اهمیت و نقش مولفه‌ی پایداری اجتماعی در کسب‌و‌کار بانکداری
عصر بانک؛ * بهرنگ فاطمی : یکی از ارکان پایداری (Sustainability) و مقولات مورد توجه در فعالیت‌های با هدف توسعه‌ی پایدار (Sustainable Development )، تمرکز بر اجتماع است. اجتماع (Society, People) در کنار دو رکن مفهومی دیگر اقتصاد(Economy, Profit) و محیط‌زیست(Environment, Planet) به طور مشخص جامعه‌ی بشری، مردم و روابط آن با محیط اطرافش را تحت نظر دارد.
تلاقی سه بخش تشکیل‌دهنده‌ی توسعه‌ی پایدار
بر این اساس و به طور مجمل، کسب‌و‌کاری که نسبت به مردم، سودآوری و محیط‌زیست خود نگران باشد و برنامه‌های خود را بر اساس تاثیرپذیری این سه رکن تنظیم نماید، کسب‌و‌کار پایدار است. پایداری در حال حاضر و در بسیاری از شرکت‌ها تحت بیانیه‌های ماموریت، چشم‌انداز و اسناد استراتژیک آن‌ها مصوب گردیده‌است. به‌گونه‌ای که در شرایط برابر کسب‌و‌کار برتری داده‌شده یا انتخاب می‌گردد که پایداری در آن تضمین‌شده باشد تا بدان‌جا که ضعف توجه به مقوله‌ی پایداری منجر به کاهش میزان رضایت‌مندی مشتریان در مدیریت یک برند می‌گردد. بر این مبنا بنگاه‌هایی که از فن‌آوری اطلاعات تاثیرپذیری بیش‌تری داشته‌باشند عادت بیش‌تری به توجه به پایداری دارند. از جمله‌ی این قبیل بنگاه‌ها بانک‌ها و موسسات مالی/اعتباری است که بانکداری را در دنیای دیجیتال جستجو می‌کنند یا در حال گذارند. ابزار و رفتارهای مبتنی بر ماهیت دیجیتالی نیز فضایی به شدت رقابتی را طرح نموده‌است که به نوبه‌ی خود پیامدهای مشخصی را در بازار بانکی و پرداخت ایران به همراه داشته‌است. بانک‌ها در کشور ایران برای به دست‌آوردن مزایای رقابتی و ایجاد فرصت‌های تمایز از انتخاب‌های محدودی برخوردارند لذا، بهره‌مندی از بستر دیجیتال آورده‌های خویش را برای بانک‌ها رقم خواهد زد . به دلیل این محدودیت و نظام‌های مالی رایج در کشور امکان انتقال یک‌باره به دنیای دیجتال فراهم نیست که این خود باعث ورود یک بانک به یک بازار جدید به عنوان مشتری و براساس قوانین جامع حاکمیتی خود می‌شود.
کارکردِ بانکداری به عنوان سازوکار اصلی تجهیز و تخصیص منابع در بازار پول از جمله‌ی مقولاتی است که تاثیرپذیری و تاثیرگذاری مستقیم بر اجتماع دارد؛ گسترده‌شدن دانش و کسب مهارت‌های بالا در حوزه‌ی پول و پرداخت از دیرباز منجر به ایجاد و معرفی قواعد، روتین‌ها و البته نظام‌هایی شده‌است تا برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری، سازمان‌دهی و اجرای بانکداری در مسیری پویا و بالغ صورت پذیرد. اما این حوزه‌ی اجتماعی در نقاطی از چرخه‌ی حیات خویش به ناچار محکوم تغییر روال‌ها و رفتار خود بوده‌است ؛ به عنوان نمونه، حضور وقت فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و جریان یافتن سریع آن در بنگاه‌های کاری و به طور کلی رفتار اجتماعی چاره‌ای جز اتخاذ تصمیم‌های استراتژیک منجر به انجام تغییرات‌ها کلان رفتاری و پذیرفتن نقش‌های اساسی برای دستیاران الکترونیکی باقی نگذارده‌است. با فرض بانکداری به عنوان یک کسب‌و‌کار و تجربه‌ی تاثیرپذیری آن از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات -گرچه فواید زیادی برای کسب‌و‌کار بانکداری داشته‌است- این آموزه را باقی‌گذارده‌است تا در آتی با پیش‌بینی به‌هنگام وقایع و روندها از غافلگیری‌های اساسی در کسب‌و‌کارها پیش‌گیری نماید. پایداری در حال حاضر نقشی هم‌چون فن‌آوری اطلاعاتِ یک دهه‌ی پیش را دارد که به زعم نگارنده در آینده‌ی نزدیک به مولفه‌ای اساسی در ارزیابی عملکرد بانک‌ها و سنجش معیارهای کلیدی موفقیت این بنگاه‌ها به عنوان یک کسب‌و‌کار بدل خواهد شد. آن‌چه در این میان نیازمند توجه ویژه است شناخت و باور پایداری به عنوان یک رکن برای بانکداری است تا بدان‌ترتیب بتواند با برنامه‌ای کلان، عملیاتی و هم‌سو با سیاست‌های جهانی و کشوری نقشی حیاتی در پیشرفت مرز‌و‌بومش داشته‌باشد. وجود دو سند کلان چشم‌انداز 1404 کشور و اهداف توسعه‌ی پایدار جهان دو مبنای کلیدی این مفهوم است که تاسی از آن‌ها معیاری در خلق مزایای رقابتی و تثبیت موفقیت در بازار آینده خواهد بود.
17 هدف توسعه‌ی پایدار با رویکرد 2030
*کارشناس پرداخت