داستان اقساط مارکت از ابتدای دهه 90 تا امروز
«اقساط مارکت» نتیجه خلاقیت و تجربه مؤسسان این مجموعه در فروش اقساطی کالا است. ادامه روش سنتی خرید در شرایط تاثیر تحریم‌های بین‌المللی و افزایش‌قیمت اجناس با ریسک بالایی همراه بود به همین دلیل شرکت مادرتخصصی «تعاونی رفاه بازنشستگان میهن» ایجاد، و با استقبال دیگر ارگان‌ها و سازمان‌ها برند «اقساط مارکت» تاسیس شد.
افق روشن صنعت خرید اقساطی و آشنایی با مجموعه اقساط مارکت، انگیزه گفتگوی ما در عصربانک با امین خادمی؛ مدیرعامل این مجموعه بود.
امین خادمی، دوره کسب‌وکار (MBA) را در دانشگاه تهران گذرانده است. او در مشاغل مختلف از تبلیغات و رستوران‌داری گرفته تا تاسیس آیس‌پک و حوزه حمل‌ونقل تجربه کسب کرده اما به‌طور تخصصی در حوزه خرید و فروش اقساطی فعالیت داشته است.
اقساط مارکت یک بیزینس ریشه‌دار در حوزه BNPL در کشور است
امین خادمی در مورد ایده اقساط مارکت گفت: در گذشته، فروشنده، تامین‌کننده مالی و کالا بود و با اخذ چک، فروش اقساطی انجام می‌شد اما ریسک بالای این نوع کسب‌وکار ما را بر آن داشت تا در ابتدای دهه 90 به تحول در این حوزه فکر کنیم.
وی افزود: در آن زمان ورود فروشنده به حوزه فروش اقساطی بسیار خطرناک بود. بر این اساس هیئت مؤسس متشکل از چند نفر در شهرهای بروجرد و درود تصمیم به فروش اقساطی کالا برای بازنشستگان تامین اجتماعی گرفت.
مدیرعامل اقساط مارکت خاطرنشان کرد: در آن دوران بستر فروش همانند اعتبارسنجی، چک‌های صیادی و… مثل امروز وجود نداشت اما چالش‌های آغاز فعالیت، تجارب خوبی برای ما دربرداشت و موجب شد اقساط مارکت یک بیزینس ریشه‌دار در حوزه BNPL در کشور شود.
وی اظهار داشت: در سال 98 شعب تعاونی رفاه بازنشستگان گسترش پیدا کرد و سپس با توجه به بسترهای فیزیکی از سمت دیگر سازمان‌ها مورد استقبال قرار گرفت.
خادمی افزود: این وضعیت زمینه‌ساز برندینگ شد و با توجه به شکل‌گیری پایگاه‌ها و تعدد شعب مقبول در سطح کشور، طرح کسب و کار و مارکتینگ اصولی تعریف شد و در راستای رفع نیازهای مردم عضویت در اتحادیه بزرگ فروشگاه‌های زنجیره‌ای کشورمدنظر قرار گرفت.
وی اظهار داشت: از این پس فعالیت مجموعه تحت‌عنوان اقساط مارکت بر مبنای فروش اقساطی و ارائه خدمات به عموم جامعه و سازمان‌ها شکل گرفت.
مدیرعامل اقساط مارکت گفت: از سال 98 و تحت‌تاثیر تحریم‌ها و همه‌گیری کرونا، علاوه بر عدم‌حمایت تامین کنننده‌های مالی، گران‌شدن کالاها نیز مزید علت شد و موجب محدودیت برای تامین‌کننده کالا و از طرفی مشکل پرداخت اقساط کوتاه‌مدت برای مشتریان بود که در نتیجه ضرورت شکل‌گیری ضلع سوم تامین‌کننده مالی مانند لندتک در صنعت احساس شد.
شناخت صحیح از شرکتهای لندتکی و BNPL
وی بر ضرورت شناخت صحیح از شرکتهای لندتک و BNPL تاکید کرد و گفت: هر فرد یا سازمانی که در حوزه تامین مالی فعالیت دارد حتما باید مجوز بانک مرکزی داشته باشد و شرکتهای لندتکی مسئولیت تامین مالی را بر عهده دارند که نوآوری در این زمینه بسیار مهم است اما شرکتهای BNPL صرفا در حوزه تامین کالا به‌طور اقساطی فعالیت دارند.
خادمی اظهار داشت: در حال‌حاضر شرایط این صنعت بهتر شده زیرا بسیاری ازتامین‌کننده‌های مالی نظیر بانک‌ها و نئوبانک‌ها و لیزینگ‌ها در این حوزه حضور دارند و تولیدکنندگان نیز در این حوزه فعالیت گسترده دارند.
«اقساط مارکت» تسهیلات را 8 دقیقه‌ای ارائه می‌دهد
مدیرعامل اقساط مارکت در مورد محصولات این مجموعه گفت: دسته اول محصولات اقساط مارکت شامل کالا در چهار صنف اصلی کالای دیجیتال، لوازم خانگی، فرش و مبلمان است اما در ده حوزه دیگر نظیر گردشگری، بیمه، خدمات پزشکی و… نیز اقساط مارکت نیاز جامعه هدف را پوشش می‌دهد.
وی بر اهمیت سهولت خرید اقساطی مانند خرید نقدی اشاره کرد و اظهار داشت: طرح چابک تسهیلات 8 دقیقه‌ای تحت‌عنوان “بتالون” محصول بارز و برجسته اقساط مارکت است. متقاضی از طریق این طرح می‌تواند به‌سرعت کیف پول را شارژ کرده و بدون نیاز به فرایندهای خسته‌کننده کاغذی و چک و سفته به‌راحتی خرید کند.
نرخ نکول «اقساط مارکت» صفر درصد است
خادمی در مورد میزان تسهیلات مجموعه گفت: از سال 1400 تا امروز بیش از صد هزار تسهیلات با رقمی بیش از 700 میلیارد تومان ارائه شده‌است.
وی در مورد نکول وام‌های ارائه شده نیز خاطرنشان کرد: با توجه به سطح ریسک‌پذیری متفاوت شرکتهایBNPL با شرکتهای لندتک دارای پشتوانه مالی و بانکی، ضرورت حضور در فضای امن بیزینس احساس می‌شود و اعطای تسهیلات و فروش اقساطی به سازمان‌ها و ارگان‌ها باعث شده در حال‌حاضر نرخ نکول اقساط مارکت کمتر از یک درصد و شامل مواردی مثل فوت باشد.
تمرکز بر فروش سازمانی و طرح پرداخت فوری ویژگی‌های بارز «اقساط مارکت» است
مدیرعامل «اقساط مارکت» در مورد موفقیت‌های مجموعه گفت: گرچه فقدان یکی از بنیان‌گذاران اقساط مارکت خاطره تلخی برای مجموعه رقم زد اما رونمایی از طرح بتالون، عضویت در اتحادیه بزرگ فروشگاه‌های زنجیره‌ای و معرفی به‌عنوان تعاونی نمونه کشور در یک دوره نشان از موفقیت اقساط مارکت است.
وی در مورد مزایای رقابتی «اقساط مارکت» خاطرنشان کرد: شناسایی جامعه هدف چهار میلیون و دویست هزار نفری بازنشستگان تامین اجتماعی با همکاری بانک رفاه، فرصت ارائه خدمات به‌شکل هدفمند و با ریسک پایین را رقم زد که می‌تواند اولین وجه تمایز اقساط مارکت با شرکتهای مشابه باشد.
وی افزود: تمرکز و تسلط بر فروش سازمانی با توجه به بستر چابک آنلاین و طرح‌های پرداخت فوری 8 دقیقه‌ای از دیگر مزایای رقابتی اقساط مارکت با دیگر رقبا است.
تامین مالی مهم‌ترین چالش فعالان حوزه BNPL است
خادمی برخی از چالش‌های فعالان حوزه لندتک را مربوط به صنعت و برای همه فعالان اقتصادی دانست و گفت: امروزه اولین و مهم ترین چالش همه فعالان حوزه BNPL و لندتک، تامین مالی است زیرا متاسفانه در کشور، منابع مالی تعریف شده‌ای در این زمینه وجود ندارد و منابع مالی پراکنده است که با تلاش فعالان این صنعت هدایت می‌شود.
وی افزود: حال اگر تاثیر و اهمیت شرکت BNPL و لندتک در شرایط اقتصادی فعلی کشور موردتوجه باشد قطعا در به حرکت درآمدن زنجیره تامین در کشور کمک می‌کند زیرا با تمرکز بر ارائه تسهیلات به مشتری، علاوه بر حمایت از مصرف‌کننده حتما از تولید‌کننده، خرده‌فروش و توزیع‌کننده نیز با مقدار منابع موجود حمایت خواهد شد.
مدیرعامل «اقساط مارکت» چالش دیگر را چنین عنوان کرد: چالش دیگر در حوزه منابع انسانی است زیرا این صنعت نوپا است و نمی‌توان انتظار داشت نیروی باتجربه دراین حوزه وارد شود. همچنین مهاجرت نیروهای متخصص به‌‌خصوص در IT نیز این وضعیت را مشکل‌تر می‌کند.
وی در مورد پیامدهای بخشنامه بانک مرکزی در خصوص دستورالعمل فعالیت شرکتهای لندتک نیز گفت: هیچ‌گاه انتظار حمایت از رگولاتور نیست اما نباید شرایط را طوری رقم زد که به ایجاد حساسیت برای رگولاتور و تصویب مصوبه‌های محدودکننده ختم شود.
خادمی تاکید کرد: زمانی که تبلیغات گوناگون در زمینه اعداد چند همتی، تامین پول توجیبی، خرید از کارت به روش‌های مختلف و… توسط شرکتهای لندتک و BNPL صورت می‌گیرد، این موضوع برای بانک مرکزی نگران‌کننده خواهد بود و تصویب چنین مصوباتی دور از انتظار نیست.
وی ادامه داد: شرکتهای BNPL و تامین‌کننده کالا صرفا باید بر تسهیلات هدفمند به سمت تامین کالا تمرکز نمایند چراکه تبلیغات اغواگرانه و دور از فضای حرفه‌ای ثمره‌ای جزء محدودیت‌های قانونی ندارد.
آینده روشنی پیش روی «اقساط مارکت» است
خادمی در مورد آینده اقساط مارکت گفت: به‌طور کلی آینده این صنعت بسیار روشن است چراکه در شرایط نامناسب اقتصادی، امکان تامین کالاهای و خدمات به‌شکل نقدی بسیار مشکل است و در نتیجه مردم به خرید اقساطی روی می‌آورند که در نتیجه برای فعالانی که به‌درستی در این زمینه فعالیت دارند، شرایط مساعدی رقم می‌خورد.
وی خاطرنشان کرد: اقساط مارکت از فعالان اولیه و آگاه این صنعت است که عملکرد خود را براساس نیاز بازار شکل داده است و آگاهی و تجربه قطعا می‌تواند به تحقق برنامه‌های سازنده کمک کند.