میانگین تعداد حساب بانکی در ایران و دنیا
برخی فرآیندهای بانکی و پرداختی سبب می‌شود تا افراد ناچار به افتتاح حساب‌های متعدد در نظام بانکی شوند که نتیجه آن تعدد کاذب حساب‌های بانکی در کشور و پیچیده‌تر شدن فرآیند حساب‌های اجاره‌ای است. باید توجه داشت که چرخه مقابله با جرایمی مانند تامین مالی تروریسم، فرار مالیاتی، پولشویی و حتی شناسایی شرکت‌های صوری به هم پیوسته است. علت این پیوستگی را نیز باید ارتباط این جرایم با یکدیگر دانست. به‌طور مثال در عمده جرایم مرتبط با تامین مالی تروریسم پولشویی نیز رخ می‌دهد. به‌طور مشخص اگر پای پولشویی در میان باشد مساله فرار مالیاتی و استفاده نام‌های جعلی مانند سوءاستفاده از شرکت‌ها صوری نیز مطرح می‌شود. در این بین ممکن است که پای جرایم سنگین‌تری مانند تامین مالی تروریسم نیز به موضوع باز شود چرا که بستر آن در این محیط فراهم است.
هشدار درباره حساب‌های اجاره‌ای
در همین راستا هادی خانی رئیس مرکز اطلاعات مالی و دبیر شورای عالی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم تاکید کرد که حساب‌های اجاره‌ای پدیده شوم کهنه است که هر زمانی به نحوی آزار و آسیب‌هایش ظهور و بروز پیدا کرده است. یک زمانی در قالب‌های مالیاتی ظهور کرد که یک‌سری افراد بی‌بضاعت هویتشان را اجاره می‌دادند به یک‌سری افرادی که سوداگری‌های اقتصادی می‌کردند، یک زمانی در قالب شرکت‌های صوری و کاغذی ظهور و بروز پیدا کرد، زمانی هم در قالب کلاهبرداری‌ها و مباحثی مثل سایر جرایم منشأ پولشویی از‌جمله قاچاق کالا، مواد مخدر، ارز و… و متاسفانه در قالب تامین مالی اقدامات تروریستی هم رد‌پاهایش مشخص است. او با اشاره به نقش این حساب‌ها در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه گفته است که این موضوع را نه‌فقط در طول جنگ بلکه همواره به عنوان یکی از بحث‌های کلیدی مرکز اطلاعات مالی در مبارزه با جرایم منشأ پولشویی، نه صرفا جرم پولشویی بلکه جرایم منشأ پولشویی از‌جمله قاچاق، ارتشا، فرار مالیاتی و… در دستور کار مالی داشتیم، اما در جنگ ۱۲روزه مقداری نوع ورود متفاوت شد تا فرهنگ‌سازی کنیم.
میانگین ۱۰.۵ حساب بانکی به ازای هر ایرانی
آمارهای مربوط به تعداد حساب‌های بانکی برخی کشورهای مختلف نشان می‌دهد که تعداد حساب‌های بانکی در ایران در نسبت با رتبه دوم فهرست که سنگاپور بوده است، اختلاف ۵ برابری دارد. براساس این آمار به ازای هر ایرانی به‌طور میانگین ۱۰.۵ حساب بانکی فعال وجود دارد. میانگین جهانی حساب بانکی در کل جهان به ازای هر فرد یک و یا کمتر از آن است. همانطور که اشاره شده موضوع تعدد حساب‌ها سبب تشدید چالش‌های مربوط به حساب‌های اجاره‌ای و جرایمی است که در بستر آنها رخ می‌دهد.
حساب‌های اجاره‌ای ابزار پنهان پولشویی و تامین مالی تروریسم
باید توجه داشت که بخشی از این اتفاق ناشی از فرآیندهای داخلی نظام بانکی است. در حقیقت برای موارد مختلف دریافت حقوق، برخی پرداخت‌های خاص، ضمانت وام و دریافت وام نیاز است تا در بانک‌های مختلف حساب باز کنید. همین مساله سبب شده تا حتی افرادی که نیاز و تمایلی به داشتن حساب‌های متعدد نداشته‌اند نیز ناچار به ایجادهای حساب‌های متعدد بعضاً در یک بانک شوند. به‌طور مثال شما برای دریافت برخی تسهیلات نیاز است تا حساب‌های جداگانه‌ای در بانک مورد نظر خود ایجاد کنید. به این ترتیب ممکن است یک فرد در یک بانک، ۳ حساب مختلف داشته باشد. حال همین اتفاق در دو بانک رخ دهد و سایر حساب‌های فرد را نیز در کنار هم قرار دهیم به راحتی مشاهده می‌کنیم که تعداد حساب‌ها به بیش از ۱۰ مورد افزایش پیدا خواهد کرد.
/تسنیم