چک های صیادی در کاهش نرخ چک های برگشتی موفق بودند؟
از ابتدای فروردین تا نیمه مرداد ۱۴۰۰، بیش از ۲ میلیون و ۴۶۰ هزار دسته چک مشتمل بر حدود ۶۲ میلیون برگ چک طرح صیادی جدید در کشور توزیع شده است که از این تعداد حدود ۹۴ درصد دسته چک‌ها متعلق به اشخاص حقیقی و ۶ درصد دسته چک‌ها متعلق به اشخاص حقوقی است.
بر این اساس، در این مدت بیش از ۱۰ میلیون فقره چک جدید در سامانه صیاد ثبت صدور شده که این تعداد حدود ۱۶ درصد برگ چک‌های جدید است؛ همچنین حدود ۸۰ درصد از چک‌های ثبت شده، معادل ۸ میلیون برگه چک توسط گیرندگان تائید شده‌اند.
از ابتدای سال جاری تا پایان تیرماه، نسبت چک‌های قدیمی برگشت داده شده به چک‌های قدیمی مبادله شده حدود ۸.۷ درصد و این آمار در مدت مشابه درخصوص چک‌های جدید حدود ۴ درصد است. بنابراین، اعتبارسنجی مشتریان در سامانه صیاد هنگام ثبت صدور چک علاوه بر زمان تخصیص دسته چک، بررسی سوابق صادرکننده چک در زمان ثبت صدور چک در سامانه صیاد به لحاظ سابقه چک برگشتی و همچنین ممانعت از صدور چک توسط اشخاص دارای سابقه چک برگشتی رفع سوء اثر نشده، در کاهش آمار چک برگشتی موثر واقع شده است.
همچنین بانک مرکزی اخیراً سرویس استعلام اقلام اطلاعاتی چک را رونمایی کرده است که این سرویس با کاربری ساده و بدون نیاز به احراز هویت، گیرنده چک را از ثبت چک دریافتی توسط صادرکننده مطلع می‌کند. این سرویس در راستای ارائه خدمات ارزش افزوده و تسهیل مبادلات از طریق چک ارائه شده و پیش‌بینی می‌شود به زودی برنامک‌های موبایلی به این سرویس مجهز شده و این خدمت به صورت پیامکی نیز ارائه شود.
اقدام بعدی بانک مرکزی در این خصوص رونمایی از خدمت ثبت، تائید، انتقال و استعلام چک به صورت پیامکی خواهد بود که با همکاری سازمان فناوری اطلاعات و از طریق سرشماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ به مشتریان فاقد گوشی هوشمند ارائه خواهد شد. خدمت موصوف از پیچیدگی‌های فنی و زیرساختی برخوردار بوده و علت تاخیر در ارائه چنین خدمتی حصول اطمینان از نحوه کارکرد سامانه است.
در راستای اجرای تبصره ۱ ماده ۲۱ مکرر قانون اصلاح قانون صدور چک، مصوب سال ۱۳۹۷ مجلس شورای اسلامی زیرساخت‌های فنی لازم برای اجرای این قانون توسط بانک مرکزی فراهم و با فعال‌سازی برنامک‌های موبایلی به منظور ایجاد زمینه‌های فرهنگی و آموزش و اطلاع رسانی، فاز آزمایشی ثبت نقل و انتقالات چک در سامانه صیاد از سال گذشته آغاز شد.
از ابتدای سال جاری و با توزیع دسته چک‌های جدید که وفق ماده ۶ اصلاحی قانون مزبور صادر می‌شوند، بانک مرکزی مرحله عملیاتی ثبت چک در سامانه صیاد و ممنوعیت صدور چک در وجه حامل را از طریق برنامک‌های موبایلی، درگاه‌های نوین شبکه بانکی (اینترنت بانک و موبایل بانک) و به صورت خدمت حضوری در شعب تکمیل کرده است.
استفاده از دسته چک‌های جدید مستلزم ثبت صدور و تائید در سامانه صیاد است و ظهرنویسی چک‌ها در مرحله انتقال به ثبت سیستمی انتقال در سامانه صیاد، منوط شده است. به موجب قانون یادشده چک‌های جدید نمی‌توانند در وجه حامل صادر شوند و ثبت اطلاعات هویت گیرنده چک به انضمام تاریخ و مبلغ چک الزامی است.