ضرورت تحول کُربنکینگ

محمد صادقی با ارائه تعریفی از کربنکینگ (Core Banking) یا بانکداری متمرکز بیان کرد: کربنکینگ مجموعه نیازمندی‌های سیستمی و تکنولوژی محور است برای اینکه بتوانیم به نیازمندی‌های مشتری در زمینه خدمات مالی و بانکی در چارچوب  قوانین و استانداردها در کانال های ارایه سرویس مختلف، پاسخ دهیم. این خدمات مالی و بانکی شامل طیف وسیعی از سرویس های  ریالی و  ارزی در قالب  سپرده، تسهیلات، ضمانت نامه، اعتبار اسنادی و سرویس بین بانکی و کارت محور را شامل می‌شود؛ البته توجه شود که  در ایران بیشتر، طیف خدمات مبنی بر  بانکداری تجاری مطرح است و کمتر سراغ بانکداری سرمایه‌گذاری  مانند تامین مالی،  بانکداری  شخصی و  شرکتی  و مدیریت ثروت رفته ایم.

او با تاکید بر ضرورت تحول کربنکینگ توضیح داد: در طول 30 سال گذشته تکنولوژی‌ به‌سرعت رشد کرده و مشتریان ما توانستند نیازمندی‌های خود را با استفاده از بسترهای مختلف مانند اینترنت، تامین کنند. ظهور شبکه‌های اجتماعی ذائقه مشتریان ما را متفاوت کرده است؛ ارائه سرویس از طریق فین‌تک‌ها و استارت‌آپ‌ها، مشتریان را متوجه فضای دیجیتال و الکترونیک کرده و به همین دلیل نیاز است که ما هم بتوانیم سرویس‌‌هایمان را چابک کنیم.

ضعف بانک‌ها در زمینه سازگار کردن خدمات بانکی با نیاز امروز

مدیرعامل شرکت بهسازان ملت با بیان اینکه سامانه‌های بانکداری در ایران در حال حاضر طول عمر 20 تا 30 ساله دارند، گفت: نوع نگاه این سامانه‌ها و تکنولوژی‌هایی که برای آنها استفاده کردیم، مربوط به ان بازه زمانی است و بعد از آن تغییر جدی و ساختارشکنانه ای در آنها ایجاد نشده است، که موجب شده تا  بانک‌ها قادر به نیاز  «زمان عرضه به بازار» (Time to Market) مورد  انتظار مشتری را نداشته باشند و در زمینه سازگار کردن خدمات خود با نیاز امروز آنها، دچار ضعف شدید و جدی باشند. در نتیجه ما نیاز داریم  سامانه های کربنکینگ فعلی را  بر اساس نیاز های  روز و با استفاده از تکنولوژی ها، استانداردها و معماری های جدید، باز مهندسی  و باز تولید کنیم.

صادقی ادامه داد: امروز با فضایی که ایجاد شده، دیگر نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که  مشتری برای دریافت خدمات  به بانک مراجعه کند و وفادار به بانک ما باشد. البته این اتفاق برای همه صنایع و کسب‌وکارهای دیگر افتاده است. قبلا یک هسته مرکزی وجود داشت که مردم با مراجعه به آنجا سرویس‌هایشان را دریافت می‌کردند؛ اما اکنون دیگر اینطور نیست. فرد می‌تواند در خانه بنشیند و کالای خود را به‌صورت آنلاین سفارش دهد و در منزل تحویل بگیرد؛ فروشنده هم در همین فضا برای فروش کالای خود با مشتری وارد مذاکره می‌شود.

ارزش‌آفرینی در شراکت با استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها

وی با اشاره به حضور فین‌تک‌ها، استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های اینترپرایز بیان کرد: بازی تغییر کرده است و دیگر  نمی‌توانیم تصور کنیم که می توانیم همه خدمات مالی و بانکی  مورد نیاز مشتری را در  بانک‌ها تامین کنیم. در دنیا، نقش پررنگ آمازون، مایکروسافت و ای‌بی را می‌بینیم و در ایران هم تاثیر دیجی‌کالا، اسنپ و تپسی و شرکت‌های بزرگی که در این زمینه کار می‌کنند، در فرهنگ خرید و استفاده از خدمات قابل مشاهده است. بنابراین باید قبول کنیم رقبای دیگری وجود دارند. هرچند نباید این شرکت‌‌‌ها را به چشم رقیب ببینیم؛ بلکه باید به چشم شریک به آنها نگاه کنیم، و با همین نگاه باید ببنیم، چطور می‌توانیم در همکاری با یکدیگر، خدمات بهتری به مشتریان خود ارائه دهیم و همه منتفع شویم.

مدیرعامل شرکت بهسازان ملت با بیان اینکه ما باید قائل به شراکت باشیم، افزود: باید بدانیم در شراکت با استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها می‌توان ارزش‌آفرینی بیشتری پیدا کرد، خدمات بهتر و بیشتری ارائه داد و سود و منفعت بیشتری برد. در نتیجه باید قبول کنیم در پاسخ به کسب‌‌وکار، صرفا بانک نباشیم و به‌نوعی با آن شرکت‌ها و پارتنرها تعامل کنیم. در کربنکینگ‌های جدید، این موضوع باید به‌عنوان یک اصل پذیرفته‌شده در نظر گرفته شود.

تکنولوژی در دنیا راه را به ما نشان می‌دهد

صادقی درباره نحوه تامین تکنولوژی مورد نیاز برای کربنکینگ توضیح داد: تامین تکنولوژی در دنیا راه را به ما نشان می‌دهد. ما نمی‌توانیم بگوییم یک کشور پیشرو هستیم، اما اگر بتوانیم پیرو خوبی باشیم و به رفتار بانک‌های خارجی و شرکت‌های بزرگی در نوع استفاده از تکنولوژی  که در اینترنت در معرض دید همگان وجود دارند، توجه کنیم، می‌توانیم با همان راه و روش حرکت کنیم.

وی در ادامه با اشاره به پیاده‌سازی کربنکینگ بیان کرد:  ما باید سامانه کربنکینگی داشته باشیم که نیازمندی بانک‌ها برای ارایه خدمات بانکی در شعب و سایر کانال های ارایه خدمت،  پوشش دهد؛ مجموعه‌ای از سرویس‌ها را در قالب OpenAPI برای ارایه به فینتک هاو استارتاپ و شرکتها داشته باشیم ؛ سرویس‌هایی را هم در قالب وایت‌لیبل ارائه دهیم که اسمی از ما نباشد، اما دیگران از این خدمات استفاده کنند و در زمینه کرلس ‌بنکینگ فعالیت کنیم.

صادقی در پاسخ به اینکه آیا برای تحول معماری کربنکینگ به فرهنگ‌سازی نیاز داریم؟ گفت: امروزه در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که از کودک 4 ساله تا یک فرد بالغ 80 ساله، به‌راحتی با تکنولوژی کار می‌کنند. یک کودک چند ساله از ما بهتر گیم بازی می‌کند، در شبکه‌های اجتماعی می‌چرخد و برنامه مورد نظرش را دانلود و نصب می‌کند. جهان اطراف ما به این سمت رفته است؛ ما در یک فضای دیجیتال زندگی می‌کنیم که همیشه در معرض تکنولوژی است و ارتباط با دوستانمان هم بیشتر  در بستر مبتنی بر تکنولوژی و فضای دیجیتال است؛ بنابراین  به صورت عام نیاز به  فرهنگ‌سازی در جامعه نیازی نداریم. اما نیاز به بازار سازی و بازاریابی داریم.

وی ادامه داد: در مقابل به‌جای فرهنگ‌سازی، می‌توانیم درباره معرفی محصولمان صحبت کنیم و اینکه چطور می‌توان در ترکیب و کارکرد با سایر شرکایی که داریم، محصولات خوبی بسازیم؛ اینکه محصول مشترکی را کشف کرده و مردم را به استفاده از آن محصول ترغیب کنیم؛ نه اینکه بخواهند صرفا از آن سرویس استفاده کنند. ما سرویس را معرفی می‌کنیم، اما اینکه این سرویس چطور کار می‌کند و با همکاری دیگر شرکا چطور می‌توان فعالیت کرد، به فرهنگ‌‌سازی و تبلیغ نیاز دارد.

در زمینه کربنکینگ در ایران عقب هستیم

مدیرعامل شرکت بهسازان ملت با بیان اینکه  کشور در زمینه کربنکینگ نسبت به نیازمندی های مشتریان و نسبت به دنیا  عقب است، گفت: زمانی در کربنکینگ‌هایمان نسبت‌به سایر صنایع در کشور پیشرو بودیم؛ اما اکنون اینطور نیست و مانند صنایع دیگر عقب افتادیم. زیرا در طول 20 سال گذشته، کار جدی در این زمینه انجام ندادیم؛ تنها مجموعه‌ای از سرویس‌ها را روی کربنکینگ‌های قدیمی ارائه دادیم و سرویس‌های جدید و متناسب با نیاز و  همپا با تکنولوژی ، استانداردها و الزامات جدید، اضافه نکردیم.

صادقی با بیان اینکه در حال حاضر از نظر تکنولوژی هم عقب هستیم، افزود: البته دغدغه‌های دیگری هم در کربنکینگ وجود دارد؛ اینکه چطور باید آن را توسعه دهیم؛ چطور باید منابع انسانی مورد نیاز و متخصص را فراهم کنیم مسئله است. اما این مسائل باعث نمی‌شود که آن نیاز از بین برود. و نه تنها  گذر زمان، مشکل  عقب‌ماندگی مبنی بر تکنولوژی، استاندارد ها و الزامات کسب و کاری  تعامل با  جهان،  را حل نمی کند بلکه مشکل عمیق تر و و پررنگ‌تر می‌شود.

وی با ابراز امیدواری نسبت‌به اینکه، در کشور نگاهی جدی به توسعه وجود داشته باشد و سرمایه‌گذاری درستی انجام شود، گفت: اگر سرمایه‌گذاری نکنیم، به سرنوشت صنایع دیگر در کشور مبتلا می‌شویم و نمی‌توانیم خدمات مورد نیاز ارائه دهیم. از آن‌جایی‌که بقیه صنایع شریک ما هستند، اگر نتوانیم سرویس درستی ارائه کنیم و  بقیه شرکای تجاری، استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها  هم نمی‌توانند خدمات مورد نیازشان را دریافت کنند، چرخه ارایه خدمات در قالب اکوسیستم ها و پلتفرم ها  ناقص  و مختل می شود، زیرا خدمات مالی و بانکی، از ارکان اصلی ارایه خدمات و ایجاد زنجیره ها و اکوسیستم هاست.