تسهیم چشم‌انداز؛ ابزاری مهم در توسعه مهارت رهبری سازمان
عصر بانک؛یکی از قدرتمندترین و تاثیرگذارترین واژگان در هر کسب‌وکار «بیانیه چشم‌انداز» است چرا که چگونگی سازمان در آینده را به تصویر می‌کشد و نقشه راه سازمان را برای رسیدن آینده مشخص می‌سازد.
ویژگی‌های رایج یک بیانیه چشم‌انداز خوب را می‌توان این‌گونه توصیف کرد:
• اختصار: به آسانی برای کارکنان به خاطر سپرده و تکرار شود.
• شفافیت: هدف اصلی کسب‌وکار را تعریف کند.
• آینده‌گرایی: تشریح کند که شرکت در آینده مشخص از جایگاه فعلی به کجا می‌رسد.
• پایداری: چشم‌اندازی بلندمدت را ارائه می‌کند و بعید است تغییرات بازار و تکنولوژی تغییراتی جدی در آن به‌وجود آورد.
• چالش‌برانگیز: سهل‌الوصول نبوده و برای رسیدن به آن سازمان نیازمند تلاش فراوان باشد.
• الهام بخشی: موجب ایجاد انگیزش در کارکنان شود و برای آنها مطلوب باشد.
اما با فرض اینکه موفق به تهیه و تدوین بیانیه چشم‌انداز شده باشید، نقش شما به عنوان رهبر سازمانی در به اشتراک گذاری با رده‌های مختلف کارکنان بسیار حائز اهمیت است.
در مطالعه معتبری در سال 2012 در خصوص ویژگی‌های رهبران، بیش از 71 درصد کارکنان اظهار کرده‌اند که از رهبران خود الهام بخشی و به اشتراک‌گذاری چشم‌انداز سازمان را انتظار دارند.
این نکته مهم است که ارتباط و درک چشم‌انداز تنها برای رهبران یک سازمان از اهمیت برخوردار نیست، اگر کارکنان نتوانند تصویر شفاف و روشنی از چشم‌انداز داشته باشند، هرگز نخواهند توانست چگونگی تحقق آن را تصور کنند. به عبارت دیگر چشم‌انداز تنها متعلق به رهبران سازمان نیست. هنگامی که چشم‌انداز در یک سازمان به درستی به اشتراک گذاشته می‌شود، جذب افراد، نگهداری کارکنان با انگیزه و همچنین انرژی و اعتماد به نفس کارکنان برای مقاومت در برابر موانع و چالش‌های پیش‌روی سازمان برای رسیدن به موفقیت بسیار آسان خواهد بود.
برای به اشتراک گذاری موفق چشم‌انداز اقدامات زیر را انجام دهید:
1. از زبان نمادین استفاده کنید. به تجربه دیده شده است که رهبران الهام بخش از استعاره و تمثیل استفاده می‌کنند و مثال، مصداق و حکایات مرتبط ارائه می‌کنند. مطابق با بررسی‌های انجام شده، استفاده از این روش تاثیرگذاری مستقیم بر نیمکره راست مغز و در نتیجه ماندگاری بالای مفهوم در ذهن مخاطبان است. بدون تردید یکی از معروف‌ترین سخنرانی‌های دوران ما، سخنرانی معروف«من رویایی دارم» دکتر مارتین لوترکینگ است که جلوه‌های استفاده از استعاره در سخنرانی او به خوبی دیده می‌شود. برای مثال او در بخش هایی از این سخنرانی می‌گوید:«اکنون زمان آن است که کشور ما از ریگ‌های روان نژادپرستی به سرزمین حاصلخیز برادری تبدیل شود.»
2. تصویر ذهنی ایجاد کنید. اگر از شما سوال شود که اولین چیزی که پس از شنیدن واژه «پاریس، فرانسه» به ذهن شما می‌رسد را تصویر کنید چه پاسخی خواهید داد؟ بدیهی است اولین چیزی که به ذهن هر شخصی می‌آید مساحت شهر پاریس یا تعداد جمعیت آن نیست! بلکه اکثر افرادی که به این سوال پاسخ می‌دهند از تصویر ذهنی قوی که از شهر پاریس دارند استفاده می‌کنند و پاسخ هایی مانند «برج ایفل»، «موزه لوور»، «خیابان شانزه لیزه» و… را ارائه می‌کنند.
سعی کنید در ارائه ها، سخنرانی‌ها و ارتباطات خود با کارکنان برای به اشتراک گذاری چشم‌انداز، یک نشانه مشخص، طعم، بو، مزه و حس کاملا قوی قابل لمس منتقل کنید. یادتان باشد که بسیاری از افراد با دلیل و مدرک برای قبول چشم‌انداز متقاعد نمی‌شوند بلکه عواطف، احساسات و عامل اصلی است که آنها را قانع خواهد کرد.
3. برای ارتباطات مثبت به‌طور مستمر تمرین کنید. برای اینکه یک رهبر سازمانی در پرورش روحیه کارکنان خود و جلب توجه آنها به یک چشم‌انداز موفقیتی چشمگیر کسب کند، باید «خوش بین» و «مثبت اندیش»، «انعطاف‌پذیر» و «با اعتماد به نفس» باشد. اخیرا یکی از مدیران عامل شرکت‌های ایرانی در سخنرانی جشن آغاز سال خود بیش از 25 بار از واژه «متاسفانه» استفاده کرده بود و جالب اینکه، کارکنان این واژه را دقیقا شمرده و به‌خاطر سپرده بودند! آنچه مهم است درباره کارکنان خود بدانید آن است که آنها اظهارات منفی را نسبت به واژگان مثبت خیلی آسان‌تر به ذهن خود می‌سپارند و این موضوع به‌طور موثر روی بهره‌وری آنها موثر است. بنابراین رهبران باید در سخنرانی ها، صحبت‌ها و حتی گفت‌وگوهای روزانه خود بسیار دقت داشته باشند.
البته یادآوری این نکته نیز مهم است که «مثبت اندیشی» به معنای نادیده گرفتن واقعیت‌ها نیست، حتی لازم است گاه به اشتباهات اعتراف کرد و فشارهای وارد بر کسب‌وکار را به کارکنان یادآوری کرد اما باید در ارتباطات با کارکنان، آنها به این باور برسند که پس از تاریکی دشواری‌های کسب‌وکار، طلوع روشنی در انتظار شرکت و کسب‌وکار است.
4. احساسات خود را بیان کنید. مطالعات انجام شده روی رهبران کاریزماتیک و تاثیرگذار نشان می‌دهد که این افراد به آسانی احساسات خود را به دیگران نشان می‌دهند. بیشتر لبخند می‌زنند، شمرده و تاثیرگذار صحبت می‌کنند، کلمات را واضح ادا می‌کنند و از زبان بدن خود به شکل مناسب استفاده می‌کنند. بنابراین سعی کنید با استفاده از این رفتارها انرژی را به کارکنان خود منتقل کنید.
5. داستان‌گویی کنید. داستان‌ها در تهییج افراد بسیار قوی عمل می‌کنند. بسیاری از ما رویاهای روزهای بزرگسالی خود را از داستان‌هایی داریم که والدین ما برایمان تعریف و تکرار کرده‌اند. استفاده از داستان‌گویی موجب می‌شود تا بتوانید از نظر احساسی بر کارکنان خود اثرگذاری داشته باشید و آنها با این روش تا مدت‌های طولانی چشم‌انداز تعریف شده را به ذهن خود خواهند سپرد.
به خاطر داشته باشید ایجاد و به اشتراک‌گذاری چشم‌انداز یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های یک رهبر کسب‌وکار است و زمانی که شما بتوانید حس مشترکی از چشم‌انداز در سازمان خود ایجاد کنید، قادر خواهید بود رهبری بسیار اثربخش‌تری داشته باشید.
سیدمحمد اعظمی‌نژاد
رئیس کمیته آموزش و پژوهش-انجمن مدیریت ایران
منبع: forbes
www.hrjournalist.com
/دنیای اقتصاد