6 پیشنهاد برای بهبود فعالیت تسهیلات‌یارها
بانک مرکزی اخیرا آیین‌نامه‌ای را درباره نحوه همکاری موسسات اعتباری و تسهیلات یارها به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرد که بعنوان اولین مستند قانونی در این حوزه ، شرکت‌های تسهیلات یار را به‌عنوان یکی از مدل‌های فعالیت لندتکی در کشور به رسمیت شناخته است.
در همین ارتباط، پژوهشکده مطالعات فناوری ضمن استقبال از این اقدام، پیشنهاداتی را در جهت بهبود این آیین نامه به بانک مرکزی ارائه داد چرا که معتقد است گسترش فعالیت این مؤسسات علاوه بر اثراتی که در زمینه ایجاد اشتغال و گسترش نوآوری دارد، تأثیر بسزایی در افزایش شمولیت مالی و دسترسی شهروندان به منابع مالی خواهد داشت. پیشنهادات ارائه شده از سوی پژوهشکده مطالعات فناوری به این شرح است:
گسترش تعریف قانونی فعالیت لندتک‌ها
تعریف ارائه شده در ماده 1 ضوابط ابلاغی، شمولیت لازم برای انواع مدل های کسب وکار فعال این حوزه را ندارد. در این ضوابط ابلاغ شده آمده است، شرکت تسهیلات یار، «شرکتی تجاری است که از طریق ایجاد ارتباط بین «مؤسسه اعتباری،» «مشتری» و «تأمین کننده کالا و خدمات» در بستر فضای مجازی، فرآیند اعطای تسهیلات به مشتری را تسهیل می‌نماید» این تعریف، به نوعی مدل کسب و کار لندتک ها را به بازاریابی آنها برای تسهیلات مؤسسات اعتباری تقلیل داده و امکان فعالیت در قالب مدل هایی همچون وام دهی همتا به همتا، BNPL به صورت مستقیم (تأمین مالی از سوی فروشنده کالا) و اعطای وام مصرفی دیده نشده است. همکاری فعال بانک مرکزی و نهادهای فعال در وزه پیشبرد نوآوری در کشور می‌تواند زمینه فعالیت در قالب مدل‌های کسب وکاری دیگر را برای لندتک‌ها فراهم آورد.
کاهش محدودیت‌های درآمدی شرکت‌های تسهیلات یار
در این ضوابط درآمد شرکت‌های تسهیلات یار صرفاً از کارمزد مؤسسات اعتباری در نظر گرفته شده و امکان دریافت کارمزد از مشتری یا فروشنده کالا سلب گردیده که سودآوری و انگیزه فعالیت لندتک‌ها را محدود می‌سازد.
افزایش دسترسی لندتک‌ها به داده‌ها
دسترسی به داده‌ها یکی از نیازهای اصلی شرکت‌های فعال در حوزه لندتک است، ازاین‌رو طراحی سازوکاری که از یک سو تسهیل‌کننده دسترسی به اطلاعات و از سوی دیگر حافظ حریم خصوصی و امنیت اطلاعات شهروندان باشد، برای توسعه فعالیت لندتک‌ها ضروری است.
بهبود و قانونمندکردن اعتبارسنجی لندتک‌ها
اعتبارسنجی و ارزیابی اهلیت اعتباری مشتری از جمله فعالیت‌های اصلی لندتک‌ها می‌باشد، ازاین‌رو به‌رسمیت‌شناختن اعتبارسنجی لندتک‌ها از مشتریان، تجمیع و نظام‌مند کردن اطلاعات آنها از مشتریان و برقراری همکاری فعال میان آنها و نهادهای رسمی اعتبارسنجی نظیر شرکت مشاوره رتبه‌بندی اعتباری ایران، از جمله اقدامات مهم در جهت توسعه فعالیت لندتک‌ها است.
فراهم‌کردن زیرساخت‌های مورد نیاز
دسترسی مطلوب به احراز هویت مشتریان، سفته الکترونیک، سرویس‌های اقتصادی پایدار تسهیل شده و توسعه نظام ضمانت تعهد پرداخت برای مشتریان حقیقی (توثیق)، از جمله زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری لازم برای توسعه فعالیت لندتک‌هاست که لازم است به آنها پرداخته شود.
حرکت به سمت سیاست‌گذاری تنظیم‌گرایانه
برای افزایش استقبال شرکت‌های لندتک از ساماندهی‌شدن زیر نظارت بانک مرکزی، می‌توان با حرکت از سیاست‌گذاری نظارتی به سمت سیاست‌گذاری تنظیم‌گرایانه اقدامات مؤثری انجام داد. یکی از مؤثرترین اقدامات در این زمینه افزایش اختیارات این شرکت‌ها است. امکان تأمین مالی یا راه‌اندازی مدل‌های جدید خدمات مالی، نظیر ارائه خدمات مالی غیرمتمرکز (دیفای) که با استفاده از سندباکس امکان‌پذیر است، از جمله مهم‌ترین مصادیق در این زمینه است.
/فارس