ریال دیجیتال؛ از تاثیرات اقتصادی تا اجتماعی در ایران
استفاده از ریال دیجیتال که اکنون با شارژ کیف پول الکترونیکی اپلیکیشن پات لایف(در بخش ریال دیجیتال پات لایف) امکان‌پذیر است، خدمات مالی را بهبود می‌دهد و از سویی می‌تواند به تحریک نوآوری در حوزه فناوری‌های مالی نیز منجر شده و اکوسیستم فین تک را هم تقویت کند.
یکی از مواردی که باعث تاکید بانک مرکزی بر راه اندازی ریال دیجیتال در کشور شد، جایگزینی آن – تا حد ممکن- به جای پول فیزیکی در تراکنش‌های مالی بود با این توضیح که بر خلاف ارزهای دیجیتیال غیر متمرکز مانند بیت کوین، ریال دیجیتال تحت نظارت و کنترل متمرکز بانک مرکزی و در قالب CBDC به بازار عرضه شد و شرکت کارت اعتباری ایران‌کیش از طریق اپلیکیشن پات لایف و بانک تجارت به عنوان پیشگام در این زمینه آن را عملیاتی کردند.
اما یکی از مواردی که به عنوان تاثیرات ریال دیجیتال مطرح شده نقش آن بر تحولات اقتصادی به شرط فراگیری آن در کشور است. قطعا ساده‌ترین فرضیه ای که در این باره پیش روست، موضوع کاهش هزینه‌ها است. قاعدتا اگر مردم روزی استفاده از ریال دیجیتال را به قسمتی از برنامه خرید و پرداخت‌های خود تبدیل کنند بخش قابل توجهی از هزینه‌های چاپ و توزیع پول فیزیکی کاهش میابد. از سویی دیگر ریال دیجیتال به عنوان یکی از ابزارهای کاهش فساد مالی و یا پولشویی نیز می تواند اقتصاد ایران را یاری‌گر باشد. تراکنش‌های ریال دیجیتال به طور خاصی به شفافیت های مالی و تبادلات سالم خرید و فروش‌ها کمک کرده و از طرفی به بانک مرکزی این امکان را می‌دهد تا با استفاده از آن، سیاست های پولی را به طور دقیقتر و موثرتر اعمال کند. این را هم فراموش نکنیم که کاهش نقدینگی، افزایش چابکی و پویایی اقتصاد را نیز فراهم می‌کند.
استفاده از ریال دیجیتال که اکنون با شارژ کیف پول الکترونیکی اپلیکیشن پات لایف(در بخش ریال دیجیتال پات لایف) امکان پذیر است، خدمات مالی را بهبود می‌دهد و از سویی می‌تواند به تحریک نوآوری در حوزه فناوری‌های مالی نیز منجر شده و اکوسیستم فین تک را هم تقویت کند.
ایران‌کیش و بانک تجارت در قالب اپلیکیشن پات لایف تمامی مشکلات و چالش‌هایی که تا پیش از این درباره چنین فناوری مالی جدیدی عنوان می‌شد را برطرف کرده‌اند، آنها با فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب از سویی و ایجاد حریم خصوصی و تامین کامل امنیت اطلاعات کاربران از سویی دیگر، تمامی مراحل حقوقی و نظارتی در این زمینه را پشت سر گذاشته‌اند. از همین رو چنانچه ریال دیجیتال، فرصت توسعه بیابد و مردم آن را در مدل پرداخت‌های خود بپذیرند، می‌تواند تاثیراتی نوین بر بانک‌ها و موسسات مالی نیز داشته باشد چرا که با افزایش تراکنش‌های دیجیتال، نقش بانک‌ها در نگهداری پول دگرگون شده و خدمات نوآورانه در این ساختار بیش از هر زمان دیگری قد علم می‌کند.
با این فناوری، احتمالا مسیری جدید در راستای تاثیرات قابل توجه بر تجارت بین المللی ایران نیز ایجاد می‌شود زیرا این پتانسیل درساختار آن وجود دارد که تراکنش‌های بین الملل را سریعتر و با هزینه‌های کمتری انجام داده و از سویی به کاهش وابستگی به ارزهای خارجی منجر شود.
تئوری های دیگری هم در این بین در ارتباط با آینده ریال دیجیتال مطرح است. اگر از تاثیرات مثبت زیست محیطی آن گذر کنیم، چه بسا در آینده از ادغام هوش مصنوعی با ریال دیجیتال بشود به تحلیل دقیقتر رفتارهای مالی کاربران و ارائه خدمات مالیِ شخصی سازی شده رسید و از این طریق افزایش رضایت کاربران و بهبود خدمات مالی را برای آنان خواهد داشت. به هر روی یکی از بزرگترین مزیت‌های فعلی ریال دیجیتال نقش آن در ایجاد سهولت در پرداخت‌های خرد است. چرا که همین الان از طریق ریال دیجیتال اپلیکیشن پات لایفِ شرکت ایران‌کیش می‌توان تراکنش‌های کوچک مانند پرداخت هزینه حمل و نقل مانند کرایه تاکسی و یا خریدهای کوچک روز مره را انجام داد.
تئوری های دیگری هم در این بین در ارتباط با آینده ریال دیجیتال مطرح است. اگر از تاثیرات مثبت زیست محیطی آن گذر کنیم، چه بسا در آینده از ادغام هوش مصنوعی با ریال دیجیتال بشود به تحلیل دقیقتر رفتارهای مالی کاربران و ارائه خدمات مالیِ شخصی سازی شده رسید و از این طریق افزایش رضایت کاربران و بهبود خدمات مالی را برای آنان خواهد داشت. به هر روی یکی از بزرگترین مزیت‌های فعلی ریال دیجیتال نقش آن در ایجاد سهولت در پرداخت‌های خرد است. چرا که همین الان از طریق ریال دیجیتال اپلیکیشن پات لایفِ شرکت ایران‌کیش می‌توان تراکنش‌های کوچک مانند پرداخت هزینه حمل و نقل مانند کرایه تاکسی و یا خریدهای کوچک روز مره را انجام داد.
در مجموع باید گفت ریال دیجیتال قادر است تاثیرات روانی و اجتماعی عمیقی داشته باشد. از تغییر در الگوهای رفتار مالی گرفته تا تغییرات در نحوه مدیریت پول و سرمایه گذاری، ریال دیجیتال توانایی این را دارد تا بر جنبه‌های مختلف از زندگی افراد تاثیر بگذارد، به شرط آنکه مردم استفاده از آن را بپذیرند. البته مطلوب است فرهنگ سازی‌ها و اطلاع رسانی‌های بایسته برای حرکت مردم در استفاده آن از سوی نهادهای دولتی؛ بانک مرکزی و سایر ارگان‌هایی که باید در این زمینه گام بردارند با جدیت بیشتری صورت گیرد.