بازاریابی اجتماعی در صنعت بانکداری چیست؟
عصر بانک؛در سال های اخیر،صنعت بانکداری شاهد رقابت شدید توام بافرصت ها وتهدید های زیادی بوده است.بطور مسلم هیچ بانکی نمی تواند ارائه دهنده تمامی خدمات ممکن باشد و در زمینه خدماتی که ارائه می دهد،بهترین باشد.
بازاریابی اجتماعی در صنعت بانکداری
بانک ها می توانند بابررسی نقاط قوت خویش وفرصت های موجود دربازار استراتژی هایی راپیش بگیرند که به یک جایگاه رقابتی مناسب دست یابند.بازاریابی در نظام بانکی ایران خدمتی گمشده، فراموش شده وسرگردان است که به توجه جدی .فوری در سطح خرد وکلان دارد.
بازاریابی اجتماعی یکی از مهم ترین فعالیت ها درزمینه ساخت برند درسازمان های مختلف به ویژه بانک ها محسوب می شود.در یک نگاه کلی می توان اظهار داشت که عواملی مانند حاکمیت نداشتن مشتری دربازار وبی تاثیر بودن تصمیمات آنها دررفتار بانک ها، درنظر نگرفتن ملاحظات زیست محیطی ومسئولیت پذیری اجتماعی درارزیابی سرمایه گذاران ، رقابتی نبودن شرایط بازار وعدم انجام اقدامات موثرتوسط بانک ها برای مسئولیت پذیری سهامداران و عدم امکان جایگزینی روش های نوین غیر اجباری با قوانین و مقررات دست و پاگیر در کاهش مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان ها به خصوص بانک های ایرانی موثر بوده اند.
امروزه بازاریابی اجتماعی را می توان یکی از راه های موثر متمایز سازی برندها برشمرد. متفاوت سازی مهم ترین مفهوم در ایجاد برند های قوی در بین موسسات مالی به ویژه بانک ها است.برند ها رابر اساس تفاوت محصولات ویا خدمات می توان متمایز نمود.
باتوجه به افزایش چند برابری بانک ها در ایران در طی سالیان اخیر وافزایش فضای رقابتی درحوزه خدمات بانکی، بهبره گیری از رویکرد های پیشنهادی در بازاریابی اجتماعی می تواند موجب افزایش ارزش ومحبوبیت برند بانک ها در بین مشتریان گردد.
براساس مفهوم بازاریابی اجتماعی، مدیران بازاریابی سازمان ها و بانک ها ناگریزند در تعیین راهبردها وخط مش های بازار یابی خود، عوامل مهمی مانند خواسته های مصرف کنندگان و منافع جامعه درکوتاه مدت وبلند مدت را درنظر بگیرند.
علی رغم اینکه این حوزه در مقایسه با بازرایابی تجاری وسنتی بسیار نوپاست، اما نقش واهمیت آن در توسعه اجتماعی موجب شده است تا شدیدا مورد توجه و اقبال عمومی قرار گیرد.در بازاریابی اجتماعی کسب سود ومنافع شخصی یا سازمانی، الویت اصلی به شمار نمی رود.
با توجه به اهمیت بازاریابی اجتماعی،لازم است به عنوان ابزاری قدرتمنددر جهت توانمند کردن ورقابتی کردن بنگاه های اقتصادی مدنظر قرار گیرندواز این طریق رابطه برنده- برنده بین کارکنان،مشتریان وجامعه ودیگر ذینفعان برقرار گردد.
نقش بازاریابی اجتماعی در محیط زیست
مسئله قابل بحث درمحدوده بازاریابی اجتماعی این است که درعصر مشکلات زیست محیطی،کمبود منابع طبیعی،رشد فزاینده جمعیت ،تورم جهانی وفراموشی خدمات اجتماعی،آیا بزاریابی محض کافی است؟ چنین نگرانی ها وتضاد هایی مارا به مفهوم بازاریابی اجتماعی نزدیک می کند.این مفهوم ایجاب می کند بازاریابان در تعیین سیاست گذاری های بازاریابی بین ملاحظات سه گانه منافع بانک،خواسته های سهامداران ومنافع جامعه تعادل لازم برقرار سازند.
یکی از بهترین رویکردهایی که می توان از بستر آن برای ارائه پیام های زیست محیطی بهره برد، بازاریابی
است. بازاریابی اجتماعی در حقیقت استفاده ازکاربرد فناوری های بازاریابی (Social Marketing ) اجتماعی تجاری برای تحلیل ، طراحی ، اجرا و ارزیابی برنامه های طراحی شده به منظور تاثیر گذاری بر رفتار اختیاری مخاطبان هدف است برای ارتقاءسطح رفاه فردی آن ها وجامعه .
یکی از موضوعات مهم در حوزه بازاریابی اجتماعی مشارکت درحفظ محیط زیست است .بانک ها از طریق مختلف مانند پیروی از استراتژیک بانک سبز می توانند نقش حائز اهمیتی در ارتباط با این موضوع ایفا نمایند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1.تعهد به اصول اخلاقی اجتماعی وانسانی،برای مثال عدم اعطای تسهیلات به واحد های صنعتی آلاینده.
2.ارائه تسهیلات مناسب به واحد های صنعتی که اصول زیست محیطی رارعایت می کنند.
3.حمایت شفاهی وعملی از طریق طرح های جایگزیتی خودروهای فرسوده،نوسازی ناوگان حمل ونقل وحمایت از طرح های توسعه مترو
4.توسعه ابزارهای مبتنی بربانکداری الکترونیک جهت کاهش سفرهای درون شهری
5. تشکیل کمیته توسعه پایدار در بانک هادرراستای توجه نظامند به مسئولیت های اجتماعی خود درقبال حفظ محیط زیست وبه کارگیری شیوه ها وفنون کاهش آثار منفی زیست محیطی ناشی از فعالیت های بانک،اخلاق حرفه ای ومسئولیت های اجتماعی بانک.
امروزه بانک ها نیازمند پیوند زدن فعالیت های بازاریابی اجتماعی به استراتژی های بازاریابی تجاری خود هستندتااز این طریق به اهداف تعالی سازمانی خوددست یابند.
در نظر داشته باشید که رسالت اصلی بازاریابی اجتماعی تأثیرگذاری بر رفتارهای اجتماعی و انسانی است. در بازاریابی اجتماعی کسب سود و منافع شخصی اولویت اصلی به شمار نمیرود. به عبارت دیگر، تأکید بازاریابی اجتماعی تنها ارضاء نیازها و خواستههای افراد اجتماع از طریق فرآیند مبادله و داد و ستد نیست؛ بلکه هدف و مقصد والاتری دارد و آن تأثیرگذاری بر اعمال و رفتار افراد در اجتماع است. تشخیص اینکه آیا از این نوع بازاریابی استفاده شود یا خیر، بر اساس نتایج تحقیقات بازاریابی در کنار تجربه تیم مشاوران و مدیران شرکت میسر خواهد بود.
فلسفه بازاریابی اجتماعی در بانک ها این است که مدیران بانک ها باید به مشتریان خود نشان دهند که در کنار منافع بانک، به رفاه آنان و منافع جامعه نیز توجه دارند. در صورتی که بانک ها نتوانند پایبندی خود به مسئولیت های اجتماعی را نشان دهند، بخش مهمی از کارکرد و منافع بازاریابی اجتماعی و تاثر آن بر تقویت خود را از دست خواهند داد.
بازاریابی می بایست به نحوه انجام گیرد که رضایت مندی مشتری ،خدمات متنوع ،تخصص ونوآوری ودانش محوری را مد نظر قرار دهد.
بی شک همه ی کسانیکه به توسعه پایدار بعنوان یک ضرورت نگاه می کنند این موضوع را قبول دارند چه از حیث فناوری و چه از حیث محیط زیست می بایست قواعد قبلی را اصلاح کنند و تنها در صورت ایجاد تغییرات و یافتن جایگزین می شود به پایداری امیدوارم بود یا شاید بهتر باشد بگوییم رسیدن به توسعه پایدار ، تلفیق هر دو دیدگاه را میطلبد.
در صنعت بانکداری برای دستیابی به توسعه پایدار وحفظ محیط زیست با استفاده از دو رویکرد دانش وخلاقیت چه ازحیث فناوری و چه از حیث محیط زیست می بایست تغییراتی در حوزه کسب وکارایجاد گردد لذا مشارکت بانک ها در طرح هایی که پیوست زیست محیطی دارند یا توجیهات غیرواقعی در این حوزه دارند اگر چه در کوتاه مدت منابع مالی بانک ها را تقویت می کنند اما در نهایت سالهای بعد ، می توانند به موانعی برای بازگشت سرمایه و توسعه پایدار در صنعت بانکداری مبدل شوند.
فرزاد رمضانی راد
سرپرست عملیات پشتیبانی وخدمات فنی سامانه اعتباری (ساعی) بانک ملت
خبرآنلاین