افت‌وخیز بانک‌ها در رتبه‌بندی شرکت‌های برتر

در سال‌جاری هم بیست و سومین همایش 100شرکت برتر ایران روز یکشنبه گذشته، بیست و ششم بهمن ماه، در مرکز همایش‌های صدا و سیما برگزار شد و از بین 500 شرکت حاضر در این ماراتن، 100بنگاه اقتصادی به عنوان شرکت‌های برتر ایران معرفی شدند. شاخص‌های در نظر گرفته شده بر اساس عملکرد سال قبل ارزیابی می‌شود. اطلاعات اعلام شده در سال جاری حاوی نکات جالبی است که تصویر نسبتا روشنی از وزن این شرکت‌ها در اقتصاد کشور را به نمایش می‌گذارد. به طور مثال این اطلاعات نشان می‌دهد، حجم فروش  100شرکت برتر ایران در سال 98 بیش از یک میلیون و 385هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به کل فروش سال قبل از آن 46درصد رشد داشته است.

فروش رتبه اول این فهرست نسبت به فروش رتبه صدم، 32برابر بیشتر بوده است. همچنین در مجموع 14 شرکت صدر فهرست،50درصد جمع فروش 100شرکت یاد شده را به خود اختصاص داده‌اند که نشان‌دهنده تمرکز بیش از اندازه در وضعیت شرکت‌های بزرگ ایرانی است. این اطلاعات نشان می‌دهد 10 شرکت نخست در این رتبه‌بندی فروشی معادل 19برابر فروش 10شرکت آخر جدول را به خود اختصاص داده‌اند و بالاخره اینکه در بین 32 گروه حاضر در این ارزیابی، گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری با 1/ 19درصد سهم در جایگاه نخست قرار گرفته‌اند.

 بررسی گروه بانک‌ها

اما بررسی وضعیت گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری در ارزیابی جدید سازمان مدیریت صنعتی نشان می‌دهد جایگاه برخی از بانک‌های کشور در این دوره نزول و رتبه  برخی بانک‌ها بهبود یافته است. به طور مثال بانک ملت که در سال گذشته در بیست و دومین همایش شرکت‌های برتر  رتبه 4 را در بین 100شرکت برتر کسب کرده بود در سال‌جاری با نزول 2پله به جایگاه ششم نقل مکان کرده است. میزان فروش هلدینگ بانک ملت در سال 98 معادل  482هزار و 607میلیارد ریال بوده و اگرچه همچنان رتبه نخست سال 98 در گروه بانک‌ها را به خود اختصاص داده، اما رتبه کل این بانک در ارزیابی عملکرد سال موردنظر نسبت به سال قبل از آن 2پله نزول داشته و از جایگاه چهارم به ششم رسیده است. همچنین هلدینگ بانک پارسیان هم با میزان فروش 228هزار و 223میلیاردریال در سال 98 با 3 پله نزول نسبت به سال 97 در ببن 500شرکت برتر به رتبه 16 اکتفا کرده است. هلدینگ بانک اقتصاد نوین هم در رتبه‌بندی سازمان مدیریت در دوره موردنظر با 9پله نزول در پله چهل و هشتم جای گرفته است.

در این میان بانک‌هایی هم وجود دارند که رتبه خود را در این ماراتن ارتقا داده و به جایگاه بهتری دست یافته‌اند. به طور مثال هلدینگ بانک رفاه کارگران  با جهشی قابل توجه در این دوره رتبه خود را از 18 به 7رسانده و 11پله ترقی کرده است. میزان فروش این بانک در سال 98 معادل 426هزار و 560میلیارد ریال بوده و پس از بانک ملت رتبه دوم در گروه بانک‌ها را تصاحب کرده است. همچنین هلدینگ بانک کارآفرین با 10رتبه ارتقا، جایگاه خود را از رتبه پنجاه و نهم در سال 97 به چهل و نهم در سال 98 رسانده است. در این ارزیابی بانک کارآفرین با میزان فروش 58هزار و 868میلیارد ریال در بین بانک‌های کشور بر سکوی یازدهم ایستاده است. در مجموع از 13 بانک حاضر در این فهرست 3 بانک با نزول جایگاه، 5 بانک با ارتقا و 5 بانک هم بدون تغییر جایگاه مواجه بوده‌اند.

 نگاهی به رتبه‌بندی‌های جهانی

از سال 1930 میلادی هرساله مجله آمریکایی فورچون (fortune) رتبه‌بندی ثروتمندان و شرکت‌های مختلف را در سطح جهان بر اساس درآمد آنها انجام می‌دهد. این رتبه‌بندی هم‌اکنون شامل 500 شرکت بزرگ می‌شود. اطلاعات قابل‌توجه در این رتبه‌بندی نشان می‌دهد در سال 2019 در مجموع 100شرکت بیش از 15 تریلیون دلار درآمد داشته‌اند. این 100شرکت به  17 کشور جهان تعلق دارند. تعداد قابل توجهی از این شرکت‌ها در آمریکا یا چین حضور دارند.

فهرست شرکت‌های با درآمد بالا در سال 2019 نشان می‌دهد شرکت والمارت در آمریکا درآمدی حدود 514میلیارد دلار داشته است. شرکت سینوپک در چین 415 میلیارد دلار و رویال داچ شل در هلند 397میلیارد دلار درآمد کسب کرده است. آرامکوی عربستان در این سال درآمدی معادل 356 میلیارد دلار داشته و بی پی انگلستان در این سال 304میلیارد دلار درآمد را از آن خود کرده است. فولکس واگن آلمان 278میلیارد دلار و تویوتای ژاپن هم 273میلیارد دلار به جیب زده‌اند. درآمدهایی که در مقایسه با درآمد شرکت‌های ایرانی قابل قیاس نیست.

/دنیای اقتصاد