پول فیات چیست؟
عصر بانک؛ پول فیات پولی است که فاقد هرگونه ارزش ذاتی بوده و ارزش آن تنها وابسته به حکومت است. در این نوع سیستم با از بین رفتن حکومت پول ضرب شده توسط آن حکومت نیز بیارزش میشود. در زمان قدیم پول تمامی کشورها معمولاً به فلزات گرانبها نظیر طلا و نقره متصل بود؛ ولی بعد از لغو یکجانبه پیمان برتون وودز از سوی آمریکا در سال 1971، در تمامی کشورهای دنیا پول مورد استفاده پول فیات است. به طور مثال در پشت اسکناسهای دلار آمریکا نوشته شده است که این پول legal tender است که معنی آن این است که قبول نکردن این پول برای مبادلات، غیرقانونی میباشد. پول فیات دارای این برتری نسبت به پول کالایی است که در صورت مخدوش شدن آن دولت صادر کننده پول هنوز آن را قبول میکند. به طور مثال میتوان اسکناس دارای پارگی را با اسکناس نو تعویض نمود ولی مشابه چنین کاری در مورد پول کالایی وجود ندارد.
پول فیات پولی است که:
توسط دولت به آن پول قانونی شده باشد.
توسط دولت تولید میشود و نه دارای ارزش مشخصی است و نه قابل تبدیل به هیچ کالای مشخصی میباشد.
دارای ارزش ذاتی نیست و تنها دلیل استفاده از آن دستور دولت است.
این پول در تضاد با پول کالایی است که در آن سکه طلا و نقره و یا پولی که دارای ارزش مشخصی نسبت به طلا و نقره باشد مورد استفاده قرار میگیرد. مقدار ارزش ضرب شده بر روی پول فیات به صورت سکه بسیار بیشتر از ارزش فلز آن بوده و این ارزش بالا به دلیل دستور حکومت است.
خطر بزرگ در استفاده از پول بیپشتوانه تورم بحرانی و افزایش بیش از حد نقدینگی به دلیل نامحدود بودن آن است. معمولاً تمامی کشورها از ارگانی به نام بانک مرکزی برای کنترل تولید پول استفاده مینمایند. در زمان امروزی پول کاغذی و سکهها تنها درصد بسیار کمی از حجم نقدینگی را تشکیل میدهند و بیشتر نقدینگی تنها به صورت پس انداز در بانکها موجود است.