرم‌های مختلف سلیقه‌ای عمل کنند که موجب تضعیف محصول خواهد شد. در وضعیت کنونی، با‌توجه‌به شرایط اقتصادی و نبود انتخاب‌های زیاد سرمایه‌گذاری، پلتفرم‌های رمزارزی فرصت مناسبی را فراهم آورده‌اند تا افراد به سرمایه‌گذاری روی بیاورند؛ اما چنین قوانینی فقط به کسبوکارها و فعالان این حوزه آسیب می‌زند.
سوءاستفاده افراد سودجو
در انتها مهران فره‌راز، مدیر روابط‌عمومی تترلند تاکید کرد: در شرایط کنونی کشور و با تغییرات وضعیت اقتصادی و اجتماعی، آموزش‌های مختلف و متعدد موجود در فضای مجازی تأثیر آموزش‌ها و اطلاع‌رسانی‌های بسترهای رمزارزی معتبر را محدود کرده است. دراینمیان، رگولاتوری هم برای آموزش درست کاربران در این بازار تلاشی نکرده است و نهادهای ذی‌ربط با ارائه راهکارهای غیرکارشناسی و غیرمنطقی، عرصه را برای فعالیت درست واحد‌های آموزش و روابط‌عمومی بسترهای رمزارزی به‌منظور آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی کاربران روزبهروز محدودتر کرده‌اند.
در این شرایط، افراد در‌معرض اطلاعات متفرقه از مبادی مختلف و بسترهای گوناگون و غیر‌معتبر قرار می‌گیرند که حاصل آن سردرگمی، عدم‌قطعیت، سرگیجه اطلاعاتی، کم‌رنگ‌شدن معیار تشخیص و مشکل در تصمیم‌گیری است. متأسفانه برخی از بنگاه‌های معاملاتی نامعتبر و افراد سودجو نیز از ناآگاهی کاربران سوءاستفاده می‌کنند. ازاین‌رو، بسترهای رمزارزی معتبر و صاحب‌نام با همکاری یکدیگر باید به کاربران به‌خوبی اطلاع‌رسانی کنند و با حضور نماینده‌های خود در جلسه‌های نهادهای نظارتی، دغدغه‌های مجموعه‌های خود را انتقال دهند و راه‌حل مناسبی به‌منظور جلوگیری از متشنج‌شدن جو‌ّ حاکم بر بازار رمزارز ایران ارائه کنند.
مجموعه تترلند مانند همیشه موضع خود را در‌قبال تغییرات به‌صورت شفاف اعلام می‌کند و اطلاع‌رسانی‌های لازم را هم از‌طریق بسترهای رسمی‌اش برای کاربران خود و هم از‌طریق رسانه‌های معتبر برای تمامی مخاطبان انجام می‌دهد.