افزایش صادرات نفت پساتحریم چند برابر می شود؟
عصر بانک؛در اواخر دولت دهم صنعت نفت ایران با مشکلات عدیده‌ای مواجه بود. سوء مدیریت و تشدید تحریم‌های غرب علیه ایران شرایطی را رقم زده بود که ایران برای فروش هر بشکه از نفت تولیدی خود مجبور بود از چند خوان عبور کند. در آخر هم به ازای نفت خامی که به ظاهر فروخته می‌شد پولی به کشور بازنمی‌گشت. به مرور این مدیریت ضعیف حاکم بر صنعت و محدودیت‌ها و فشارهای خارجی، تولید نفت را به حداقل رسانده بود به طوری که به گفته منصور معظمی معاون وزیر نفت زمانی که صنعت نفت به دولت یازدهم تحویل داده شد صادرات نفت کشور بسیار کم و در حدود 700 هزار بشکه در روز بود. از سوی دیگر حجم سرمایه گذاری در صنعت نفت نیز بشدت کاهش یافته بود و عملاً می‌توان ادعا کرد سرمایه و منابع مالی به صورت قطره چکانی به صنعت تزریق می‌شد. سرمایه گذاران خارجی که پیش از اوج‌گیری تحریم‌ها در صنعت فعالیت داشتند همگی ایران را ترک کرده بودند و تنها قراردادهایی با چند سرمایه گذار چینی پابرجا مانده بود که آن هم به خاطر کم کاری پیمانکاران چینی پیشرفتی نداشت. در این برهه بی‌تدبیری دولت دهم در توسعه طرح‌های افزایش تولید گاز بویژه از میادین مشترک موجب شد تولید گاز برای چند سال ثابت باقی بماند و این موضوع توازن میان مصرف و تولید را برهم زده بود.
حال با گذشت حدود 23 ماه از ابتدای فعالیت دولت یازدهم شرایط صنعت متحول شده است و بسیاری از این مشکلات صنعت به واسطه دیپلماسی انرژی قدرتمند دولت کمرنگ شده‌اند. اکنون که احتمال دستیابی تهران و کشورهای گروه ١+٥ به توافق تا چند روز آینده قوت گرفته دورنمای صنعت حتی روشن تر از قبل نیز شده است و مسئولان نفتی برنامه‌های صنعت نفت را در پساتحریم، روشن تر ترسیم می‌کنند. در این راستا به گفته معاون شرکت نفت در امور سرمایه گذاری و تأمین منابع مالی، ایران خود را آماده کرده است بعد از لغو تحریم‌ها سالانه 20 میلیارد دلار منابع ارزی از طریق جذب سرمایه‌های خارجی به صنعت نفت کشور تزریق کند که اولویت در قراردادهای جدید با شرکت‌های صاحب تکنولوژی خواهد بود.
افزایش صادرات نفت پساتحریم به 3 برابر ابتدای دولت
منصور معظمی معاون وزیر نفت در امور برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری در گفت‌و‌گو با «ایران» از دو برابر شدن میزان صادرات نفت از ابتدای دولت یازدهم تاکنون خبر داد و گفت: اکنون میانگین صادرات نفت ایران رقمی در حدود یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز است، این درحالی است که 23 ماه پیش زمانی که دولت صنعت نفت کشور را از دولت دهم تحویل گرفت صادرات نفت ایران از 700هزار بشکه در روز تجاوز نمی‌کرد. وی با اشاره به اینکه به دلیل تحریم با محدودیت در صادرات نفت رو‌به‌رو هستیم اظهار کرد: اما صادرات نفت بعد از لغو تحریم‌ها دو برابر خواهد شد.
به گفته معظمی، برنامه افزایش صادرات نفت و احیای سهم ایران در بازار جهانی نفت یکی از برنامه‌های اولویت دار صنعت برای پساتحریم محسوب می‌شود که از هم‌اکنون بازگرداندن مشتریان سنتی و قدیمی و همین‌طور مذاکره با مشتریان جدید برای توسعه بازار شروع شده است. در این باره معاون وزیر نفت تأکید کرد: ما باید بعد از لغو تحریم‌ها حجم صادرات نفت کشور را به میزان قبل از اعمال تحریم بازگردانیم و از هم اکنون در حال فراهم کردن پیش‌نیازهای این بازگشت هستیم.
رشد صادرات نفت ایران از700هزار بشکه در ابتدای دولت یازدهم به رقمی در حدود 2 میلیون و 300 هزار بشکه در پساتحریم بخوبی بیانگر رشد بیش از 3برابری صادرات نفت نسبت به ابتدای دولت است. منصور معظمی با بیان این مطلب به لزوم از سرگیری نظام سهمیه‌بندی تولید اعضای اوپک با افزایش صادرات نفت ایران اشاره کرد و گفت: اگر اوپک به دنبال حفظ ثبات قیمت‌ها در بازار جهانی باشد برای افزایش صادرات ایران جا باز خواهد کرد و من فکر می‌کنم اوپک واقع بین است و با این تصمیم موافقت خواهد کرد. البته اگر بر سر افزایش سهم ایران موافقت نشود بازهم صادرات نفت ایران افزایش خواهد یافت و ما منتظر نخواهیم ماند.
در این باره روزنامه وال استریت ژورنال می‌نویسد: بنابر اعلام وزارت نفت و شرکت‌های خارجی، ایران هم اکنون با خریداران قدیمی خود در اتحادیه اروپا از جمله شرکت معامله گر ویتول سوئیس و تولیدکنندگان بزرگی مانند شرکت انگلیسی- هلندی شل، توتال فرانسه، انی ایتالیا و مشتریان کنونی خود در آسیا برای خرید محموله‌های نفتی بیشتر در ارتباط است و مسئولان این شرکت‌ها بتازگی برای مذاکره با مقام‌های ایرانی به تهران سفر کرده‌اند.
تولید 3 میلیون و 800 هزار بشکه نفت بعد از لغو تحریم ها
همچنین معظمی با بیان اینکه در دو سال اخیر حجم تولید نفت ایران به دلیل محدودیت‌های ناشی از تحریم افزایش قابل توجهی نداشت، گفت: اما بعد از لغو تحریم‌ها در بازه کوتاهی حجم تولید را به روزانه 3 میلیون و 800 هزار بشکه خواهیم رساند. وی افزایش ظرفیت تولید از 3 میلیون و 850 هزار بشکه فعلی به 4میلیون و 700 هزار بشکه در پسا تحریم را گام بعدی و یکی دیگر از برنامه‌های آتی صنعت نفت برشمرد و گفت: اکنون پروژه‌ها و برنامه‌های این افزایش ظرفیت تعریف و مصوبه‌های لازم نیز اخذ شده است.
معاون وزیر نفت میزان افزایش تولید گاز از ابتدای دولت تا کنون را 200 میلیون مترمکعب در روز عنوان کرد و گفت: بخش اعظم این افزایش تولید از به تولید رسیدن فازهای میدان مشترک پارس جنوبی است.
جذب سالانه 20 میلیارد دلار سرمایه خارجی
به گفته علی کاردر معاون مدیرعامل در امور سرمایه گذاری و تأمین منابع مالی شرکت ملی نفت در دو سال اخیر حدود 4 میلیارد دلار از منابع داخلی و خارجی در این صنعت سرمایه گذاری شد. او در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار کرد: از ابتدای دولت یازدهم قراردادهای بیع متقابلی از قبل پا برجا بود که از محل این قراردادها ایران توانست 20 میلیارد دلار سرمایه خارجی به کشور جذب کند اما در این مدت قرارداد خارجی جدیدی منعقد نشد.
کاردر، حجم جذب سرمایه از منابع داخلی را نیز در همین حدود دانست و گفت: این منابع از محل صندوق توسعه ملی برای سرمایه گذاران بخش خصوصی، بانک‌ها و بازار سرمایه تأمین شد و آن هم تقریباً در حدود 2 میلیارد دلار بود.
وی برنامه جذب سرمایه گذار برای صنعت نفت در پساتحریم را چنین عنوان کرد: صنعت نفت خود را آماده کرده است که بعد از لغو تحریم‌ها سالانه 20 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کند و از هم اکنون برای جذب این سرمایه طرح‌ها و پروژه‌های صنعت با اولویت میادین مشترک تعیین شده‌اند؛ ناگفته نماند که در کنار سرمایه خارجی منابع داخلی نیز به قوت خود پا برجا هستند.
/روزنامه ایران