سه چهره اتریوم تا پایان ۲۰۲۵
اتریوم به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان بعد از بیت‌کوین، نقشی فراتر از یک دارایی سرمایه‌ای ساده دارد. این شبکه میزبان قراردادهای هوشمند، برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و بسیاری از پروژه‌های نوآورانه در حوزه بلاک‌چین است و به همین دلیل، پیش‌بینی آینده آن نه تنها برای فعالان بازار رمزارز، بلکه برای کل اکوسیستم مالی دیجیتال اهمیت پیدا می‌کند.
سیتی‌گروپ در گزارش جدید خود اعلام کرده که انتظار دارد قیمت اتریوم تا پایان سال ۲۰۲۵ به حدود ۴,۳۰۰ دلار برسد. این سطح قیمتی کمی پایین‌تر از قیمت فعلی آن است که در محدوده ۴,۵۰۰ دلار قرار دارد. اما نکته قابل‌توجه در این گزارش دامنه گسترده سناریوهایی است که تحلیلگران بانک مطرح کرده‌اند. در سناریوی خوش‌بینانه، احتمال رشد اتریوم تا ۶,۴۰۰ دلار وجود دارد و در بدترین حالت نیز می‌تواند به محدوده ۲,۲۰۰ دلار سقوط کند. چنین فاصله‌ای میان پیش‌بینی‌های مختلف نشان می‌دهد که آینده اتریوم پر از عدم قطعیت است و شرایط بازار می‌تواند به سرعت مسیر متفاوتی را رقم بزند.
مسیر پرپیچ و خم اتریوم
یکی از مهم‌ترین نکات مورد توجه سیتی‌گروپ، میزان فعالیت شبکه اتریوم است. به باور تحلیلگران، ارزش این رمزارز ارتباط مستقیمی با حجم تراکنش‌ها، پروژه‌ها و کاربرانی دارد که از شبکه استفاده می‌کنند. هرچه فعالیت‌ها بیشتر باشد، نیاز به استفاده از اتر افزایش یافته و در نتیجه قیمت آن رشد می‌کند.
اما نکته قابل‌توجه این است که در ماه‌های اخیر بخش بزرگی از این فعالیت‌ها به جای آنکه روی بلاک‌چین اصلی اتریوم انجام شود، به سمت راهکارهای لایه دوم (Layer-۲) منتقل شده است. لایه دوم در واقع سیستم‌ها و شبکه‌هایی هستند که روی اتریوم ساخته می‌شوند تا سرعت تراکنش‌ها را افزایش دهند و هزینه‌ها را کاهش دهند. اگر بلاک‌چین اصلی اتریوم را یک جاده اصلی تصور کنیم، لایه دوم همانند بزرگراه‌هایی است که در کنار آن ساخته شده تا بار ترافیک را سبک‌تر کند.
با وجود این مزایا، مساله‌ای که هنوز برای تحلیلگران روشن نیست این است که چه میزان از فعالیت‌های لایه دوم به طور واقعی به ارزش‌گذاری اتریوم در شبکه اصلی منتقل می‌شود. سیتی‌گروپ در مدل خود فرض کرده که تنها ۳۰ درصد از فعالیت‌های لایه دوم به ارزش اتریوم کمک می‌کند. بر همین اساس، قیمت فعلی بالاتر از برآوردهای این مدل است و دلیل اصلی این اختلاف به نظر می‌رسد هیجان سرمایه‌گذاران و ورود سرمایه‌های تازه در حوزه‌هایی مانند توکنیزاسیون (Tokenization) و استیبل‌کوین‌ها (Stablecoins) باشد.
گزارش‌های دیگر نیز این نگرانی را تایید می‌کنند. به عنوان نمونه، در تحلیل‌های منتشرشده توسط Bitpanda Academy، تاکید شده که رشد شدید لایه دوم‌ها اگرچه به مقیاس‌پذیری اتریوم کمک کرده، اما ارزش مستقیم اتر را با ابهام همراه ساخته است. همچنین موسسه Grayscale در گزارش ژوئیه ۲۰۲۵ خود تاکید کرده که بیش از نیمی از تراکنش‌های استیبل‌کوین‌ها روی اتریوم انجام می‌شود، اما بخش عمده آن از طریق لایه دوم پردازش می‌گردد.
نقش جریان سرمایه و صندوق‌های بورسی
بخش دیگری از گزارش سیتی‌گروپ به صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) اختصاص دارد. این ابزارها در سال‌های اخیر برای بیت‌کوین با استقبال گسترده‌ای مواجه شدند و حالا نوبت به اتریوم رسیده است. به گفته تحلیلگران، هر چند حجم سرمایه‌ای که به ETFهای اتریوم وارد می‌شود بسیار کمتر از بیت‌کوین است، اما اثرگذاری هر دلار سرمایه در بازار اتریوم بیشتر احساس می‌شود.
با وجود این، پیش‌بینی می‌شود که ETFهای اتریوم نتوانند به اندازه بیت‌کوین توجه سرمایه‌گذاران تازه‌کار را به خود جلب کنند، زیرا هم اندازه بازار آن کوچک‌تر است و هم شناخت عمومی نسبت به بیت‌کوین بسیار بیشتر از اتریوم است.
به گفته کارشناسان CoinDesk، ETFهای اتریوم می‌توانند به عنوان دروازه ورود سرمایه نهادی عمل کنند، اما این جریان‌ها به اندازه بیت‌کوین قدرتمند نیستند. حتی فورک‌لاگ در گزارشی نوشت که اتریوم هنوز در مرحله‌ای قرار دارد که باید خودش را به سرمایه‌گذاران غیرمتخصص معرفی کند، درحالی‌که بیت‌کوین به یک «برند شناخته‌شده جهانی» تبدیل شده است.
با این حال، در تحلیل‌های موازی از سوی Grayscale و دیگر شرکت‌های سرمایه‌گذاری، این نکته برجسته شده است که هر دلار سرمایه‌ای که وارد بازار اتریوم شود، به دلیل کوچک‌تر بودن بازار، تاثیر پررنگ‌تری نسبت به بیت‌کوین خواهد داشت. به همین دلیل، حتی جریان‌های متوسط می‌توانند تغییرات قابل‌توجهی در قیمت ایجاد کنند.
فراز و فرود اتریوم
سیتی‌گروپ علاوه بر بررسی عوامل درون شبکه‌ای، شرایط اقتصادی کلان را نیز در نظر گرفته است. این بانک تاکید می‌کند که شاخص بورس آمریکا، S&P ۵۰۰، تقریبا به سطح هدف‌گذاری‌شده ۶۶۰۰ واحدی نزدیک شده و این موضوع نشان می‌دهد که فضای چندانی برای رشد بیشتر دارایی‌های پرریسک باقی نمی‌ماند. به عبارت ساده‌تر، زمانی که بورس دیگر پتانسیل رشد چشم‌گیری ندارد، احتمال ورود سرمایه‌های بزرگ به سمت بازار رمزارزها نیز کاهش خواهد یافت.
بر همین اساس، تحلیلگران سیتی‌گروپ سه مسیر کلی برای آینده اتریوم ترسیم کرده‌اند. در سناریوی پایه، انتظار می‌رود قیمت این رمزارز تا پایان سال به حدود ۴۳۰۰ دلار برسد. این برآورد بر اساس شرایط نسبتا پایدار اقتصادی، سطح فعلی بازار و فعالیت متوسط شبکه، محتمل‌ترین حالت ارزیابی می‌شود.
در مقابل، سناریوی صعودی حاکی از آن است که اگر ورود سرمایه ادامه پیدا کند و فعالیت شبکه در سطوح بالایی باقی بماند، احتمال جهش قیمت تا ۶۴۰۰ دلار نیز وجود خواهد داشت؛ موضوعی که تصویب مقررات حمایتی و گسترش روند توکنیزاسیون می‌تواند به آن شتاب بیشتری ببخشد. اما در بدترین حالت و طبق سناریوی نزولی، اگر فشار فروش بر کل بازار رمزارزها شدت گیرد یا سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی با قدرت بیشتری اعمال شود، امکان سقوط قیمت تا ۲۲۰۰ دلار هم وجود دارد؛ وضعیتی که می‌تواند در نتیجه شوک‌های اقتصادی یا محدودیت‌های قانونی تحقق یابد.
این دامنه گسترده پیش‌بینی‌ها تنها محدود به سیتی‌گروپ نیست. گزارش‌های خارجی دیگر نیز چنین نوسانات احتمالی را تایید می‌کنند. به‌عنوان نمونه، پایگاه CCN در بررسی خود سناریوهایی از کف ۱۳۸۵ دلار تا سقف ۷۳۲۶ دلار را برای اتریوم در سال ۲۰۲۵ مطرح کرده است. چنین گستردگی در برآوردها نشان می‌دهد که آینده بازار اتریوم به شدت وابسته به مجموعه‌ای از عوامل درونی و بیرونی است و هر تغییر کوچک در سیاست‌های اقتصادی، مقررات مالی یا حتی سطح تقاضای کاربران می‌تواند اثرگذاری بزرگی بر مسیر قیمتی این دارایی دیجیتال داشته باشد.
گزارش تازه سیتی‌گروپ بار دیگر نشان داد که پیش‌بینی آینده رمزارزها ساده نیست و عوامل متعددی بر مسیر آنها اثر می‌گذارند. اتریوم اگرچه ستون مهمی برای دنیای بلاک‌چین و نوآوری‌های دیجیتال به شمار می‌رود، اما آینده قیمتی آن همچنان با ابهام و نوسان زیادی همراه است.
از یک سو، رشد لایه دوم‌ها، افزایش تقاضا برای استیبل‌کوین‌ها و ورود سرمایه از طریق ETFها می‌توانند قیمت را به سمت سطوح بالاتر سوق دهند. از سوی دیگر، محدودیت‌های مقرراتی، فشار فروش بازارهای جهانی و رقابت شبکه‌های دیگر می‌توانند مانع رشد اتریوم شوند.
سرمایه‌گذاران باید به این نکته توجه داشته باشند که ورود به این بازار، همان‌قدر که می‌تواند فرصت‌های بزرگ ایجاد کند، با ریسک‌های جدی نیز همراه است. آینده اتریوم ممکن است در بهترین حالت به ۶۴۰۰ دلار برسد و در بدترین حالت تا ۲۲۰۰ دلار سقوط کند. واقع‌بینانه‌ترین سناریو نیز رسیدن قیمت به حدود ۴۳۰۰ دلار است.
/دنیای اقتصاد