بازار کساد توکن‌‌‌های هوش مصنوعی
در این بین، شرکت‌های بزرگ مانند گوگل، مایکروسافت، متا و آمازون نیز میلیارد‌‌‌ها دلار برای توسعه زیرساخت‌‌‌های هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌‌‌اند. در بورس‌‌‌های جهانی نیز هوش مصنوعی داغ است و رشد چشمگیری در سهام شرکت‌هایی مانند انویدیا که سخت‌‌‌افزار‌‌‌های موردنیاز این فناوری را تولید می‌کنند، دیده می‌شود.
با چنین حجم عظیمی از سرمایه‌گذاری و توجه، انتظار می‌‌‌رفت که بازار ارز‌‌‌های دیجیتال نیز از این موج فناوری عقب نماند و پروژه‌‌‌هایی که در حوزه هوش مصنوعی بلاک‌چین فعالیت دارند، به یکی از مقاصد جذاب سرمایه‌گذاران تبدیل شوند. اما حتی در شرایطی که بازار ارز‌‌‌های دیجیتال با رشد شدید قیمت بیت‌کوین جان تازه‌‌‌ای گرفته است، توکن‌‌‌های مرتبط با هوش مصنوعی نتوانسته‌‌‌اند جایگاه قابلتوجهی در بین پروژه‌‌‌های مطرح بازار پیدا کنند.
موضوعی که در لیست برترین رمزارز‌‌‌های بازار نیز مشهود است و بسیاری از پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی بلاک‌چینی، در مقایسه با ارز‌‌‌های قدیمی و حتی میم کوین‌‌‌ها، سهم بسیار کمی از بازار دارند و در مواردی حتی روند قیمتی آنها برخلاف روند صعودی کلی بازار حرکت کرده است.
بنابراین، در حالی که هوش مصنوعی در بسیاری از حوزه‌‌‌ها و صنایع با استقبال گسترده‌‌‌ای مواجه شده است، پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی ارز‌‌‌های دیجیتال تاکنون موفق نشده‌‌‌اند تا موجی جدید از ورود سرمایه به بازار و رشد قیمتی را رقم بزنند؛ شرایطی که چرایی آن مورد توجه برخی تحلیلگران و سرمایه‌گذاران قرار گرفته است.
تغییر شرایط بازار
در گذشته، فضای رمزارز‌‌‌ها به شدت تحت‌تاثیر جو‌‌‌های مقطعی و ترند‌‌‌های لحظه‌‌‌ای قرار داشت. عرضه‌‌‌های اولیه، پروژه‌‌‌های متاورسی، میم‌کوین، بازی‌‌‌های بلاک‌چینی و توکن‌‌‌های غیرمثلی تنها برخی از مواردی بودند که در گذشته و در بازه‌‌‌های زمانی کوتاه با استقبال گسترده مواجه شدند و میلیون‌‌‌ها دلار سرمایه به سوی آنها سرازیر شد. در آن دوره‌‌‌ها، صرفا حضور در این فضای پر سر و صدا کافی بود تا یک پروژه بتواند توجه بازار را به خود جلب کند.
اما به نظر می‌رسد که این روند در سال‌های اخیر و به‌ویژه پس از نوسانات شدید بازار طی سالیان ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، دچار تغییرات اساسی شده است. امروزه بسیاری از سرمایه‌گذارانی که در گذشته با ضرر‌‌‌های ناشی از پروژه‌‌‌های هیجانی و بی‌‌‌پشتوانه مواجه شدند، اکنون با دقت و احتیاط بیشتری وارد بازار می‌‌‌شوند؛ افرادی که به جای دنبال کردن تبلیغات و هیجانات، مدل کسب و کار، کاربرد‌‌‌های واقعی و پتانسیل رشد بلندمدت پروژه را اولویت خود قرار می‌دهند.
در این فضای جدید، پروژه‌‌‌های بلاک‌چینی هوش مصنوعی با چالشی جدی روبه‌‌‌رو شده‌‌‌اند. در حالی که هوش مصنوعی در فضای فناوری پیشرفت چشمگیری داشته و ابزار‌‌‌هایی مانند چت جی پی تی و می‌‌‌دجرنی توانسته‌‌‌اند تا کاربرد‌‌‌های عینی و ملموسی در نوشتار، طراحی و کدنویسی ارائه دهند، اما پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی بلاک‌چینی هنوز نتوانسته‌‌‌اند تا چنین ارتباط مستقیم و قدرتمندی را با فعالیت روزمره کاربران ایجاد کنند.
امروزه اغلب پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی در بلاک‌چین، بر مفاهیمی مانند بازار غیرمتمرکز مدل‌‌‌های هوش مصنوعی، توزیع داده روی زنجیره‌‌‌های بلاک‌چینی، توسعه مدل‌‌‌های یادگیری ماشینی به صورت غیرمتمرکز و دیگر موارد مشابه تمرکز دارند. در حالی که این مفاهیم از نظر فنی جذاب هستند، اما برای کاربران عمومی که تجربه چندانی از کار با فضای غیرمتمرکز ندارند، غریب و غیرقابل درک به نظر می‌‌‌رسند. حتی فعالان بازار ارز‌‌‌های دیجیتال نیز در بسیاری از موارد نمی‌توانند ارتباطی بین توکن یک پروژه هوش مصنوعی و کاربرد‌‌‌های آن در زندگی دیجیتال خود پیدا کنند.
در نتیجه، برخلاف میم‌کوین‌‌‌ها یا حتی پروژه‌‌‌های حوزه دیفای که حداقل تجربه‌‌‌های مستقیمی مانند دریافت وام را ارائه می‌دهند، بسیاری از پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی در تبدیل فناوری خود به تجربه‌‌‌ای ملموس برای کاربران معمولی شکست خورده‌‌‌اند. تا زمانی که میان توانایی فنی این پروژه‌‌‌ها و تجربه کاربری واقعی شکاف قابلتوجهی وجود داشته باشد، جذب گسترده سرمایه و ثبت جهش‌‌‌های قیمتی دشوار خواهد بود.
سکوت امروز، فرصت‌‌‌های فردا
هرچند پروژه‌‌‌های بلاک‌چینی مبتنی بر هوش مصنوعی هنوز نتوانسته‌‌‌اند جایگاه چشمگیری در میان رمزارز‌‌‌های برتر بازار پیدا کنند، اما نشانه‌‌‌هایی دیده می‌شود که حاکی از عبور تدریجی این حوزه از مرحله اولیه و حرکت به‌‌‌سوی جذب کاربران واقعی است.
بر اساس گزارش جدید منتشر شده توسط دپ رادار، یک پلتفرم و ابزار تحلیلی بلاک‌چینی، در ماه مه ۲۰۲۵ برنامه‌‌‌های غیرمتمرکز مبتنی بر هوش مصنوعی شاهد رشد قابلتوجهی بوده‌‌‌اند. بر اساس داده‌‌‌های این گزارش، تعداد کیف پول‌‌‌های فعال روزانه در این برنامه‌‌‌ها به ۴.۸میلیون رسیده که نشان‌‌‌دهنده رشد ۲۳درصدی نسبت به ماه قبل است.
این عدد، صرفا به معنی رشد سرمایه‌گذاری در پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی نیست و افزایش تعامل واقعی کاربران با برنامه‌‌‌ها و ابزار‌‌‌های هوش مصنوعی بلاک‌چینی را نشان میدهد.
در ماه مه میلادی، بهترین عملکرد در بین برنامه‌‌‌های هوش مصنوعی توسط پلتفرم LOL ثبت شد که ۲ میلیون کیف پول فعال روزانه داشت. این پلتفرم دارای یک روبات هوش مصنوعی در پیام‌‌‌رسان تلگرام است که از کاربران می‌‌‌خواهد تا عکس، متن و صدای خنده‌‌‌های خود را بفرستند تا پس از تعیین میزان شادی کاربران با هوش مصنوعی، توکن دریافت کنند.
LOL تنها نمونه‌‌‌ای از پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی بلاک‌چینی است که توانسته‌‌‌اند تا با ارائه یک مدل جذاب و منحصر به فرد، در جذب کاربران و ارائه کاربردی مشخص موفق باشند. موضوعی که نشان میدهد دیگر صرفا برچسب هوش مصنوعی برای جذب کاربران کافی نیست و پلتفرم‌‌‌ها برای رشد در بازار رقابتی ارز‌‌‌های دیجیتال، باید تجربه کاربری جذاب و مفیدی ارائه دهند.
برخی از این پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی حتی به‌‌‌تدریج در حال تصاحب سهم بازار از حوزه‌‌‌هایی مانند دیفای و بازی‌‌‌های بلاک‌چینی هستند؛ دو بخشی که سال‌ها به‌‌‌عنوان کاربردی‌‌‌ترین نمونه‌‌‌های استفاده از فناوری بلاک‌چین شناخته می‌‌‌شوند.
به گفته تحلیلگران دپ رادار، این شرایط نشان میدهد که برنامه‌‌‌های هوش مصنوعی دیگر فقط یک هیجان گذرا نیستند و به مرور زمان، به بخش مهمی از اکوسیستم پیرامون فناوری بلاک‌چین و ارز‌‌‌های دیجیتال تبدیل خواهند شد.
از سوی دیگر، نظرسنجی‌‌‌ها نشان میدهد که بسیاری از کاربران در کشور آمریکا ترجیح می‌دهند تا توسعه هوش مصنوعی به صورت غیرمتمرکز انجام شود و کنترل هوش مصنوعی تنها در اختیار شرکت‌های بزرگ و متمرکز نباشد. با گسترش این نوع تفکر، فرصت رشد قابلتوجهی برای پروژه‌‌‌های بلاک‌چینی هوش مصنوعی فراهم خواهد شد تا راهی برای مقابله با سانسور و انحصار ارائه دهند.
فرصت سرمایه‌گذاری
با وجود رشد تدریجی و نشانه‌‌‌های مثبت در حوزه پروژه‌‌‌های هوش مصنوعی بلاک‌چینی، هنوز این بازار به عنوان یک گزینه مطمئن و آینده دار برای سرمایه‌گذاری معرفی نمی‌شود و تحلیلگران نسبت به ورود بدون بررسی و شتاب‌‌‌زده به بازار هوش مصنوعی در ارز‌‌‌های دیجیتال هشدار می‌دهند.
بازار این پروژه‌‌‌ها هنوز در مراحل ابتدایی و ناپایدار است و سرمایه‌گذاری در آنها ریسک زیادی به همراه دارد. به همین دلیل خرید این توکن‌‌‌ها بیشتر مناسب کسانی است که توانایی و زمان کافی برای تحقیق دقیق و تحلیل پروژه‌‌‌ها را دارند. این افراد می‌توانند با رصد دقیق روند‌‌‌های قیمتی، نحوه فعالیت تیم توسعه و کاربرد‌‌‌های واقعی پروژه، گزینه‌‌‌های مناسب سرمایه‌گذاری را شناسایی و در زمان‌‌‌های مناسب معاملات خود را ثبت کنند.
در این بین، برای سرمایه‌گذاران تازه کار یا افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری‌‌‌های کم‌ریسک و پایدارتر هستند، گزینه‌‌‌هایی مانند بیت‌کوین و اتریوم می‌توانند انتخاب‌‌‌های بهتری باشند. با وجود اینکه این رمزارز‌‌‌ها نیز نوسانات شدید قیمتی را تجربه می‌کنند، اما نقدینگی بالا، سابقه طولانی و وجود منابع مختلف پیرامون آنها باعث می‌شود تا ریسک کمتری نسبت به پروژه‌‌‌های نوظهور داشته باشند.
/دنیای اقتصاد