اینترنت اشیا و مزایای آن در خدمات بانکی
عصر بانک؛محمود نوری شمس‌آباد/عضو انجمن مدیریت ایران؛ اینترنت اشیا (IOT = Internet of Things ) یک شبکه از دستگاه‌های متصل به اینترنت است که داده‌ها را دریافت و ارسال می‌کند و بهتر است از آن به‌عنوان اینترنت همه چیز (Internet of Everything = IOE) یاد کرد، جایی که در آن دنیای واقعی، فیزیکی و مجازی با یکدیگر در تعامل هستند. این ارتباط مستقل بین اشیا است که به بهینه‌سازی عملیات،کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و بهبود زندگی کمک می‌کند.
در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم که چگونه IoT به خدمات مالی و بانکی کمک می‌کند تا ارزش بیشتری برای مشتریان ایجاد کند. در واقع می‌توان گفت که اینترنت اشیاء اتفاقی مهم و بزرگ در آینده خدمات مالی است.در این بستر همه این نقاط و دستگاه‌های متصل، تجربه مشتری را در بانکداری تغییر می‌دهند. در چند دهه گذشته،اینترنت از مجموعه‌ای از اسنادبه‌هم‌پیوسته به شبکه‌ای از مردم، برنامه‌ها و دستگاه‌ها تکامل یافته و پس از گذشت چند سال، استفاده از دستگاه‌ها از میلیون به میلیارد افزایش یافت، به این معنا که زمان صرف شده در این دستگاه‌ها به‌طور مداوم افزایش یافته است تا جایی که امروزه بیان می‌شود 75درصد جمعیت جهان به اینترنت دسترسی دارند و بیش از 6 میلیارد دستگاه به هم متصل هستند. اینترنت اشیا میلیاردها دستگاه را با اتصال به هم تبدیل به یک سیستم هوشمند می‌کند. هنگامی که این دستگاه‌ها و سیستم‌های هوشمند داده‌ها را در فضای ابری به اشتراک می‌گذارند و شروع به تجزیه و تحلیل می‌کنند، می‌توانند کسب و کار ما، زندگی ما و دنیای ما را با روش‌های بی‌شماری متحول کنند.
اینترنت اشیا و مزایای آن در خدمات بانکی
مشتریان از دستگاه‌های هوشمند برای دسترسی به داده‌ها استفاده می‌کنند و به بانک‌ها این امکان را می‌دهند که یکی از مزایای مهم اینترنت اشیا در بخش بانکداری یعنی دسترسی به خدمات آسان را برای تمامی مشتریان تامین کند. بانک‌ها می‌توانند با کمک اینترنت اشیاء، استفاده از کیوسک‌هایATM در مناطق خاص را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و نسبت به نصب دستگاه‌های خودپرداز بسته به حجم مصرف، اقدام کنند. همچنین بانک‌ها می‌توانند از داده‌های IoT برای نزدیک‌تر کردن خدمات به مشتریان از طریق ایجاد کیوسک‌ها و افزایش دسترسی خدمات به مشتریان استفاده کنند؛ بانک‌ها می‌توانند نیازهای مشتریان را از طریق داده‌های جمع‌آوری‌شده پیش‌بینی کنند و راه‌حل‌ها و مشاوره‌هایی را ارائه دهند که توسط آن مشتریان تصمیمات صحیح و هوشمندانه‌ای اتخاذ کنند.
در دنیای مرتبط «اشیا» بانک‌ها با مشتریان ارتباط برقرار می‌کنند و از طریق تلفن‌همراه به آنها مشاوره می‌دهند و یک رویکرد مشابه را می‌توان با توجه به عادات مصرف‌کنندگان در نظر گرفت ضمن آنکه راه‌های متعددی برای بانک‌ها وجود دارد که با مشتریان خود ارتباط برقرار کنند (با ارائه مشاوره و پاداش در زمینه‌های مختلف زندگی، نه لزوما مالی) که این به نوبه خود وفاداری مشتری را افزایش خواهد داد. به همین ترتیب آنها نیاز دارند زنجیره ارزش خود را مانند تامین‌کنندگان، خرده‌فروشان، توزیع‌کنندگان و نیز بینش‌های مشتری به‌دست آورند که این اطلاعات از مشتری به بانک‌ها کمک خواهد کرد تا خدمات دارای ارزش افزوده،کمک‌های مالی و محصولات سفارشی را برای اطمینان از موقعیت برد – برد برای هر دو طرف فراهم کند. یک ویژگی مهم دیگر که بانک‌ها می‌توانند با استفاده از اینترنت اشیا مورد استفاده قراردهند، پیش‌بینی تقلب در تراکنش‌های کارتی است. هنگامی که یک مشتری ازکارت خود استفاده می‌کند،با تایید ابزار تراکنش، بانک می‌تواند با اطمینان معامله را تایید یا رد کند.
همچنین بانک‌ها از این طریق می‌توانند نظارت بیشتری بر عملکرد مشتریان و سرمایه‌گذاران بزرگ خود داشته باشند. مثلا با استفاده از IoT و نصب سنسور در انبار وام گیرنده، بانک‌ها می‌توانند کالاهای خام و موجودی را ردیابی کنند. با استفاده از این اطلاعات ردیابی‌شده، بانک‌ها می‌توانند تعادل حساب خود را تعیین کنند و اطمینان حاصل کنند که یک وام زمانی پرداخت می‌شود که موجودی کالا فروخته می‌شود.این امر به بانک‌ها کمک می‌کند تا هزینه‌های سربار ردیابی را کاهش دهند و همچنین باعث توقف انجام اقدامات و شیوه‌های جعلی وام‌گیرندگان در این‌خصوص می‌شود.
نگرانی‌هایی که باید مورد توجه قرار گیرد
در حالی که استفاده از IoT دارای مزایای بی‌شماری است، اما برخی از خطرات مرتبط با آن نیز وجود دارد. داده‌های جمع‌آوری شده می‌تواند برای تصمیم‌گیری‌های مناسب توسط موسسات بانکی یا مالی بسیار چالش‌برانگیز باشد لذا باید بانک‌ها عمیقا به مدیریت داده‌ها، امنیت و حفاظت از اطلاعات مشتری در راستای حفظ استانداردهای حریم خصوصی بپردازند، لذا پیروی از استانداردهای حفظ حریم خصوصی در هنگام بهره‌گیری خوب از اطلاعات مشتری یکی از این حوزه‌های نگرانی است. همچنین خطر امنیت داده‌ها بسیار مهم است. بانک‌ها و موسسات مالی،اطلاعات زیادی از مشتریان را از طریق کانال‌های مختلف جمع‌آوری می‌کنند. هرگونه نقض اطلاعات می‌تواند منجر به عواقب شدید برای بانک‌ها شود. نقض یا هک کردن داده‌ها ممکن است موجب بروز آسیب گسترده به مشتریان و شکستن روابط آنها با بانک‌های خود شود، بنابراین بانک‌ها باید بهترین و جدیدترین فناوری‌های امنیت داده را به‌کار بگیرند و باید اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی را انجام دهند تا اطمینان حاصل کنند که اطلاعات یا داده‌ها ایمن هستند.
نتیجه
بازارکار IoT بسیار گسترده است به‌گونه‌ای که کارشناسان تخمین می‌زنند که IoT با حدود 30 میلیارد اشیا در سال 2020 تشکیل خواهد شدو ارزش بازار جهانی IoT به 1/ 7 تریلیون دلارخواهد رسید. ضمن آنکه با توجه به روند افزایشی میزان استفاده و استقبال از تلفن‌همراه توسط مشتریان پیش‌بینی می‌شود در سال 2020 شاهد استفاده حداقل 6میلیارد نفر از این سیستم خواهیم بود. در نهایت می‌توان گفت افزایش استفاده از وسایل توسط مشتریان منجر به افزایش داده‌های IoT خواهد شد و اینترنت اشیا زندگی را تغییر خواهد داد و روش انجام کسب‌وکار را متحول خواهد کرد. امروزه همه‌چیز به هم متصل است، بی‌سیم یا با‌سیم. بانک‌ها باید داده‌های IoT را به اطلاعات با ارزش تبدیل کنند و در نتیجه سهم بازار خود را افزایش داده و خدمات بهتری را به مشتریان خود ارائه کنند.
/دنیای اقتصاد