بیمه عمر در یک نگاه
عصر بانک؛این مطلب نتیجه تأمل ما درباره مفهوم بیمه عمر و شناخت بیشتر از آن است.
علی جمشیدی پدری 35 ساله در تلاش برای یافتن گزینه‌های خرید بیمه عمر، درمورد انواع آن تحقیق می‌کند. وی پس از تحقیق فراوان در می‌یابد که بیمه عمر بهترین راه برای سرپرستان خانواده‌هایی است که اندوخته مناسبی برای آینده خود ندارند. روشی که صرفا منبعی برای سرمایه‌گذاری و سوددهی نیست و درعین حال افراد را برای ترمیم عواقب جبران‌ناپذیر مالی حاصل از حوادث آینده و حفظ امید به زندگی یاری می‌کند. توافقی میان شرکت‌های بیمه و افراد که به بیمه‌گذاران این فرصت را خواهد داد تا درصورت بروز هر اتفاق مخربی، حتی با کمترین حق بیمه پرداختی، در زمان احتیاج طلب خسارت کنند.
آقای جمشیدی می‌گوید: “به نظر من گزینه‌های زیادی برای تضمین آینده وجود دارد. اما بیمه عمر عاقلانه‌ترین تصمیم است. من از میان گزینه‌های مختلف بیمه عمر به راحتی آنچه برای نیازهای خانواده‌ام مفید بود را انتخاب کردم.” وی افرود: “ارتباط با شرکت‌های بیمه عمر بسیار ساده بود، نمایندگان آن‌ها بسیار حرفه‌ای و به سرعت من را از جداول از پیش تدوین‌شده سوددهی خود مطلع و سپس با پروسه ثبت نام آشنا کردند. بیمه عمر لزوما هزینه‌بر نیست.
من هم مثل اکثر مردم زمانی که با نمونه تعرفه‌های ارزان این بیمه روبه‌رو شدم، به شدت تعجب کردم.” وی که با پرداخت 50.000 تومان یکی از پایین‌ترین تعرفه‌های موجود بیمه عمر را انتخاب کرده، در آستانه 60 سالگی پس از 25 سال 37 میلیون تومان اندوخته دارد.
مثال بالا تجربه شخصی یکی از بیمه‌گذاران بیمه عمر بود. اما هنوز سوالات بسیاری از جزئیات خدمات پوششی و نحوه سرمایه‌گذاری این بیمه باقیمانده است؛ اینکه بیمه عمر از کجا شکل گرفته و دقیقا چیست. در ادامه تلاش کردیم عمیق‌تر و با جزئیات بیشتری به دنبال پاسخ پرسش‌هایمان باشیم.
بیمه عمر چیست؟
بیمه عمر نوعی توافق است که افراد را با پرداخت هزینه‌ای ماهیانه/سالیانه تحت پوشش انواع موارد بیمهای و سلامت قرار می‌دهد. هدف اصلی این بیمه که بر اساس مدل شناخته‌شده طراحی Flexible Universal Life و مدیریت پیشرفته ریسک شکل گرفته، ایجاد اطمینان و آرامش در بازه‌های زمانی مختلف زندگی است. خدمات پوششی این بیمه از پنج بخش پوشش عمر، فوت حادثی، امراض خاص، از کارافتادگی، پوشش معافیت و درآمد از کارافتادگی تشکیل شده است. با این وجود پیشینه بیمه عمر نشان می‌دهد که تقاضای پوشش کامل، همواره و به میزان قابل توجهی با دیگر گزینه‌های پوششی فاصله دارد. زیرا این پوشش به صرفه‌تر و پاسخگوی مناسب‌تری برای نگرانی افراد جامعه از آینده بوده است. اما به طور کلی سرمایه فوت، هسته مرکزی تمامی بخش‌های تشکیل‌دهنده آن است.
در این میان، پوشش فوت حادثی با تعهد 100 برابری پرداخت بالاترین میزان تعهد شرکت‌های بیمه را به خود اختصاص می‌دهد و با پوشش معافیت می‌توان درصورت بروز مشکلات مالی از پرداخت حق بیمه خود تا بازه‌ای حداکثر ده ساله معاف شد.
تاریخچه بیمه عمر در ایران
براساس آمار، پس از گذشت سه دهه از ورود بیمه عمر به ایران، آنچه جای تامل دارد، استقبال کم عموم مردم از این نوع بیمه است. نکته‌ای که می‌توان علت آن را در تفکر عموم مردم دانست. در باور مردم بیمه عمر صرفا به عنوان منبع سرمایه‌گذاری و سوددهی شناخته می‌شود. به طور مثال مقایسه سوددهی بانک‌ها و بیمه همواره جزء سوالات رایج آن‌ها بوده است؛ آنچه نشان‌دهنده نگاه کوتاه‌مدت و صرفا سرمایه‌گذاری به خدمتی است که نام بیمه را یدک می‌کشد. در صورتی که تمرکز بیمه عمر در درجه اول پوشش افراد در برابر حوادث آینده و در درجه بعد سوددهی است.
انواع پوشش، نحوه سرمایه‌گذاری و رویکرد بیمه‌گران در ایران
توجه به کهنسالی و مشکلات آن دوران، موضوعی بسیار جدی در سراسر دنیا اما فراموش‌شده در داخل کشور است. بازه‌ای که همه ما حدودا یک سوم عمرمان را در آن سپری می‌کنیم و همواره دغدغه معیشتی، جزئی از آن بوده است. بر اساس همین واقعیت، بیمه‌گران با اتخاذ روش‌هایی افراد را به سرمایه‌گذاری بلندمدت تشویق کرده‌اند. در طول سالیان ابتدایی (حدود 3 سال) شرکت‌های بیمه با سرمایه‌گذاری وجه بیمه‌گذاران آن را به حد سوددهی می‌رسانند تا پس از آن به تدریج سرمایه‌گذاری نقش قابل توجهی در این نوع خدمت ایفا کند؛ به همین دلیل حداقل زمان سرمایه‌گذاری در انواع این بیمه 5 سال تعیین شده است.
بنابراین میزان اندوخته افراد به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد تا در درازمدت به سوددهی قابل ملاحظه‌ای برسد. این سود که بر پایه سن، میزان پرداختی و نوع بیمه انتخابی محاسبه می‌شود، به صورت جداولی توسط بیمه‌گران پس از مراجعه در اختیار افراد قرار خواهد گرفت. در پایان مدت توافق و بر طبق همین جداول، بیمه‌گذاران و یا ذی‌نفعان می‌توانند از انباشته خود به صورت یکجا و یا مستمری استفاده کنند. به بیان ساده‌تر در مثال آقای جمشیدی، وی بیمه‌گذار و همسر و فرزندانش ذی‌نفعان او بودند. بنابراین در صورت بروز هرگونه حادثه، پس از او، خانواده‌اش به عنوان ذی‌نفع از خدمات بیمهای (اندوخته) او استفاده می‌کنند.
در ایران میزان محاسبه سود شرکت‌های مختلف بیمه با هم متفاوت است. پرداخت سود قطعی ماهیانه به صورت روزشمار و یا سوددهی بر اساس محاسبه میزان سود سالیانه از جمله روش‌های مختلف پرداختی این شرکت‌ها است؛ به طوری که در روش دوم بیمه‌گران علاوه بر پرداخت سود قطعی روزشمار، پس از برگزاری جلسات سالیانه با بیمه مرکزی و مشخص شدن سود سال جاری اقدام به پرداخت باقیمانده سود بیمه‌گذاران خود می‌کنند.
مسلم است که همیشه می‌توان با آینده‌نگری در دوران جوانی و با هر درآمدی هر چند اندک به فکر اندوخته برای آینده و ایجاد یک عمر مطمئن بود. بدون شک با فراگیرشدن بیمه عمر در سراسر دنیا، در صورت رعایت مقررات و کسب اطلاع از مفهوم این بیمه در ایران نیز می‌توان از آینده مطمئن‌تری بهره برد.
پس آنچه واضح است “سرمایه‌گذاری تضمین شده برای تامین نیازهای اقتصادی و درمانی افراد جامعه برای آینده” هدف اصلی بیمه‌گذاران در کشورمان است.