تفاوت EPS و DPS چیست؟
EPS و DPS دو واژه پر کاربرد بین سرمایه‌گذاران بورسی است. در این مطلب قصد داریم به بررسی معنی EPS و DPS بپردازیم. پس توصیه می‌کنیم که اگر با این دو واژه آشنایی زیادی ندارید در این مقاله با ما همراه باشید تا متوجه شوید که تفاوت EPS و DPS چیست؟
معنی EPS چیست؟
EPS یکی از پرکاربردترین مفاهیم بورسی در بین سرمایه‌گذاران تازه کار و حرفه‌ای است. هرجا که وضعیت سهام یک شرکت از طرف سرمایه‌گذاران و تحلیلگران بازار مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد به شکل مستقیم یا غیر مستقیم پای EPS نیز در میان است. در واقع EPS یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکت‌ها در بورس تاثیر می‌گذارد.
زمانی که شما سرمایه‌گذاری در بورس را شروع می‌کنید، همیشه به اشکال مختلف با این کلمه درگیر هستید. اگر بخواهیم خیلی ساده تعریف کنیم که EPS چیست؟ می‌توانیم بگوییم که EPS یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می‌آید.
خود کلمه EPS مخفف عبارت earning per share است که به معنی درآمد هر سهم است. وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع EPS آن شرکت را محاسبه کرده‌اید. برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان یک سال 100 میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز 1 میلیون سهم است. در نتیجه EPS آن شرکت برابر است با: ریال100 = 1,000,000 / 100,000,000
یعنی این شرکت توانسته است در انتهای سال به ازای هر 1عدد سهم خود 100 ریال سود بدست آورد. پس EPS این شرکت در انتهای سال برابر 100 ریال شده است. در ادامه به توضیح درباره دونوع از EPS که در بورس بسیار رایج هستند می‌پردازیم:
EPS پیش‌بینی شده
EPS پیش‌بینی‌شده (درآمد پیش‌بینی‌شده هر سهم) مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش‌بینی می‌کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد. شرکت‌های بورسی هر ساله موظف هستند که قبل از شروع سال مالی جدید یک پیش بینی از عملکرد مالی خود به بورس ارائه کنند که در آن پیش‌بینی براساس عملکرد گذشته شرکت و همچنین نظر مدیران و کارشناسان شرکت یک EPS برای سال مالی پیش روی شرکت پیش‌بینی می‌شود.
به اینEPS به اصطلاح EPS پیش‌بینی‌شده گفته می‌شود. این EPS همانطور که از نامش پیداست یک پیش‌بینی است که هنوز محقق نشده است. این EPS همان سودی است که شما در سایت tsetmc.com به عنوان عدد روبروی EPS شرکت‌ها مشاهده می کنید.
پس باید توجه داشته باشید که عددی که شما در این سایت به عنوان EPS یک شرکت مشاهده می‌کنید، فقط پیش‌بینی آن شرکت از میزان سودی است که در انتهای آن سال بدست خواهد آمد و هیچ قطعیت و تضمینی وجود ندارد که حتما در انتهای سال این مقدار از EPS برای شرکت بدست بیاید.
EPS محقق شده
این EPS سودی است که یک شرکت توانسته بعد از گذشت یکسال مالی بدست بیاورد. حسابداران و مدیران شرکت بعد از پایان سال مالی شرکت عملکرد واقعی شرکت را بررسی می‌کنند، بعد از محاسبه درآمدها و هزینه‌های شرکت، مبلغی را به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام می‌کنند که این سود همان EPS تحقق یافته است.
پس به طور خلاصه می‌توان گفت EPS پیش‌بینی‌شده سودی است که شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می‌کند در انتهای آن سال به آن سود برسد. EPSتحقق یافته میزان سودی است که شرکت بعد از پایان سال مالی خود به آن می رسد.
نکاتی درباره EPS شرکت‌ها
- از آنجایی که EPS پیش‌بینی‌شده فقط یک پیش‌بینی است، در نتیجه ممکن است که در طی سال چندین بار تغییر پیدا کند. زیرا شرایط ممکن است در طی سال تغییر پیدا کند. مثلا ممکن است با گذشت عملکرد شرکت بهتر یا بدتر شود. یا اتفاق خاصی در روند سودآوری شرکت رخ بدهد. احتمال دارد شرکت به این دلایل پیش بینی EPS اولیه را کاهش یا افزایش دهد. به این اتفاق تعدیل سود یا تعدیل EPS گفته می‌شود.
- شرکت‌های بورسی موظف هستند بعد از گذشت هر فصل از سال مالی خود، گزارش عملکرد خود را اعلام کنند و بعد از آن مجددا یک EPS پیش‌بینی‌شده برای ادامه سال مالی خود ارائه بدهند. این EPS جدید می‌تواند نسبت به EPS پیش‌بینی‌شده قبلی تفاوتی نداشته باشد و یا تفاوت پیدا کرده باشد و شرکت تعدیل EPS داشته باشد که این به عملکرد شرکت در 3 ماه گذشته بستگی دارد.
- هرچقدر از شروع سال مالی می‌گذرد، به دلیل اینکه اطلاعات بیشتری از عملکرد واقعی شرکت وجود دارد و اطلاعات مالی در دسترس مدیران شرکت واقعی‌تر است، EPS پیش‌بینی‌شده شرکت به آن EPS که در انتهای سال محقق خواهد شد نزدیکتر می‌شود و قابلیت اتکای بیشتری برای سهامداران شرکت خواهد داشت.
- معمولا EPS پیش‌بینی‌شده مبنای قیمت‌گذاری قرار می‌گیرد، چرا که EPS تحقق یافته بعد از پایان سال مالی شرکت بدست می‌آید و اثر آن قبلا بر روی قیمت سهم گذاشته شده است. در نتیجه یک سرمایه‌گذار باید این توانایی را بدست بیاورد که خودش بررسی کند که آیا براساس شرایط موجود EPS پیش‌بینی‌شده شرکت به واقعیت نزدیک است. یا اینکه شرکت پیش‌بینی درستی از EPS خود ارائه نداده است و این EPS می‌تواند در انتهای سال افزایش یا کاهش پیدا کند.
معنی DPS چیست؟
کلمه DPS مخفف عبارت dividend per share است. DPS آن قسمتی از EPS است که بین سهامداران تقسیم می‌شود. درصد سود تقسیمی یا DPS در بین شرکت‌ها متفاوت است. شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند. برخی ترجیح می‌دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه‌ای، اختصاص می‌دهند. حال اینکه چه مقدار از DPS به عنوان DPS بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم‌گیری می‌شود.
تفاوت EPS و DPS چیست؟
به مأخذ کتاب تکنیک‌های ساده و کاربردی در تحلیل بنیادی خود DPS در واقع بخشی از EPS است. جنس هردوی آنها از سود شرکت است.
در پاسخ به این سوال که تفاوت EPS و DPS چیست؟ باید گفت که در بیشتر مواقع با هم برابر نیستند. معمولا مقدار DPS از EPS شرکت کمتر است. چون شرکت‌ها علاقه دارند بخشی از سود را نزد خود نگهدارند. اما گاهی نیز ممکن است به دلایلی DPS از EPS بیشتر شود. مثلا شرکت علاوه بر سود امسال، ازسود انباشته‌ای که از سال گذشته داشته است نیز مقداری را تقسیم کند. این کار باعث می‌شود که مقدار DPS از مقدار EPS بیشتر شود.
نکات مهم در مورد DPS
- معمولا شرکت‌ها همه سود خود را به عنوان DPS بین سهامداران تقسیم نمی‌کنند. بلکه مقداری از آن را نزد خود نگه می‌دارند تا بر حسب شرایط و نیاز خود از آن استفاده درست بکنند.
- هر شخصی که در هنگام مجمع شرکت سهامدار است، سودی که به عنوان DPS در مجمع تصویب می‌شود به او تعلق می‌گیرد. پس حتی اگر فردای مجمع سهام خود را بفروشد نیز DPS یه او تعلق می‌گیرد.
- شرکت‌ها طبق قوانین بورس 8 ماه زمان دارند که سود نقدی سهامداران را پرداخت کنند. بعضی از شرکت‌ها این سود را زود و بعضی نیز خیلی دیر پرداخت می‌کنند.
در نهایت اینکه میزان تقسیم سود و زمان پرداخت آن، به سیاست‌های شرکت بستگی دارد. برای فهمیدن این رویه می‌توانید روند گدشته شرکت را بررسی کنید.
/ خانه سرمایه