همه چیز درباره «ریال دیجیتال» بانک مرکزی در اپلیکیشن پات لایف

مراسم رونمایی از ریال دیجیتال بانک مرکزی در اپلیکیشن پات لایف ایران کیش و بانک تجارت در تهران و جزیره کیش یکشنبه برگزار شد و طی این مراسم پرداخت از طریق ریال دیجیتال در اپلیکیشن پات لایف برای پرداخت کرایه تاکسی و خریدهای خُرد به نمایش در آمد.

تراکنش‌های خُرد، سهم حداکثری از کل تراکنش‌های پرداخت را دارد و حجم زیادی از شبکه پرداخت را مشغول می‌کند. در این بین «ریال دیجیتال» یکی از نوآوری‌هایی است که توسط بانک مرکزی برای رفع  چالشهای پرداخت‌های خُرد ارائه شده است.

به گفته مهران محرمیان، معاون فناوری نوین بانک مرکزی، ریال دیجیتال عملا یک اسکانس کامل است که تنها به شکل فیزیکی چاپ نشده است و با حذف چاپ کاغذی تمام ویژگی‌های پول را دارد.

در حال‌‌حاضر از ریال دیجیتال در جزیره کیش برای پرداخت کرایه تاکسی و خریدهای خُرد رونمایی شده‌ و برنامه‌ریزی‌های لازم برای استفاده از آن در سراسر کشور در دست اقدام است.

با توجه به رونمایی از ریال دیجیتال در اپلیکیشن پات لایف، ما در عصربانک با علیرضا موسوی مدیرعامل ایران‌کیش درباره این راهکار جدید به گفتگو نشستیم.

«ریال دیجیتال»‌ چالش تراکنش‌‌های خرد را برطرف می‌کند

علیرضا موسوی در ابتدا «ریال دیجیتال» را اینطور معرفی کرد:‌ بخش زیادی از تراکنش‌ها در شبکه پرداخت مربوط به تراکنش‌های خرد است و از همین‌رو «ریال دیجیتال» به منظور دریافت و پرداخت تراکنش‌های خُرد توسط بانک مرکزی طراحی شده است.

وی به مشکلات و معضلات تراکنش‌های خرد و ضرورت کاربرد «ریال دیجیتال» اشاره کرد و گفت: یکی از مسائل و معضلاتی که در زمینه کسب‌وکارها مطرح است، نگرانی‌ها از اختلال شبکه است چرا که در حال حاضر کل شبکه پرداخت در قالب شتاب و شاپرک در یک بستر مستقر است و در صورت وجود رخدادی در شبکه فعلی، مدیریت تداوم کسب‌وکارها دچار مشکلات اساسی می‌شود.

موسوی افزود: لذا مکانیزم جدید بانک مرکزی به نام «ریال دیجیتال» مبتنی بر مدل توزیع‌شده بین بانک‌ها شکل گرفت و گرچه هنوز توزیع کامل رخ نداده اما زمانی که به نقطه نهایی برسد و ریال دیجیتال توزیع‌شده در کیف‌های پول همه بانک‌ها عملیاتی شود، نگرانی های تداوم فعالیت کسب و کارها مرتفع شده و روش جایگزین برای انجام تراکنش‌ها وجود دارد.

مدیرعامل ایران‌کیش خاطرنشان کرد: دلیل مهم کاربرد ریال دیجیتال، تداوم کسب‌وکارها در شبکه پرداخت و آسایش مردم است.

«ریال دیجیتال» شاخصه‌های پول رایج کشور را دارد

مدیرعامل ایران‌کیش به‌ دیگر قابلیت‌های ریال دیجیتال اشاره کرد و گفت: ریال دیجیتال همه شاخصه‌های پول رایج کشور را دارد و می‌تواند تراکنش‌های خرد را به‌صورت توزیع‌شده مدیریت می‌کند و فضای رشد در آینده را خواهد داشت.

موسوی افزود: یکی دیگر از ویژگی‌های ریال دیجیتال، تسویه آنی با کیف پول ریال دیجیتال پذیرنده است. در این راهکار نیاز به انتظار در سیکل‌های تسویه نیست و مبلغ انتقالی فورا در کیف پول شارژ می‌شود.

سقف تراکنش‌های «ریال دیجیتال»

مدیرعامل ایران کیش گفت: سقف روزانه مبلغ شارژ کیف پول ریال دیجیتال 15 میلیون تومان می‌باشد اما محدودیتی در تعداد تراکنش روزانه وجود ندارد.

کارمزد صفر انگیزه پیشرفت را کاهش می‌دهد

موسوی در مورد کارمزد ریال دیجیتال گفت: هر پلتفرم، سامانه یا ایده‌‌ای برای رونق و کارایی بهتر به کارمزد نیاز دارد.

وی خاطرنشان کرد: کیف پول متمرکز به‌دلیل کم‌توجهی به مسائل کارمزد موفق نشد و باعث شد تا علاقه‌ای برای ادامه و توسعه آن نباشد.

مدیرعامل ایران‌کیش افزود: در حال‌حاضر کارمزد ریال دیجیتال صفر است اما مقرر شده تا کارمزد لحاظ گردد زیرا اگر مدل کارمزدی در ریال دیجیتال تعریف نشود، به‌مرور زمان تداوم توسعه دچار مشکل می‌شود و انتظار رویکرد مطلوب از نظر اقتصادی محقق نخواهد شد.

 «ریال دیجیتال» محدودیت کاربر ندارد

وی ادامه داد: هزینه عملیاتی‌شدن ریال دیجیتال از محل سایر منابع درآمدی شرکت ایران کیش  تامین شده است. بنابراین، کارمزد مهم است. در کنار توجه به چند هزار کاربر کیف پول تعریف شده در سامانه‌ها، بحث هم‌پذیرندگی برای توسعه در سراسر کشور اهمیت دارد.  در این راستا استانداردهای آن توسط بانک مرکزی طراحی شده اما هنوز توسط شرکت‌های پرداخت پیاده‌سازی نشده‌است.

شرایط استفاده از «ریال دیجیتال»

موسوی در مورد شرایط استفاده از «ریال دیجیتال» گفت:‌ همه افراد می‌توانند از ریال دیجیتال در پات‌لایف روی پلتفرم اندروید و نسخه PWA استفاده نمایند.

وی ادامه داد: فرایند پرداخت بین کیف پول و پذیرنده کیف پول برای تعامل کسب‌وکاری در لحظه است اما روند برداشت نقدی پول مربوط به سرویس بانکی است و در مواردی مانند ساتنا، پایا یا کارت به کارت و…  که قصد بازگرداندن وجه به حساب بانکی وجود دارد، مکانیزم‌های مالی انجام می‌شود اما تراکنش ریال دیجیتال در لحظه می باشد.

موسوی در مورد انتخاب جزیره کیش به‌عنوان اولین شهر ارائه ریال دیجیتال نیز گفت: کیش همیشه به‌عنوان شهر نوآور و دیجیتال شناخته شده و به همین‌دلیل با این رویکرد بانک مرکزی این شهر را به منظور عملیاتی نمودن آغازین مدنظر قرار داد اما هیچ محدودیت جغرافیایی در این راهکار وجود ندارد.

وی افزود:‌ تاکسیرانی جزء مهم‌ترین بخش‌های درگیر پرداخت خرد است اما ریال دیجیتال در هر بخشی که پرداخت خرد دارد قابلیت ‌اجرا خواهد داشت.

ایران‌کیش شرکت پیشرو در زمینه نوآوری خدمات پرداخت

موسوی به نقش ایران‌کیش و پات‌لایف در رونمایی از فاز اول ریال دیجیتال نیز اشاره کرد و گفت: ایران کیش در حوزه موضوعات مربوط به زیرساخت‌های کهربا نیز پیشرو بوده‌است.

وی ادامه داد: درمورد سامانه کهربا موضوع پیچیدگی بیشتری دارد چرا که هم سوئیچ پذیرندگی، سوئیچ بانک، ابزار پذیرش و اپلیکیشن با موضوعات استاندارد EMV و تراکنش های NFC درگیر می شود.

همکاری رگولاتورها در توسعه خدمات پات‌لایف مؤثر است

مدیرعامل ایران‌کیش در مورد آینده پات‌لایف نیز گفت: پات‌لایف اپلیکیشنی است که سعی می‌شود به روز باشد و در حد توان توسعه یابد.

وی خاطرنشان کرد: متاسفانه شبکه پرداخت وضعیت مطلوبی ندارد و هزینه‌ها به‌حدی بالاست که با روند کنونی امکان نوآوری و تداوم کسب و کار میسر نیست.

موسوی به چالش‌های نوآوری‌های شبکه پرداخت نیز اشاره کرد و اظهار داشت: زمانی که طرحی مانند ریال دیجیتال اجرایی می‌شود نیاز به صرف وقت و هزینه برای به‌روزرسانی دستگاه‌های pos، آموزش کاربران و… است  تا اعتماد عمومی جلب شود.

وی بار دیگر تسویه آنی و مدل توزیع شده را مزیت ریال دیجیتال دانست و گفت: همکاری رگولاتور برای توسعه این طرح بسیار مهم است تا بتوان در آینده به موفقیت‌های بیشتر دست یافت.

موسوی در پایان به نحوه استفاده از ریال دیجیتال نیز اشاره کرد و افزود: برای این منظور کافی است اپلیکیشن پات‌لایف روی گوشی هوشمند نصب شده و از طریق کیف پول از آن استفاده کرد. اگر فرد کیف پول نداشته ‌باشد نیز به‌راحتی این فرایند انجام می‌شود و از طریق شارژ کیف پول دسترسی به ریال دیجیتال وجود دارد.

موسوی در پایان تاکید کرد: از طریق POS، انتقال بین دو گوشی هوشمند و یا اسکن QR  کد استاتیک قابلیت انجام تراکنش با ریال دیجیتال در شرکت ایران کیش فراهم می‌باشد.