شفاف‌سازی درباره‌ی آنچه پلتفرم‌های آنلاین طلا هستند و نیستند
در روزهایی که اعتماد عمومی بزرگ‌ترین سرمایه‌ی نظام مالی است، پلتفرم‌های آنلاین طلا با باور به شفافیت، قانون‌مندی و فناوری، تلاش کرده‌اند بستری امن، واقعی و در دسترس برای سرمایه‌گذاری روی طلا فراهم کنند. این نهادها با فعالیت قانونی خود نهایت تلاششان را در راستای حفظ دارایی و اعتماد کاربران -که سرمایه‌ی اصلی این پلتفرم‌هاست- به کار میبرند.
در واکنش به برخی اظهارات اخیر درباره‌ی ماهیت، عملکرد و زمان‌بندی این پلتفرم‌ها، نکاتی را برای شفاف‌سازی به اشتراک می‌گذاریم:
تمامی پلتفرم‌های طلا تحت نظارت کامل قانونی فعالیت می‌کنند
- پلتفرم‌های معتبر طلا تحت نظارت نهادهایی چون وزارت صمت (توسعه تجارت الکترونیک) و کمیته اقدام مشترک (شامل ۱۲ نهاد نظارتی) فعالیت می‌کنند.
- علاوه بر موارد بالا، پلتفرمی مانند اینوی با وجود سهامداری آسان پرداخت و به تبع آن سهامداری غیر مستقیم بانک های شهر و کشاورزی، خود را ملزم به حسابرسی ماهانه توسط حسابرس مستقل (گرید A – مورد اعتماد سازمان بورس و اوراق بهادار) نموده است است. تمامی گزارش‌های حسابرسی و نیز حجم طلای ذخیره‌شده به صورت شفاف و منظم از طریق پلتفرم اینوی برای عموم قابل دسترسی است.
- کلیه‌ی مجوزهای لازم از جمله نماد اعتماد الکترونیکی، مجوز فروش آنلاین طلای آبشده، مجوز خرده فروشی طلای آبشده، رهگیری معاملات و تأییدات رسمی خزانه‌داری بانکی در اختیار است.
معاملات مکرر طلا در یک روز نه‌تنها ممکن، بلکه رایج است
- برخلاف ادعای طرح شده که گفته شده «امکان ندارد یک گرم طلا در طول یک روز ده‌ها بار بین افراد مختلف خرید و فروش شود. چنین الگویی نه منطقی است و نه از دید نظارتی پذیرفته می‌شود.»، به علت ماهیت داد و ستدی طلا، در بازار فیزیکی طلا (طلافروشی‌ها) نیز خرید و فروش چندباره‌ی یک گرم طلا (خرید طلا از یک مشتری و فروش آن به مشتری دیگر) در طول روز امری رایج و عادی است و عملا اختیار مال خریداری شده با فروشنده است. بنابراین در پلتفرم‌های آنلاین طلا نیز این امر رایج و منطقی است.
- پلتفرم‌های دیجیتال فقط این فرایند را سریع‌تر، امن‌تر و مستندتر کرده‌اند.
تسویه آنی، خلاف اصول نیست
- پلتفرم‌های طلا با فراهم‌آوردن حجم نقدینگی ویژه برای آسودگی کاربر از الگوی تسویه‌ی در همان روز (سیکل پایا) بهره میبرند.
- در مدل OTC، (مانند طلافروشی) زمان تسویه می‌تواند متغیر و وابسته به زیرساخت باشد؛ چیزی که با همکاری بانک‌ها و خزانه‌ها امکان‌پذیر است.
طلا همیشه پیش از فروش، در خزانه است
- در پلتفرم‌هایی که تمامی مجوزهای رسمی و لازم رو دارند، و نیز تحت نظارت و بازرسی منظم از جانب نهادهای یادشده هستند، هرگز بیع ما لیس عنده (فروش کالای ناموجود یا به بیان ساده‌تر: خالی فروشی) انجام نمی‌شود.
- موجودی طلا همواره بیش از میزان خرید کاربران است و در خزانه‌ی رسمی بانک کارگشایی نگهداری می‌شود. کاربران نیز می‌توانند در هر زمانی طلای خود را به صورت فیزیکی دریافت کنند. و به علت ماهیت ذخیره‌سازی بانکی، این موضوع کاملا می‌تواند تحت نظارت بانک مرکزی باشد.
معامله ۲۴ ساعته طلا در دنیا کاملاً رایج است
- پلتفرم‌هایی مانند OneGold، BullionVault، Rush Gold و Upstate Coin امکان خرید و فروش ۲۴/۷ (هفت روز هفته و ۲۴ ساعت شبانه‌روز) طلا را فراهم کرده‌اند.
- فناوری‌های نوین مرز زمان و مکان را در سرمایه‌گذاری از میان برداشته‌اند.
شفافیت مالی، یک اصل است نه شعار
- مرکز تتا (توسعه تجارت الکترونیکی) به‌صورت هفتگی گزارش‌های پایش رفتار مالی پلتفرم‌ها را ثبت می‌کند. اطلاعات گردش وجوه به‌صورت کامل در اختیار بانک مرکزی قرار دارد.
- هر زمان لازم باشد، می‌توان به‌طور شفاف اعلام کرد وجوه مشتریان در کدام بانک، با چه سازوکار نظارتی و چگونه نگهداری می‌شود. همچنین استفاده‌ی پلتفرم‌ها از سیستم‌های پرداخت‌یاری می‌توانند سازوکار نظارتی قانونی را تسهیل ببخشد.
دارایی کاربران طلاست، نه پول
- برخلاف نهادهای سپرده‌پذیر، در پلتفرم‌های طلا وعده‌ی سودی داده نمی‌شود و این موضوع به صورت شفاف در قوانین و مقررات و سوالات متداول پلتفرم‌ها قابل مشاهده است. در این پلتفرم‌ها طلا خرید و فروش و نگهداری می‌شود، همانقدر واقعی و ملموس و قابل تحویل.
فعالیت پلتفرم‌های آنلاین طلا بخشی از تحول در زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری کشور است. این فضا بیش از آنکه نیازمند هشدارهای عمومی باشد، نیازمند تقویت نظارت، گفت‌وگوی کارشناسانه و ارائه الگوهای اجرایی مبتنی بر تجربه جهانی است. تنها در چنین شرایطی است که می‌توان اعتماد عمومی را حفظ و فرصت‌های نوآورانه را در اقتصاد ایران تقویت کرد.